Dicle mahallesi direniyor!

• "Bana sundukları para 80 bin lira. 'TOKİ'den ev vereceğiz sana 650 bin liraya, borçlanacaksın' dediler. Kabul etmedik. 570 bin lira beni borçlandıracaklar. Teklif ettikleri para ile bir tuvalet yapamazsınız şu an."    

• "Tapulu evimiz ve 'mahalle riskli alan' diyorlar. Öyle bir şey yok. Mahallenin zemini bazalt kayalardan oluşuyor. Yani kayma, heyelan gibi bir risk yok. Mahallemiz yoksul. Yıkıp bizi sokağa atmayı düşünüyorlar."

YILMAZ KAYA/AMED

Amed'in Yenişehir ilçesine bağlı Dicle mahallesi 'riskli alan' denilerek yıkılmak isteniyor. Geçen yıl Aralık ayında, kayyum Münir Karaloğlu'nun da katıldığı törende, mahallede bazı evler yıkıldı. Karaloğlu, "Buradaki çalışmaları vatandaşımızla beraber yürütüyoruz şu ana kadar 205 vatandaşımızla rızayla, helalleşerek, tokalaşarak anlaştık. Vatandaşlarımız kesinlikle mağdur edilmedi ve edilmeyecek" demişti. Ancak mahalle sakinleri, kimseyle anlaşmadıklarını, tokalaşmadıklarını, belirterek mahalleyi hiçbir şekilde terk etmeyeceklerini söylediler.  

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 11 Temmuz 2017 tarih ve 8972 sayılı yazısı üzerine, 17 Temmuz 2017 tarihinde toplanan Bakanlar Kurulu, Amed'in Yenişehir ilçesine bağlı Dicle ve Feritköşk mahallelerini "riskli alan" ilan etti. 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun ek 1. maddesi uyarınca alınan karar, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın imzası ile 18 Ağustos 2017 tarihinde Resmi Gazetenin mükerrer sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Mahallelerini terk etmediler

Bu kararın sonrasında iki kez Dicle ve Feritköşk mahalle sakinlerinin evlerine bedel biçilerek, boşaltmaları konusunda tebligat gönderildi. Ancak iki mahalle de evlerini terk etmedi. 

En son geçen yıl 16 Aralık tarihinde Vali Münir Karaloğlu'nun da katıldığı bir törenle, Dicle mahallesindeki bir grup evin yıkımı gerçekleştirildi. 

Yıkım sırasında basına konuşan Karaloğlu, Dicle ve Feritköşk mahallelerindeki kentsel dönüşüm alanı riskli ilan edilen bölgenin 4 etaba bölündüğünü ve ilk etabın yıkımını gerçekleştirdiklerini kaydederek, "Kentsel dönüşüme ilişkin vatandaşlarla anlaşmaya vardık. Buradaki çalışmaları vatandaşımızla beraber yürütüyoruz şu ana kadar 205 vatandaşımızla rızayla, helalleşerek, tokalaşarak anlaştık. Vatandaşlarımız kesinlikle mağdur edilmedi ve edilmeyecek" dedi. 

80 bin değer biçip 650 bin lira borç taktılar

Mahalle sakinleri, Karaloğlu'nun "Rızayla, helalleşerek, tokalaşarak anlaştık" sözlerinin tüm mahalle sakinlerini kapsamadığını, sadece daha önce harap durumda olan ya da mahalleden taşındıktan sonra evini kiraya veren mülk sahipleriyle anlaşıldığını ve bu evlerin yıkıldığını, kendilerinin ise mahalleyi terk etmeyeceklerini dile getirdi. 

Dicle mahallesinde esnaflık yapan ve aynı zamanda muhtar azası olan Ömer Denizhan (42), evlerinin gecekondu olmadığını, her evin tapusunun olduğunu söyledi. Bu mahallede doğup büyüdüğünü anlatan Denizhan, "Gelip törenle yıkım gerçekleştirdiler. Ancak yıkılan sadece 25-30 hane. Onlar da ya terk edilmiş harabe halde idi, ya da sahipleri mahalleden çıkmış ve 500-600 liraya kiraya verdiği evlerdi. Ortalama hane başına 70 ile 120 bin lira arasında teklif sundular evlerimizden çıkmamız için. Bana sundukları para 80 bin lira. 'TOKİ'den ev vereceğiz sana 650 bin liraya, borçlanacaksın' dediler. Kabul etmedik. 570 bin lira beni borçlandıracaklar. Teklif ettikleri para ile bir tuvalet yapamazsınız şu an. Onun için kimse kabul etmiyor. Evlerimizi satmayacağız ve mahalleden çıkmayacağız" şeklinde konuştu. 

Gidecek yerimiz yok terk etmeyeceğiz

İnşaatlara boyacılık yaparak geçimini sağlayan ve bu mahallede büyüyen Mustafa Doğan (44), geçen yıl Kasım ayından bu yana iş bulamadığını ve mahalle sakinlerinin mevsimlik işlerde ya da inşaatlarda çalıştığını söyledi. Ailesine ait üç evlerinin bulunduğunu, yaşadığı eve 60-70 bin değer biçildiğini kaydeden Doğan, "Benim evimin içine ettiğim masraf bile bundan fazla. Tapulu evimiz ve 'mahalle riskli alan' diyorlar. Öyle bir şey yok. Mahallenin zemini bazalt kayalardan oluşuyor. Yani kayma, heyelan gibi bir risk yok" dedi.

"Mahallemiz yoksul. Ekonomik durumu iyi olan zaten burada kalmaz. Mahalle kurulduğundan bu yana böyle" diyen Doğan, "Yıkıp bizi sokağa atmayı düşüneceklerine, mahalleyi düzeltsinler. Çocuklar yeterli eğitim almıyor, sağlık hizmetleri yetersiz. Kardeşim uyuşturucu müptelası oldu. Mahallemiz böyle. Gidecek yerimiz olsa zaten gideriz. Ama teklif ettikleri para  gülünç.  Kentsel  dönüşüm diyorlarsa yerinde dönüşüm yapsınlar. Madem görüntüyü bozuyor, o zaman evleri yıkıp yerinde dönüşüm yapsınlar. Burada kendi kendimize yetiyoruz. Ne TOKİ'lerin taksitlerini ödeyebiliriz, ne de orada yaşayabiliriz. Onun için evimizi terk etmeyeceğiz" şeklinde konuştu. 

Burada bir arada mutluyuz

43 yıldır bu mahallede oturduğunu ifade eden iki çocuk babası 50 yaşındaki Mecit Yaman da, gidecek yerleri olmadığı için evlerini terk etmeyeceklerini söyledi. İnşaatlarda mevsimlik çalıştığını söyleyen Yaman, "İş bulursak çalışıyoruz. Benim, annemin ve abimin oturduğu 3 tapulu ev var. Zamanında vergimizi, harcımızı verip tapumuzu aldık. Evimiz lüks olmasa da yaşıyoruz, mutluyuz burada. Ama şimdi bize cüzi bir para ödeyip, buradan çıkarmak istiyorlar" dedi. 

Burayı hiçbir şekilde terk etmeyeceklerini belirten Yaman, şunları söyledi: "Biz çıkmak istemiyoruz. Çıkıp da nereye gideceğiz. Villa da verseler kabul etmeyiz. Mahallenin hepsi yoksul, işsiz. Bu yoksulluğumuzla yaşıyoruz. TOKİ'lere gitsek açlığımız, perişanlığımız ortaya çıkar. Oraların bırakın taksitlerini, kapıcı parasını ödeyemeyiz." 

Nereye gideceğiz?

Dicle mahallesinde kızı ile birlikte oturduklarını ve evlerinin tapulu olduğunu kaydeden 74 yaşındaki Zübeyde Sasa da, burayı terk etmeyeceklerini söyledi. "Gelip, bize 'çıkın' dediler. Nereye gideceğiz. Teklif ettikleri parayla bir ahır satın alamasınız. Onun için kabul etmiyoruz. Yoksuluz ama mutluyuz burada. Onun için kabul etmiyoruz" şeklinde konuştu. 

Mahallede kimsenin rızası ile evinin yıkımına onay vermediğini ifade eden Sasa, şunları söyledi: "Biz kimseyle, rızayla, tokalaşarak, helalleşerek anlaşmadık. Anlaşanlar, evlerini terk eden tek tük kişiler. Evimizi yıkmaya çalışan hiç kimseyle de ne tokalaşırız, ne helalleşiriz."