Encex şar êşkeno mehkema bikero

Sereştişê ke goreyê seata Tirkîye 13.00 de virazîyay de Demîrtaş û Yuksekdag ra pîya, parlementerê HDP Îdrîs Balûken, Sirri Sureyya Onder, Ferhat Encu, Leyla Bîrlîk, Selma Irmak, Abdûllah Zeydan, Gulser Yildirim, Nûrsel Aydogan, Zîya Pîr û Îmam Taşçier rehîn amey giroten. Pîr û Taşçier, Sirri Sureyya Onder bi şertê qontrolê edlî serbest amey veradayen. Vizêr heta seat 18.20î, Serokwekîlê Koma HDP û Endamê Heyetê Îmrali Îdrîs Balûken, Hemserokê HDP Demîrtaş û Yuksekdag, parlementeran ra Leyla Bîrlîk, Nûrsel Aydogan, Gulser Yildirim, û Selma Irmak tepêşîyay. 

Pawitişo ortax ame dayen

Ser nameyê parlamenteran Selahattîn Demîrtaşî pawitişo ortax ke hetê partîya HDPyî ra ameybî amadekerdiş, wend.  Metnê pawitişî wina yo:

“Partîya mi HDP, weçînayîşê 7ê Hezîrane 2015 de 6 mîlyonî ra zêde reyî girewtî û berajê se ra 10î vîyarna û bi 80 parlamenteran kewte meclîs. Bi rayîrê sîyaseto demokratîk û îradeyê sindoqan vernîya îqtîdarbîyîşê AKPyî yê tena sereyê xo girewt. Recep Tayîp Erdogano ke wazeno rejîmê yew merdimî awan bikero, netîceyê weçînayîşî rê rêz nêgirewt û nêverda koalîsyon awan bibo, welat de weçînayîşê verwext da destpêkerdiş. Reyna semedo ke goreyê menfîetê ci nêbî, prosesê çareserîye ke 3 serran domîyaynê, peynî kerd û welat de vernîya krîzî akerd.  Welatîyê ma hawayo heqdar kewtî mîyanê etiryayîşî û weçînayîşo ke mîyanê ters û şokî de bi adilbîyayîşî ra dûrî ame viraştiş de AKP tena sereyê xo bî îqtîdar.

Erdogan badê ke netîceyê weçînayîşê 7ê Hezîrane dî, kewt mîyanê tersêko pîl û hukmat û parlamento çinî hesibna, mehkemeyan girewt bin qontrolê xo û medyaye xo ra girê da. Hetta Erdoganî dîyar kerd ke qanûno bingeyî nêşinasneno û hawayo fîîlî zî rejîmî bedilnayo. Derheqê Erdoganî de sûcê ruşvet, pereyo qilêrin, dizdî û şiknayîşê ambargoya ke vera Îranî ameybî ronayîş û sewbîna ke wextê serekwezîrîye ci de bîyî û çeteyanê DAIŞî rê erşawitişê sîlehan estbî. Erdoganî seba ke mehkeme ser de teda û zextêko gird awan kerd, nika ser nê sûcan padayo.

Hîsanê nîjadperest û vatişê nefretî 

 Nika Erdogan heme selahîyetan destê xo de kom kerdo û seba nêyî zî eşkeno heme çîyan bikero. Her roje welatî keno gola gonîye û her roje bi desan cenazeyan erşaweno bajaranê cîya-cîyayan û bi no hawa hîsanê nîjadperest û vatişê nefretî vejeno aver. Bi zûrîya ‘welat do parçe bibo’ bi hezaran kesan xo ra girê dano. 

Vernîya resayîşê Erdoganî yê hedefê ci de astengîya peyên Partîya Demokratîke ya Şaran bîye. Weçînayîşê 1’ê Teşrîna Peyêne de HDPyî bi 59 parlamenteran kewte meclîs û bi no hawa vernîya tena sereyê xo viraştişê qanûno bingeyî yê Erdoganî girewt. 

Polîtîkayê zaf kulturî, zaf ziwanî

Partîya ma HDP, polîtîkayanê zaf kulturî, zaf ziwanî û zaf bawerîyeyî esas gêna. Ma tirk, kurd, ereb, armenî, suryanî, êzidî û mihellemîyî ke bawerîya xo bi cuya dekmokratîke û pîya anî, bawer kenî ke nêyî encax bi xoserîye û demokrasîya bihêz mumkun o.

Partîya ma HDP, têkoşînê xelisîyayîşî û azadîya cinîye rê wayîr vejîyeno. Partîya ma seyyewbînanîya cinîye gêno binê temînatî û sîyasetê parlementerî de temsîlîyetê tewr gird awan kerdo. Wedaritişê destpironêginayîya parlamenterê cinîyan, seba cinîyan tehdît û derbe yo.

HDP vernîya Erdoganî de asteng o

Ma her hawayî şîdet qebûl nêkenî û çareserîya probleman de dîyalog û muzakere esas gênî. Nê semedî ra HDP vernîya Erdogano ke wazeno faşîzmê yew mezhebî û yew ziwanî awan bikero de asteng o.

Nê sedeman ra yo ke partîya ma HDP roja ke dest bi sîyasetî kerdo ra nata, her tim bîya hedefê Erdoganî. Wexto ke dîyî ke bi bombekerdiş, hêriş û hîleyan nêşkenî bi partîya ma, nika zî bi wedarnayîşê destpironêginayîyan wazeno ma mehkema bikerî.

Ma temsîlkarê şarî yê ke ameyî weçînayîş î. Ma şexsê xo nê, şaro ke ma weçînayo, ma înan temsîl kenî. Ez nika endamêk qanûn viraştişî û bi sifetê parlamenterî duştê şima de ya. Ez nêverdana şima şarê mi û nasnameyo ke ez temsîl kena, şima înan rê bêrêzî bikerî.

Ez mehkemeyêka adîl û bêhet de eşkena hesabê xo bida. Hesabo ke ez nêşînba bida, çin o. Welatê ma dadgeh binê lingan de yo û ez wextêko winasî de nêbena kerdoxê mehkemekerdişê winasî. Şexsê şima bi xo rê ti bêrêzîya mi çin o. Encax seba ke Erdoganî emir dayo û mehkemekerdiş dest pêkerdo, ez nêyî qebûl nêkena û tede zî ca nêgena.

Ez cewab nêdana ti persanê şima û bawerîya mi bi xo zî mehkemekerdişê şima rê çin a. Bîyayîşê mi yê tîya de zî huqûqî nîyo. Muxatabê sîyasetmedaran sîyasetmedar î, endamê mehkemeyî nîyî. Şima kesê ke rêgezê huqûqê demokratîke û gerdunî qebûl kerdo, ganî şima zî nêyî qebûl nêkerdo.

‘Pawitişê fikrê xo ra fek veranêdanîme’ 

Ma heta ke welatê ma de demokrasîya zafaneyan esas gêna, awan biba û heta ke huzur û aştîye bêro ma do têkoşînê xo yê sîyasî bidomnî. Vera polîtîkayanê tekperest, faşîst û nîjadperest ma do esasgirewtişê azadîya wijdanî û bawerîye, beşdarbîyîşê seyyewbînan yê cinîyan û pawitişê xoza ra fek vera nêdanî. Ma meclîs de bî zî, hepisxaneyî de bî zî pawitişê fikrê xo ra fek veranêdanî. 

Ti şikê ma çin o ke ma do nê zîhnîyeto ke wazeno nîzamê faşîst awan bikero ra xilas bibî. Rew an zî erey do têkoşînê ma yê demokrasîye qezenc bikero. Şexsê Erdoganî de no rejîmêko bîyo kehen, bibedilîyo.

Şima ra ti taleb û hêvîyê mi çin o. Falîyetanê mi yê sîyasî ver, encax şarê mi eşkeno mi mehkeme bikero.”  

NAVENDÊ XEBERAN