Gulbahar’ın kilamları

• Dengbêj Gulbahar Elî Evdo, yıllardır kadınlar için kilam söylüyor ve ağıt yakıyor. YJA-Star saflarında şehit düşen kızı Sozdar Dêrik’in vasiyeti üzerine şu kilamı seslendiriyor: “…Hey Dêrika şêrîn/ Xwediya wê dehla şîn/ Min ji te re anî mizgîn/ Sozdar kete jîn/ Sozdar kete jîn.”

“De rakin bejna ha bilindo hey narê rakin

Te xirakir tara gundo wey narê te xirakir

De li pêşiyê çira findo hey narê

Lêkin çavbelekê hey narê lêkin…”

 

Dengbêj Gulbahar Elî Evdo, evlenen bir kadının köyden ayrılması üzerine bu kilamıseslendirmiş. Yılların hasretini, özlemini söylediği kilamlarda ve yaktığı ağıtlarda dile getiriyor. Hayatın içinden her anıya, olaya dair yüreğinden akan ezgileri seslendirirken en çok da kadınların çektiği acılara ve mücadeleye gidiyor dili.

Annesinden kızına miras

Rojava’ın Dêrik şehrinden olan Gulbahar Elî Evdo 55 yaşında. Dengbêjlik mirasını annesinden devraldı. Jinha’ya, "Evlenmeden önce köyde yaşıyordum. Arazimiz vardı, çiftçilik yapıyorduk. Bir defasında köyümüzde biri öldü ve annemi ağıt yakması için çağırdılar. O dönemler annemden duyduğum sözleri ben de devam ettirdim” diyor. Zaman geçtikçe seslendirdiği kilamlar her yere yayıldı.

15 yaşında evlendirilmesine rağmen, annesinden öğrendiği ezgileri söylemekten bir an geri durmadı. Yurtsever ruhla hareket etti ve özgür bir yaşam için kendisinden istenilen her işe koştu. Kadın örgütlüğü için çalışmalara katıldı, Yekîtiya Star’ın kuruluşunda da görev aldı. 19 Temmuz Devrimi’nde ilk günden beri yer alan Gulbahar Elî Evdo, şimdi de kültürel etkinliklere katılıyor.

 

 

Adını Sozdar koydum

Dengbêj Gulbahar, en çok da özlediği kızı için kilam söylüyor. Kızı Sozda Dêrik, YJA-Star gerillasıydı. 2012 yılında Şemzînan'da Türk devletinin işgaline karşı verdiği mücadelede şehit düştü.

Şehit Sozdar Dêrik’i, “Akıllı ve zeki bir kızdı. ‘Sozdar’ ismini ben ona koymuştum. Gerillaya katıldığında bu isimle mücadelesini sürdürdü. Çocukken çok zekiydi, kardeşlerine bakıyordu. Okulda da çok başarılıydı. Çocukluğunda bile var gücüyle çalışır, bir işi yaparken kendini çok yorardı. Mücadelesiyle gurur duyuyoruz" sözleriyle anlatıyor.

Kızının fotoğraflarını, mektuplarını, oyuncaklarını, saç tokalarını ve yıllar içinde ona yazdığı tüm mektupları hala saklıyor. “Arkadaşlarına çok bağlıydı” diyor.

‘Ağlama, sadece kilamlarını söyle’

Şehit Sozdar, mücadele saflarında annesine birçok mektup gönderdi. Gulbahar Elî Evdo, şöyle diyor: “Bana gönderdiği bir mektubunda, ‘Eğer şehit düşersem arkamdan ağlamada, sadece kilamlarını söyle’ diyordu. Sozdar şehit düştüğünde dediğini yaptım.”

"Sozdar sadece benim değil, tüm halkın kızıdır” dediği kızı için seslendiği kilamı şöyle:

“Dest namînin ser hev

Çav namîne girtî

Guh namîne kerr

Dil namîne birîndar

Hey Dêrika şêrîn

Xwediya wê dehla şîn

Min ji te re anî mizgîn

Sozdar kete jîn

Sozdar kete jîn…”

DÊRIK