• Gazeteci Gökçer Tahincioğlu, İmamoğlu'nun adaylılığı, tutukluluğu ve kayyum atanma riskiyle ilgili ihtimalleri analiz etti. 

CHP, Cumhurbaşkanı adayını İmamoğlu olarak ilan edebilecek, ancak bu resmi aday olduğu anlamına gelmiyor. Erken seçim kararı alınması ve adaylık başvurusu sürecine kadar diplomasının iptali kararının ortadan kalkmaması halinde, tutukluluk halinden değil, ancak diploması bulunmadığı için İmamoğlu’nun adaylık şansı yok.

İmamoğlu, sadece yolsuzluk suçlarıyla ilgili, “Suç örgütü kurmak ve suç örgütünü yönetmek, lideri olmak” suçlaması nedeniyle tutuklandı. Tutuklanmasının talep edildiği "teröre yardım" suçlaması konusunda ise adli kontrolle serbest bırakılmasına karar verildi. Savcılık itiraz hakkını kulanıp kararı değiştirtmezse İçişleri Bakanlığının kayyum atayamayacağı değerlendirmeleri yapılıyor. Belediye Kanunu’nun 45. Maddesine göre, İBB Belediye Meclisi, yerine bir ismi seçebiliyor. Seçilen isim, belediye başkanı sıfatıyla belediyeyi yönetiyor. Kayyum ataması yapılmazsa Belediye Meclisi’nde çoğunluk CHP’de olduğu için CHP’li bir isim bu durumda belediyeyi yönetmeye devam edecek.

İtiraz üzerine tutuklama kararı verilirse kayyum atanabilecek. Bunun dışında kayyum ihtimalleri de bulunuyor. Belediye Kanunu’nun 45 ve 47. maddeler zorlanarak kayyum devreye sokulabilir. 

Siyasi yaşamı da risk altında

İmamoğlu, diplomasının iptali ile ilgili hukuk mücadelesini cezaevinden yürütmek zorunda kalacak. Diploma iptali ile ilgili İstanbul Üniversitesi kararının iptal edilmemesi ve öncesinde yürütmesinin durdurulmaması durumunda zamana karşı bir yarış başlayacak. Yargı süreci bitmeden erken seçim kararı alınırsa, yürütmeyi durdurma ve iptal kararı verilmemişse, İmamoğlu, lisans mezunu sayılmadığı için Cumhurbaşkanı adayı olamayacak. Ancak bu durumda milletvekili olması ve dokunulmazlık kazanması mümkün. Böyle bir ihtimal söz konusu olursa Can Atalay tartışmasında olduğu gibi cezaevinden vekil seçilmesi nedeniyle tahliye edilip edilmeyeceği tartışılacak.

Diploma iptali kararı ile ilgili yürütmeyi durdurma kararı çıkar ya da karar iptal edilirse, İmamoğlu, kesinleşen bir cezası yoksa cezaevinde olsa bile olası bir erken seçimde Cumhurbaşkanı adayı olabilecek. Riskler sadece diploma ile ilgili sınırlı değil. Cumhurbaşkanı adayı olmak için, bir yılın üzerinde hapis cezasının bulunmaması gerekiyor. Olası bir erken seçim kararı alınması durumunda hakkındaki tüm davalar İmamoğlu açısından risk oluşturacak. Daha önce ceza aldığı “ahmak” davası olarak bilinen hakaret davasıyla ilgili dosya istinaf mahkemesinde ve karara bağlanmadı. Bu davada kararın kesinleşmesi halinde İmamoğlu siyasi yasaklı hale gelecek. Siyasi yasağının sürdüğü aşamada seçim kararı alınırsa diplomasını geri kazanmış olsa bile aday olamayacak.

Aynı risk tutuklandığı soruşturmalar sonunda açılacak davalarda da geçerli. İmamoğlu, bu soruşturmalar davaya dönüştüğünde suç örgütü lideri olmak ve terör yardım suçlarından yargılanacak. Hızlı yapılacak bir yargılama sonunda hüküm giyer, ceza daha sonra hızla kesinleşirse olası bir erken seçimde yine aday olamayacak.

İmamoğlu, diplomasını geri kazanır, yargılandığı davalarda aklanır ya da bu davalar sürerken ve kesin bir ceza almamışken seçim söz konusu olursa partisinin adayı olarak cezaevinde olsun ya da olmasın cumhurbaşkanı adayı olarak seçime katılabilecek.

 

* * *

İstanbul'u, Erdoğan'dan alan

İmamoğlu, 21 Şubat'ta CHP Genel Merkezi’ne yazdığı dilekçeyle cumhurbaşkanlığı ön seçimine aday oldu. Ön seçimde aday adayı olması için 116 CHP Milletvekili imza verdi. 2019'dan bu yana İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı, 2024'ten beri ise Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı. Görev süresi boyunca sosyal yardım projeleri, ulaşım reformları ve kent politikaları ile öne çıktı. İktidarla yaşadığı siyasi gerilimler, Türkiye siyasetinde önemli bir figür olmasına neden oldu.

İmamoğlu, 2008'de CHP’ye katıldı. Beylikdüzü Belediye Başkanlığını 2014 Türkiye Yerel Seçimlerinde yüzde 50,82 oyla kazandı. 2019 Yerel Seçimlerinde CHP’nin İBB Başkan adayı olarak yarıştı ve yüzde 48,80 oyla seçimi kazandı. AKP’nin itirazları ve Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) aldığı kararlar sonucunda İstanbul seçimleri iptal edildi ve 6 Mayıs 2019’da görevden alındı. 23 Haziran 2019’da yenilenen seçimde bu kez yüzde 54,2 oy oranıyla (yaklaşık 1 milyon oy farkla) tarihi bir fark elde etti ve 27 Haziran 2019’da mazbatasını alarak göreve başladı. Böylece, İBB Başkanlığı seçimleri tarihinde en fazla oy alan (4 milyon 742 bin oy) belediye başkanı oldu. 2024 Yerel Seçimlerinde bir kez daha CHP’nin adayı olarak yarıştı ve kesin sonuçlara göre yüzde 51,1 oy oranıyla yeniden İBB Başkanı seçildi. İmamoğlu yaklaşık yüzde 11,6’lık bir farkla kazanırken CHP de 39 ilçenin bulunduğu İstanbul'da, elindeki ilçe belediyesinin sayısını 14'ten 26’ya çıkardı.

3 Haziran 1971’de Akçaabat, Trabzon’da doğup büyüdü. Trabzon Lisesi’nden mezun olduktan sonra Kuzey Kıbrıs Doğu Akdeniz Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü'nü kazandı; ancak birkaç gün sonra kaydını Girne Amerikan Üniversitesi İletişim Fakültesi’ne aldırdı. Kuzey Kıbrıs’ta iki yıl eğitim gördü.  1990'da İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi (İngilizce) Bölümü’ne yatay geçiş yaparak eğitimine burada devam etti ve 1994'te mezun oldu. İstanbul Üniversitesi'nden aldığı 31 yıllık lisans diploması, gözaltından bir gün önce 18 Mart'ta iptal edildi. 19 Mart 2025'te biri “terör örgütüne yardım”, diğeri ise “suç örgütü kurmak ve yönetmek”, “rüşvet”, “nitelikli dolandırıcılık” gibi suçlamaları içeren iki ayrı soruşturma kapsamında Sarıyer’deki evinden gözaltına alındı.