Mario Vargas veda ediyor

• Nobel ödüllü Peru'lu yazar Mario Vargas Llosa, Sartre hakkında yazacağı denemenin son romanı olacağını duyurdu. Vargas,  "Şimdi gençken öğretmenim olan Jean-Paul Sartre hakkında bir deneme yazmak istiyorum. Bu, yazacağım son şey olacak. Umarım gücüm yeter” dedi.

TİJDA YAĞMUR

Nobel ödüllü Peru'lu yazar Mario Vargas Llosa, Sartre hakkında yazacağı denemenin son romanı olacağını duyurdu.

Mario Vargas Llosa, yakın zamanda yeni kitabı ‘Sana Sessizliğimi Adamak’ (Le dedico mi silencio) okuyucuyla buluştu.

Edebi kariyerinin sona ereceğini duyuran 87 yaşındaki Vargas Llosa, "Bu kitabı tamamladığımı düşünüyorum. Şimdi gençken öğretmenim olan Jean-Paul Sartre hakkında bir deneme yazmak istiyorum. Bu, yazacağım son şey olacak" dedi.

Sana Sessizliğimi Adamak romanında Vargas, Peru'ya, Afro-Perulu ve And Dağları etkilerinin bir karışımı olan müzik türüne bir aşk mektubu olarak tanımlanıyor.

Llosa, Lima’daki öğrencilik döneminde radikal öğrenci grupları içinde yer almış, doktora yapmak için Avrupa’ya geldiğinde çok etkilendiği Sartre’ın varoluşçu çizgisini benimsemişti. Öğrencilikten öğretim üyeliğine geçerken siyasi çizgisi de değişti.

Siyasetçi Llosa, yazar Llosa

Edebiyat eleştirmeni Ömer Türkeş bu durumu şöyle tanımlıyor: “Siyasetçi Vargas, ABD’nin küresel ideolojisine biat ederken, yazar Vargas’ın roman kahramanları kapitalizmin kendilerine sundukları imkânları ellerinin tersiyle iterek başka bir dünyanın mümkün olduğuna inanıyorlardı.

‘Kent ve Köpekler’, ‘Yüzbaşı ve Kadınlar Taburu’, ‘Mayta’nın Öyküsü’, ‘Palomino Molero’yu Kim Öldürdü?’ ya da ‘Katedral’de Sohbet’ romanlarında Peru’daki askeri kurumları, harp okulunu, bürokratik devlet yapısını ve düzene rıza gösteren toplumu bütün yozlaşmışlığıyla sorgulayan yazar Llosa, siyasetçi giysilerine büründüğünde Güney Amerika’da yükselen sol hareketin muhalifi oluvermişti.”

Llosa, 1990 yılında Alberto Fujimori tarafından yenildiği Peru başkanlığı yarışında siyasete dair görüşlerini açıkça ifade etmeye devam etti. İki yıl önce, otoriter ve şu anda hapis yatan eski düşmanının kızı Keiko Fujimori'yi Peru'nun bir sonraki başkanı olması için isteksizce desteklemiş, rakibi, solcu Pedro Castillo ile karşılaştırıldığında onun "iki kötüden daha az kötü" olduğunu söylemişti.

Geçen yıl Brezilya'nın genel seçimleri öncesinde, Jair Bolsonaro'yu Luiz Inácio Lula da Silva'ya tercih ettiğini belirtti: “Bolsonaro vakası çok zor bir durum. Bolsonaro'nun şaklabanlığı, bir liberal için kabul etmesi çok zor. Ama şimdi, Bolsonaro ve Lula arasında, tabii ki Bolsonaro'yu tercih ederim. Bolsonaro'nun saçmalamaları bile o, Lula değil.”

Umarım gücüm olur

El Pais’in haberine göre yazar, 21. romanını yazacak kadar vakti olmadığını hissetse de yazmaya devam etmeyi umduğunu ve Sartre denemesini tamamlamakta kararlı olduğunu söyledi.

Llosa, “87 yaşındayım ve iyimser olsam da, yeni bir roman üzerinde çalışacak kadar uzun yaşayacağımı düşünmüyorum, çünkü bir tanesini yazmak üç ya da dört yılımı alıyor” diye konuştu.

Vargas, yazmayı asla bırakmayacağını söyledi ve ekledi: “Umarım sonuna kadar devam etmek için gücüm olur" dedi.

El Boom’un son üyesi

Vargas, Latin Amerika'nın edebi fenomeni olan “El Boom”un son hayata kalan üyesidir. Latin Amerika edebiyatının 20. yüzyıldaki en büyük olayı 1960-1970 yılları arasında gösterdiği etkinliliktir. Bu etkinlilik, büyük bir edebiyat verimi ve onu izleyen kıta dışında yayımlanma patlamasıdır. Avrupa ve Kuzey Amerika’da bu olaya “Latin American Boom” dediler. Latin Amerika kültür ortamında bu İngilizce niteleme benimsendi, fakat kısaca “El Boom” olarak yerleşti. 

El Boom denilince, Julio Cortázar, Gabriel García Márquez ve Mario Vargas Llosa isimleri akla gelir. Boom sonrası ya da büyülü gerçekçilik sonrası demek, kabaca García Márquez sonrası demek oluyor.

1963'te ilk kitabı ‘Şehir ve Köpekler’in yayınlanmasından bu yana Vargas, Latin Amerika’daki iktidar yapılarını, buna bağlı olarak toplumsal ilişkileri, ırksal, sosyoekonomik ve coğrafi ayrımları kaleme aldı.