Yardım bitti kıtlık başladı

• USAID yardımlarının kesilmesi Sudan'daki felaket boyutundaki açlık krizini daha da kötüleştirdi. Bin 460 aşevinin yüzde 80’i kapandı. Milyonlarca insan yetersiz beslenmeye bağlı hastalıklar nedeniyle ölüm riskiyle karşı karşıya.

Ocak ayında iktidarı devralan ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’ndaki (USAID) çalışanların çoğunu işten çıkardı veya izne ayırdı ve ajansın finanse ettiği küresel projelerin neredeyse tamamını durdurdu. Sudan ordusu ve Hızlı Destek Güçleri kendi aralarında savaşa dursun, ülke genelinde 8 milyon insanın kıtlık riski altında açlık çektiği, 600 bin insanın doğrudan kıtlık yaşadığı aktarıldı. 

Birleşmiş Milletler'e göre, geçen yıl Sudan’ın ihtiyaç duyduğu 1 milyar 800 bin dolarlık insani yardım planının yüzde 44’ü USAID tarafından finanse edildi. Bu yardımların bir kısmı, ülke çapında yüzlerce “toplum mutfağını” destekleyen Mahalle Acil Müdahale Odaları'na (ERR) aktarıldı. Hartum Eyaleti ERR sözcüsü Hajooj Kuka, “USAID finansmanı durdurduğunda Sudan’daki 1.460 toplum mutfağının yaklaşık yüzde 80’i kapandı,” dedi.

Açığı kapatma çabaları

Sudan Silahlı Kuvvetleri (SAF) ile paramiliter Hızlı Destek Güçleri (RSF) arasındaki güç mücadelesinin Nisan 2023’te iç savaşa dönüşmesiyle, topluluk mutfakları yüz binlerce insanın hayatta kalmasını sağladı. Ancak Birleşmiş Milletler ve küresel yardım kuruluşları, savaşan tarafların yardımları kasıtlı olarak engellemesi nedeniyle bu bölgelere erişemiyor. USAID finansmanının durdurulması, açlık krizini daha da kötüleştirme riski taşıyor.

600 bin insan kıtlık çekiyor

Yerel ve yabancı yardım çalışanlarına göre, ERR gönüllülerinin çabalarına rağmen, Sudan'da 600 binden fazla kişi kıtlık seviyesinde açlıkla mücadele ediyor ve 8 milyon kişi kıtlığın eşiğinde.

Sudan’daki uluslararası sivil toplum kuruluşlarının insani yardım koordinatörü Iyad Agha, bazı kuruluşların ABD hükümetinden hayati hizmetleri sürdürmek için muafiyet aldığını söyledi. Ancak, Washington daha sonra bu hizmetlerin yaşamı sürdürmek için "gerekli olmadığına" karar vererek birçok hizmeti sonlandırdı. Birkaç gün sonra, Trump yönetimi bazı kararları geri alarak belirli hizmetlerin devam etmesine izin verdi.

Tam bir keşmekeş

Agha, ABD’nin kararlarının "tamamen rastgele" göründüğünü belirterek, “STK'lar ne yapacaklarını bilemez hale geldi ve bu kaos içinde en çok etkilenenler Sudan'da yardıma muhtaç insanlar,” dedi.

Ayrıca, USAID'in yokluğunu telafi etmek isteyen diğer bağışçıların büyük bir boşluğu doldurması gerektiğini de sözlerine ekledi. ERR’ler alternatif finansman bulmak için harekete geçti. Kuka, toplum mutfaklarının Sudan diasporasından ve daha küçük hayır kuruluşlarından fon talep ettiğini sivillere yemek sağlamaya devam etmeye çalıştıklarını söyledi. HARTUM