AK: Schengen’i esnetmeyin

• Avrupa Birliği ülkelerinde artış gösteren, DAİŞ ve cihadistlerin bıçaklı saldırıları ile sığınmacıların geri gönderilmesi tartışması yeniden alevlendi. Yüzde 30 olan geri gönderme oranının hızlıca yükselmesi bekleniyor. 
• 450 milyon Avrupalının kıta genelinde serbest dolaşımını sağlayan Schengen uygulaması tehlike altında. Avrupa Komisyonu temsilcileri, sınır kontrollerinin orantılı ve son çare olması gerektiğini söyledi.

Almanya’da DAİŞ ve cihadist bağlantılı bıçaklı saldırılarda görülen artış ardından Avrupa'da göçmenler ve geri gönderme prosedürleri yeniden tartışmaların merkezine oturdu. Avrupa Komisyonu, Almanya'nın Solingen kentinde üç kişinin öldüğü bıçaklama olayının ardından, bir yandan üye devletlerin ulusal güvenlik ayrıcalıklarını, diğer yandan da korunmak zorunda olunan Schengen Bölgesi'nin bütünlüğünü dengeleyecek ince bir çizgide ilerlemeye çalışıyor.

Avrupa entegrasyonunun en somut başarılarından biri olarak kabul edilen 450 milyon vatandaşın pasaportsuz seyahat ettiği Schengen bölgesi, ülkelerin bazı durumlarda yasadışı olarak uzatılan geçici sınır kontrolleri başlattığı 2015 göç krizinden bu yana baskı altında kalmaya devam ediyor.

Federal Kriminal Dairesi (BKA), Almanya’ya yasadışı yollardan giren kişilerin ana menşe ülkelerinin Suriye (54.207), Türkiye (35.732) ve Afganistan (35.370) olduğunu açıladı. Balkan, Akdeniz ve Ukrayna rotasından gelen birçok göçmenin nihai hedefi Almanya. Türkiye ve Suriye merkezli insan kaçakçılığı odakları üç güzergahdan da Almanya’ya getirmeye devam ediyor.

Süreli ve son çare olmalı

Almanya'nın da bulunduğu sekiz Schengen ülkesi hali hazırda sınır kontrolleri yapıyor. Bir Avrupa Komisyon sözcüsü yaptığı açıklamada, herhangi bir sınır kontrolünün “orantılı” olması ve “zamanla sınırlı, istisna ve son çare” olarak kalması gerektiğini belirtti.

Tedbirin her zaman “kamu politikasına veya iç güvenliğe yönelik ciddi bir tehdit” ile gerekçelendirilmesi gerektiğini kaydetti. Solingen'de meydana gelen ve DAİŞ tarafından üstlenilen bıçaklı saldırı, daha önce iltica başvurusu reddedilen ve Avrupa Birliği'ne (AB) giriş yaptığı ilk ülke olan Bulgaristan'a geri gönderilmesine karar verilen bir Suriye vatandaşı tarafından gerçekleştirildi. Sınır dışı etme işleminin gerçekleştirilememesi Alman makamları arasında bir suçlama döngüsünü ortaya çıkardı.

Gönderme hızlanacak

Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, ülkelerinde kalma hakkı olmayanların daha hızlı sınır dışı edileceği sözünü vermenin yanı sıra "Avrupa göç politikalarında" bir şeylerin değişmesi gerektiğini belirtti. Scholz, “Almanya'da kalamayan ve kalmasına izin verilmeyenlerin ülkelerine geri gönderilmelerini ve sınır dışı edilmelerini sağlamak için elimizden gelen her şeyi yapmak zorundayız,” diye ekledi.

"Yeni Pakt'a odaklanın"

AB Komisyon asıl odak noktasının "Yeni Pakt" olarak da bilinen göç ve iltica politikası reformunu uygulamak olduğunda ısrarcı davranıyor. Pakt kapsamındaki beş yasanın yürürlüğe girmesi iki yıl sürecek. Yeni reform paketine göre, sığınma talebi reddedilen başvuru sahibinin aynı zamanda iade kararı da almasını ve iki prosedür arasındaki boşluğun kapatılmasını öngörüyor.

AB'nin sınır koruma ajansı Frontex, sınır dışı işlemlerinin başarılı bir şekilde yürütülmesi için üye devletlere destek verecek. Ancak son söz yine de göçmeni geri alması istenen ve bunu reddedebilecek olan ülkeye ait olacak.

Geri gönderme yüzde 30’da

AB'nin geri gönderme oranı yüzde 30 civarında seyrediyor. Uluslararası hukuka göre hükümetlerin sığınmacıları hayatlarının ve insan haklarının risk altında olacağı ülkelere geri göndermeleri yasak. Ancak üye devletler Rojava Kurdistan’ının Türk işgali altında bulunan Efrîn, Serêkaniyê ve Cerablus hattının güvenli olduğu tartışmasını yürütüyor. Halen bir sonuca ulaşılabilmiş değil.

Yine de Avrupa Komisyonu sözcüsü “Bu devam eden bir çalışma. Şu ana kadar [Suriye'deki] koşullar henüz karşılanmadı,” dedi. Yeni Pakt, sınır dışı kararlarının AB genelinde aynı şekilde tanınmasını sağlamak üzere AB çapında bir “güvenli menşe ülkeler” listesi hazırlanması olasılığını öngörüyor. BRÜKSEL