Fuhuşla ilgili mitlere meydan okuyor

• Almanya’da 2002’de yapılan düzenlemeyle fuhuşun yasallaştırılmasının 20. yıl dönümüne denk gelen araştırmanın verileri, yasallaştırılmış fuhuşla ilgili mitlere meydan okuyor. 

 

• “Erkeklerin kendilerini insan olarak değil alınıp satılabilir mal gibi gördüğünü” söyleyen kadınların deneyimi, bu araştırmada “fuhuşun tuvalete gitmek/alışveriş yapmak gibi bir şey” olduğunu söyleyen seks alıcısı erkekler tarafından teyit ediliyor. 

SERAP GÜNEŞ / BERLİN

“Almanya’da seks satın alan erkekler, fuhuşun yasallaştırılması konusunda bize ne söyleyebilir: Toplumsal olarak görünmez kalan ‘freier’ların perspektifinden 6 ülkede seks ticareti üzerine rapor” Almanya’da fuhuşun yasallaştırılmasının iç karartıcı sonuçlarını ortaya koyuyor. 

Yasallaştırılmış fuhuşun kadınları nasıl yüzüstü bıraktığını, seks satın alan erkeklerin bakış açısından ortaya koyan araştırmanın sonuçları 9 Kasım Çarşamba günü Berlin’de düzenlenen bir konferansla kamuoyu ile paylaşıldı. Düzenlenen basın toplantısı ardından Regio Cafe toplantı salonunda gerçekleştirilen oturumlarda, araştırmacıların ve fuhuştan kurtulan kadınların sunumlarıyla sonuçlar tartışmaya açıldı. Tartışmalarda, ‘İsveç Modeli’ olarak da bilinen Nordik Model bir çözüm olarak işaret edildi. 

763 erkekle görüşüldü

Araştırmacılar Melissa Farley (klinik psikolog, pornografi ve fuhuş karşıtı radikal feminist, ABD), Inge Kleine (feminist, Almanya), Kerstin Neuhaus (fuhuş ve insan ticaretine karşı farkındalık yaratma amaçlı lightup Germany projesinin yürütücüsü, Almanya), Yoanna McDowell (psikolog, ABD), Silas Schulz (Almanya) ve Saskia Nitschmann (sisters E.V.*, Almanya) tarafından yürütülen ve kar amacı gütmeyen Prostitution Research & Education** ve Bündnis Nordisches Modell kuruluşları tarafından desteklenen araştırma, İskoçya, Almanya, İspanya, Kamboçya, Hindistan ve ABD’de seks satın alan 763 erkekle yapılan görüşmelere dayanıyor.

Fuhuşun yasallaştırılmasının 20. yılı

Almanya’da 2002’de yapılan düzenlemeyle fuhuşun yasallaştırılmasının 20. yıl dönümüne denk gelen araştırmanın verileri, yasallaştırılmış fuhuşla ilgili mitlere meydan okuyor ve fuhuş yaptırılan kadınların başka araştırmalarda onlarca yıldır söylediklerini doğruluyor: 20 yıl önce yapılan bir araştırmada fuhuşun “onlara kendilerini kirli hissettirdiğini,” “erkeklerin kendilerini insan olarak değil alınıp satılabilir mal gibi gördüğünü” söyleyen kadınların deneyimi, bu araştırmada “fuhuşun tuvalete gitmek/alışveriş yapmak gibi bir şey” olduğunu söyleyen seks alıcısı erkekler tarafından teyit ediliyor. 

Erkekler suça tanık olduklarının farkında

Kimlikleri saklı tutulan erkeklerin tanıklığı, fuhuşla ilgili mitleri çürütmenin yanı sıra yasallaştırılmış fuhuşun gerçekliğini gözler önüne seren veriler de içeriyor. Örneğin görüşülen erkeklerin çoğu, fuhuş yaptırılan kadınların genelev patronlarının ya da pezevenklerin şiddetine uğradığını (bedenlerindeki morluk ve yaralanmalardan) veya onların insan ticareti kurbanı olduğunu anladıklarını bildirmiş. Yani bu erkekler bir suça tanık ve ortak olduklarının farkında. Erkeklerin neredeyse tümü, kadınların fuhuşa zorlandığını biliyor ancak buna rağmen seks satın almaya devam ediyor. Örneğin bir erkek, “Sonrasında onun insan kaçakçılığı mağduru olduğunu ve fuhuşa zorlandığını öğrendim ama yine de gitmeye devam ettim” diyor. 

 

Kadınları değil erkekleri görünür kıldı

Hem araştırmanın hem de konferansın en önemli vurgularından biri, fuhuşta asla görünür olmayan seks satın alan erkeklerin görünür kılınması oldu. İsveçli aktivist ve yazar Kajsa Ekis Ekman, Google’da her dilde ‘fuhuş’ anahtar sözcüğü ile yapılan aramanın daima ‘topuklu ayakkabılı bir kadın’ imajı verdiğini ama faili, yani seks satın alan erkeği asla işaret etmediğini gösterdi. Üstelik seks satın alan erkek anlamındaki anahtar sözcüklerle yapılan aramalar bile yine kadınları gösteriyordu, erkekleri değil. 

 

Nordik Modeli caydırıcı

Ülkesi İsveç’te yürürlükte olan Nordik modeli*** (fuhuşta kadınları suçlu olmaktan çıkararak koruyan ama seks satın almayı suç haline getiren model) anlattıktan sonra İsveç’te seks alıcısı aramasında çıkan ‘yüzü olan erkek’ sonuçlarını gösteren Ekman, modelin erkekleri görünür kılarak seks satın almaktan caydırdığını vurguladı. İsveç’te göçmen bir kadından seks satın aldığı ortaya çıkan ünlü boksör Paolo Roberto’nun televizyon programlarının iptal edildiğini, kendi markasıyla pazarladığı ürünlerin rafta kaldığını, kariyerini, itibarını ve partnerini kaybettiğini anlattı. 

Kadınlara destek sunuyor

Space International’ın kurucularından ve fuhuştan kurtulan İrlandalı bir kadın olan Rachel Moran ise, Nordik modelin Fransa’daki uygulamasının bugün bakmak için daha iyi bir örnek olduğuna işaret etti. Fuhuş sorununa yönelik “Nordik Model” yaklaşımı (Seks Satın Alanlara Karşı Yasa, İsveç Modeli, Fesihçi Model veya Eşitlik Modeli olarak da bilinir), fuhuş yaptırılanların bütünüyle ceza kapsamından çıkarılarak onlara fuhuştan çıkmaları için destek hizmetleri sağlanmasına ve seks için insan satın alınmasının ceza kapsamına alınmasına dayanıyor. Modelin amacı seks ticaretinin itici gücü olan talebi azaltmak. Bu yaklaşım İsveç, Norveç, İzlanda, Kuzey İrlanda, Kanada, Fransa, İrlanda ve yakın zamanda da İsrail tarafından benimsendi.

Fuhuştan kurtuldu kitabını yazdı

Amelia Tiganis (Uprising of the Whores kitabının yazarı, Romanya asıllı, insan kaçakçıları tarafından İspanya’ya götürülerek fuhuşa zorlanmış): “Cinsiyete ve cinsiyet ilişkilerine dair anlayışımız ataerkil zihniyet tarafından sömürgeleştirildiği için bunu bizim tercih ettiğimizi sanıyorduk. Bir şey hissetmediğimi sanıyordum, fuhuşun ne olduğunun farkında değildim, ta ki terapi ile travmamı açığa çıkarana ve feminist fikirleri öğrenip bu fikirlerle hislerimi yeniden düşünene kadar… Fuhuş yalnızca kadınlar üzerinde değil toplumun tamamı üzerinde olumsuz etkileri olan bir sorun. Yasallaştırılmış fuhuş düzeninde erkekler, bu şansa sahip oldukları için ‘gidip alışveriş yaptıklarını’ söyleyebiliyorlar. Fuhuş içindeki kadınları insan olarak görmediklerini ifade ediyorlar. Bir nesne olarak görüyorlar. Sadece satın alabildikleri değil, satılabilir bir nesne olarak. Yani gündelik hayatlarındaki kadınlara bakışlarını da şekillendiriyor fuhuş.”

(*) sisters E.V., Almanya’da kadınların fuhuştan kurtulmasına yönelik faaliyetler yürüten, onlara destek hizmetleri sağlayan bir taban örgütü. Web sitesi: https://sisters-ev.de/ 

(**) Prostitution Research & Education (PRE, Fuhuş Araştırmaları ve Eğitim), fuhuş, porno ve insan kaçakçılığı üzerine araştırmalar yürüten kar amacı gütmeyen bir kuruluş. PRE, araştırmacılara, seks ve insan ticareti kurtulanlarına, kamuoyuna ve politikacılara eğitim ve danışmanlık sunuyor. Fuhuş kurumunun ortadan kaldırılmasını amaçlayan PRE, seks ve insan ticareti ile fuhuşa karşı, fuhuş yaptırılan kadınlar için duygusal ve fiziksel tedavi de dahil çeşitli alternatifler de savunuyor. PRE, fuhuşun, erkeklerin seks için kadın satın almaya hakları olduğu kabulünden, ırkçılıktan ve kadın yoksulluğundan kaynaklandığı gerçeğinden hareket ediyor. Web sitesi: https://prostitutionresearch.com/ 

(***) Nordik model konusunda daha fazla bilgi: https://nordicmodelnow.org/what-is-the-nordic-model/