Kürtçe dersleri durduramazlar

• Amed’de gözaltına alınan MED-DER öğretmenlerinden Mehmet Selim Temel, “Kürtçe ders veren öğretmenlere gözdağı vermek istiyorlar. Bu baskılar karşısında sinmeyeceğiz. Buradan çıktığımız gibi derslerimizi vermeye devam edeceğiz” dedi. 

MEDİNE MAMEDOĞLU / AMED

Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma kapsamında 24 Eylül’de Mezopotamya Dil ve Kültür Araştırma Derneği (MED-DER), Payîz Pirtûk adlı kitapçı, Anka Dil ve Sanat Eğitim Kooperatifi ile evlere yapılan baskında 30 kişi gözaltına alındı. İl Emniyet Müdürlüğünde tutulan 28 kişi, dün adliyeye sevk edildi. Payîz Pirtûk’un sahibi Cihat Güney, 25 Eylül’de, Mustafa Açmaz ise önceki gün savcılık ifadesinin ardından serbest bırakıldı. Gözaltına alınanlardan Niştiman Gül, Nazan Çelik, Şehriban Akçatulum, Mehmet Selim Temel, Hebun Yağmur ve Hasan İkvan, Emniyet ifadeleri ardından serbest bırakıldı. 

Gizli tanık ve yüzlerce kişi hakkında gerçeğe aykırı beyanlarda bulunan itirafçı Ümit Akbıyık ve iki gizli tanğının iddiaları üzerine gözaltında tutulan Kürtçe eğitmenlerin de aralarında olduğu 22 kişi dün sabah saatlerinde adliyeye sevk edildi. Haberimiz yayıma hazırlanırken daha 10 kişinin savcılık ifadeleri bitmişti. 

Neden tiyatro bileti aldın?

Gizlilik kararının yer aldığı dosyanın içeriği hala bilinmezken dosyanın iki gizli tanık ifadeleri, açık tanık Ümit Akybıyık’ın ifadeleri ve yapılan teknik ile fiziki takip üzeri açıldığı öğrenildi. Savcılık ifadesinde çoğu kişiye tek bir soru sorulduğu öğrenilirken, savcılığa sevk edilmeden serbest bırakılan isimler içi boş bir soruşturma ile dört gün boyunca gözaltında tutulduklarını aktardı. Kürtçe dil eğitmenleri, “terör örgütü ile bağlantınız var mı” sorusuna maruz kalarak, gizli tanıkların iddialarına yanıt vermeleri istendi. MED-DER ve Anka, PKK ve KCK ile bağlantılandırılmaya çalışıldı. Emniyet ifadesi ardından serbest bırakılan Niştiman Gül’e internetten aldığı tiyatro biletiyle “Hangi oyuna gittin, neden tiyatro bileti aldın?” sorusu bile yöneltildidi. 

 

 

Suçlamalar asparagas

Dört günlük gözaltı ardından serbest bırakılan MED-DER Eğitmeni Hasan İkvan ve Mehmet Selim Temel, gazetemize konuştular. Evinin sabah erken saatlerde basıldığını ve tüm kitaplarına ve disklerine el konulduğunu söyleyen Hasan İkvan, Emniyet ve savcılık sürecine ilişkin şunları paylaştı: “Dört gün boyunca gözaltında kaldık, dosyanın içeriğinde hiçbir şey yoktu. Bir günde ifade alarak halledebilecekleri bir soruşturmayı dört gün boyunca uzattılar. Bütün arkadaşlarımız dil üzerine çalışma yapan kişiler, bu operasyonla asıl amaçları Kürt dili üzerindeki çalışmaları sindirmek ve kriminalize etmek. Ana dil çalışmalarını hedef almak istiyorlar. Bu tarz operasyonlarla çalışmaların içini boşaltmak ve halkı kendi dilinden uzak tutmak istiyorlar. Soruşturmada hiçbir somut delil olmamasına rağmen keyfi bir şekilde günlerce gözaltına alındık. Hakkımızda iddia olduğunu söylüyorlardı ama bahsettikleri kişileri tanımıyorduk bile. Onlarda soruşturmanın içi boş olduğunu anlayınca bizi serbest bıraktılar. Bize yönelttikleri suçlamalar çok asparagas suçlamalardı." 

 

 

Sindiremeyecekler 

Mehmet Selim Temel ise çok sayıda öğretmenin gözaltına alındığını hatırlatarak, şunları ifade etti: “Bize farklı suçlamalar yönelttiler. Dernekte verdiğimiz Kürtçe dersleri suçlama konusu yapmak istediler. İki gizli tanık ifadesi var, denildi. Baktığımızda sadece Kürtçe dersi veren onlarca öğretmenin gözaltına alınmasını çok farklı değerlendiremeyiz. Bu operasyonla hem Kürt halkına hem de bize gözdağı vermek istiyorlar. Son süreçte baktığımızda ana dile dönük çok ciddi baskılar yürütüldü. Bu baskılarla Kürtçenin yayılmasını ve halkın ana diline sahip çıkmasını engellemek istiyorlar. Yürüttükleri asimilasyon politikasının sekteye uğratılmaması için çaba gösteriyorlar ama biz bu baskılar karşısında sinmeyeceğiz. Bu noktada amaçlarına ulaşamayacaklar. Biz ne olursa olsun çalışmamıza devam edeceğiz. Buradan çıktığımız gibi derslerimizi vermeye devam edeceğiz. Kürtçeyi ve dersleri kriminalize etmek istediler ama başaramadılar. Bugüne kadar bu tarz örneklerle çok karşılaştık. Buna karşı mücadelemiz de çalışmalarımız da devam edecek.”

Soruşturma kapsamında ifadeleri alınanlar şunlardı: MED-DER Eşbaşkanları Mehmet Remzi Azizoğlu ve Şükran Yakut, Rıfat Ronî, Ramazan Holat, Dilan Güvenç, Rezan Aktulum, Beritan Gürbet Orak, Berivan Duman, Ayhan Karatekin, Belkisa Süleymanoğlu Bitkin, Mehmet Salih Öngün, İlyas Gün, Mine Karakaş, Ahmet Boltan, Rabia Karayıl, İpek Oyur, Fatma İgin, Hasan Gürpınar, Şilan Elmas Kan, Cihat Çağrıcı, Yaşar Aslan ve Jineoloji Dergisi Yayın Kurulu üyesi Rojda Yıldız. 

7 barodan tepki 

Amed, Agirî, Êlih, Mêrdîn, Riha, Şirnex ve Wan barolarının Kürtçe Dil Komisyonları tarafından yapılan açıklamada, kütürel soykırım operasyonlarına tepki gösterildi. Açıklamada, “Bu operasyon, Kürt diline yöneliktir. Kürt diline yönelik çalışmalar kriminalize ediliyor ve bu da Kürt halkının kendi dilini geliştirmeye yönelik çalışmalardan uzak kalmasına sebep oluyor. Kürt diline yönelik çalışmalarda bulunmak suç değildir. Her alanda ana dilini konuşmak ve yaşatmak her Kürt'ün en temel hakkıdır. Bu hakkı her yerde savunmaya devam edeceğiz. Baroların dil komisyonları olarak diyoruz ki; Kürtçe eğitmenlere yönelik yapılan ev baskınları ve kurumlarının basılması hukuki değildir, gözaltına alınanlar biran önce serbest bırakılmalıdır" denildi. 

Korku yaratmaya çalışıyorlar

MED-DER’e dayanışma ziyaretinde bulunan yazar Adil Ercan, "Kürt halkı yıllardır dili nedeniyle zulüm görüyor, tutuklanıyor ve öldürülüyor. Dilimizle bu topraklarda yaşamaya devam edeceğiz. Kürt halkının dilinde eğitim görmesi, konuşması ve şarkılar söylemesinin kime zararı var? Hiçbir devlet Türkiye gibi dile düşmanca saldırmıyor” dedi. Milyonlarca Kürt'ün devlete vergi verdiğini belirten Ercan, “Kürtler, bu mekanları mücadelesiyle yarattı. Saldırılarla korku yaratmaya çalışıyorlar ki Kürtler kendi dillerini konuşmasınlar. Devlet biran önce dile yönelik saldırılara son vermeli ve arkadaşlarımızı serbest bırakmalı” diye konuştu.