Ön koltukta oturamazsın emri!

• Taliban’ın kadının toplumsal alanda gözükmemesi için koyduğu keyfi yasaklara bir yenisi daha eklendi. Bu defa arabanın ön koltuğunda seyahat eden kadınları silah tehdidiyle indirip arka koltuklara oturmaya zorluyor ve bunu ‘emir’ diye meşrulaştırıyor.  

Taliban, Afganistan’da yönetimi ele geçirdiğinden bu yana kadınların haklarını ihlal etmeye devam ediyor. Kamusal alandan tutalım, sağlık, hizmet ve sosyal alanlara kadar kadının rengi yok edilmeye çalışıyor. Kadınlara yönelik son yasaklarından biri ise kadınların arabanın ön koltuğunda seyahat etmesini yasaklaması.

Jinha’dan Baharin Lehib, Kabil'den Herat'a yaptığı yolculukta kadınların, Taliban'ın kadın karşıtı tüm yasalarına uymak zorunda kaldığına tanık oldu.

Kabil-Hera yolunun diğer eyalet yolları gibi en güvensiz yollardan biri olduğunu belirten Baharin Lehib, askeri alanda çalışan gençlerin önceleri birçok kez Taliban tarafından yollarda arabalarından indiriliyor, vuruluyor ya da başlarının kesildiğini hatırlattı. Öte yandan, o dönemde yine kadınların yanlarında bir erkek olmadan seyahat edemediğini ekledi.

Kadın ön koltukta oturamaz!

Baharin Lehib, yolculuğunu şöyle anlatıyor: “İnsanlar yanlarında kimlik kartı bulundurmak zorunda. Unutması durumunda Taliban'ın sorularına saatlerce cevap vermek zorunda kalıyor ve çoğu zaman da bu insanlar şiddete maruz kalıyor. Yol kontrollerinde erkek yolcular araçtan indiriliyor ve aranıyor. Araçta kadın bulunuyorsa yanında bir erkeğin bulunduğunu ispatlamak zorunda bırakılıyor ve bunun içinde yanında bir belgenin olması şartı var. Hiçbir kadının aracın ön koltuğuna oturma hakkı yok. Ön koltukta kadın varsa yanındaki erkeğe hakaret edilip aşağılanıyor.

Silahla tehdit

Yolculuğumuzda iki küçük kız çocuğu olan bir aileyle seyahat ettik. Aile ön koltukta oturdu. Arabayı ilk kontrol noktasında inceleme için durdurduklarında Herat şehrinden yeni ayrılmıştık. Taliban milisleri ön koltukta oturan kadını zorla indirip arka koltuğa oturmaya zorladı. Taliban üyeleri bunun bir emir olduğunu belirtti. Tüm yolcular bu dayatmaya karşı çıktı. Ancak Taliban üyeleri silah kullanarak herkesi tehdit etti ve kadını ve çocuklarını arabanın arka koltuğuna geçip yerlerini değiştirmeye zorladı.” HERAT