Yolsuzluğun bedelini Başûr halkı ödüyor
- Hewlêr ve Bağdat hükümeti arasında iki yıldır devam eden krize ilişkin konuşan Milletvekili Soran Ömer, “Irak hükümeti Barzanilerin yaptığı kaçak petrolün cezasını halka kesiyor. Bütçe ve maaş göndermeyerek kesinti yapıyor. Bu ay kesilen 600 milyar dinar yaklaşık 450 milyon dolar ediyor. Yapılan yolsuzluğun bedelini halk ödüyor” dedi.
MELTEM OKTAY / ALİ AMMAR-HABER MERKEZİ
Barzani Ailesi kontrolünde günlük üretilen 350 bin varil petrol kaçak bir şekilde Türkiye ve İran gibi ülkelere satılıyor. Bu satışın geliri ise Barzanilere gidiyor. Irak hükümeti, gelirin Irak Maliye Bakanlığı kasasına yatırılmaması nedeniyle Federe Kürdistan Hükümeti'ni kara listeye almış durumda. Bir diğer sorun da bütçe krizi. Bağdat merkezi hükümeti, Federe Kürdistan’da çalışıyor görünen 1.25 milyon memur listesinin gerçekliğine de inanmıyor. Listede çalışıyor görünen yüz binlerce bankamatik çalışanı olduğunu savunan Bağdat, Hewlêr yönetiminden tüm çalışanların detaylı bilgilerini almadan bütçe ödemeyeceğini söylüyor.
Çözüme yönelik adım yok
Komela Dadgerî'nin Irak Parlamentosu Üyesi Soran Ömer Hewlêr, Bağdat merkezi hükümeti arasında 2022'den bu yana krize dönüşen bütçe ve kaçak petrol krizini gazetemize değerlendirdi. Maaş listelerinin düzeltilmesi konusunda Federal Hükümet ve Maliye Bakanlığını defalarca uyardıklarını belirten Soran Ömer, “Uyarılarımız dikkate alınmıyor. Biz Eylül'deyiz fakat halk henüz Haziran'ı maaşını alabildi. Siyasi açıklamalar sorunu sadece geçiştirmek amacıyla yapılıyor. Çözüme yönelik atılmış tek bir adım yok. Şu ana kadar ödenen tüm maaşlar, siyasi şantaj ve tavizler neticesinde verildi. Dünyada üç ay maaşların ödenmediği bir ülke örneği yok” dedi. En son Mesud Barzani, Haziran'da Bağdat’a giderek, kimi tavizler vererek Haziran maaşlarının ödenmesini sağlamıştı.
600 milyar dinar kesinti
Soran Ömer, maaş krizinin KDP ve YNK’nin işine yaradığını savunarak, “Halkı ve gündemi maaşla meşgul ederek büyük fotoğrafın görülmesini istemiyorlar. Irak’la her ay liste krizinin yaşanmasının neresi normal? Maliye Bakanlığı, Bağdat’a listelerle ilgili gerekli cevabı vermiyor. Maaş listeleriyle ilgili ciddi iddia ve şüpheler var. Irak 4, 5 ve 6. aylarda tespit edilen usulsüzlükten kaynaklı Federe Hükümet'ten 7. ay maaşları için 600 milyar dinar kesinti yapmış durumda. Bu kesinti maaşlardan değil hükümetten yapıldı” diye konuştu.
Maaşları ısrarla elden veriyor
Bağdat merkezi hükümetinin bir başka talebinin de çalışanların maaşlarının bankadan yatırılması olduğunu kaydeden Soran Ömer, Federe Kurdistan hükümeti, maaşların elden verildiğini aktardı. Ömer, Bağdat merkezi hükümetinin maaşların banka yoluyla yatırılmasını sağlayarak; kayıt altına almayı ve yasa dışı kesintileri önlemeyi hedeflediğini söyledi.
8 yılda şehit düşen kimler?
Federe Kürdistan'da 1.25 milyon kişinin maaş aldığını hatırlatan Soran Ömer, Bağdat’a verilen son listeye 140 bin emekli ve şehit yakını ismi eklendiğini paylaşarak, şöyle devam etti: “Son 8 yılda listeye eklenen 140 bin emekli ve şehit kimdir? Bu sayı akla ve mantığa aykırı. Bunlar hangi savaşta şehit düştü? Türk devletinin saldırılarından kaynaklı şehit düşen tek bir insan maaş almıyor; hükümet tarafından şehit olarak kabul edilmiyor. Peki kimdir bu kadar şehit? Irak, işte burada usulsüzlük olduğunu belirtiyor.”
Hiçbir karşılığı yok
Maliye Bakanlığının yeni 20 bin siyasi tutuklu isim listesi gönderdiğini belirten Ömer, şunları söyledi: “Bu durum, BAAS rejimi döneminde tutuklanan kişileri kapsıyor. Kimdir bu 20 bin siyasi tutsak, kimin siyasi tutsağıdır? 16 bin engelli isim listesi. Pêşmerge güçlerinden binlerce kişi rütbeli olarak listelerde gösteriliyor, rütbeli olunca daha fazla maaş alınıyor. Bunlar bu rütbeyi nereden almış? Hiçbir karşılığı yok.
Günde 491 tanker kaçak petrol
Kaçak petrol satışına da dikkat çeken Soran Ömer, sadece bir günde Başnak'tan 491 tankerin geçiş yaptığını ve Irak’ın elinde buna dair belge olduğunu ifade etti. Soran Ömer, “Irak hükümeti, Barzanilerin yaptığı kaçak petrolün cezasını halka kesiyor. Kaçak petrole karşılık bütçe ve maaş göndermeyerek yüksek oranda kesinti yapıyor. Bu ay kesilen 600 milyar dinar, yaklaşık 450 milyon dolar ediyor. Yapılan bu büyük yolsuzluğun bedelini halk ödüyor. Günlerce güneşte nöbet tutan Pêşmerge maaşını alamıyor. İktidar KDP ve YNK’nin elinde. Kısa süre sonra seçim var, halktan nasıl hangi yüzle oy isteyecekler bilmiyorum” şeklinde konuştu.
Ranta dayalı politika
Bir diğer sorunun ise petrol gelirlerinin Federal Hükümet'e aktarılmaması olduğunu belirten Soran Ömer, şunları ifade etti: “Petrol gelirleri, merkezi hükümete düzenli olarak aktarılırsa, Bağdat’tan bütçe ve maaşlar da düzenli olarak gelecektir. Şayet göndermiyorsak o zaman ne diye Bağdat’tan maaş ve bütçe istiyoruz. Tüm bunlara yönelik mahkeme kararları mevcut. Petrol satışı kaçak yapılıyor ve hiç kimse elde edilen gelirin nereye gittiğini bilmiyor. Halka kalan ise kansere yol açan rafine dumanları oluyor. Federe Kürdistan Hükümeti, günlük ranta dayalı politikalarıyla bölgeyi büyük bir tehlikenin içerisine sürüklüyor.”
Hepsi bu kirli oyunun parçası
Irak’ta Cumhurbaşkanı'ndan Dışişleri ve Adalet Bakanlıklarına kadar birçok kademede Kürtlerin yer aldığını; bu usulsüzlük ve yolsuzluklara karşı sessiz kaldığını ifade eden Soran Ömer, şunları ekledi: “Hepsi bu kirli oyunun bir parçası. Halkın karşısına gelince de hala ‘Bağdat BAAS zihniyeti ile yönetiliyor’ diyerek milliyetçi duygulara hitap ediyorlar. Madem öyle yönetiliyor, istifa edin, niye Bağdat’tasınız? Halkın duygularıyla oynamayın, halkı kandırmayın. Bu halka zulüm etmeyi bırakın.”