• Son 17 yılda en az 46 bin işçi çalışırken hayatını kaybetti.

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) açıkladığı verilere göre bildirilen ‘iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölenler’ ile ‘iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölüm geliri dosyası sayısı’ arasında büyük bir fark var. SGK, söz konusu verilere ilişkin son açıklamasını 2022’de yaptı. Bu fark 2022’de bin 902 oldu. 2005-2022 yılları arasındaki fark ise tam 22 bin 525. İstatistikler iş kazası ve meslek hastalıkları sonucu ölümlerin ulaştığı boyutu gözler önüne seriyor.

SGK normal olarak ölümlü iş kazası olarak bildirilen verileri açıklıyor ve bunlar kamuoyunda iş kazası sayıları olarak biliniyor. Ayrıca müfettiş incelemesi ve yargı kararı sonucunda kesinleşen iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölüm sayıları var. Bunlar asıl iş kazası yani iş cinayeti sayısı. SGK istatistiklerinde kesinleşen iş kazası ve meslek hastalığı ölüm geliri dosya sayılarına göre kesinleşen hak sahiplerine gelir ödeniyor. Verilerde yer alan her dosya bir iş kazası ve meslek hastalığı ölüm anlamına geliyor.

DİSK-Ar’ın hesaplamalarına göre; SGK’ye 2005'te bin 96 ölüm bildirimi yapılırken iş kazası sonucu ölüm geliri bağlanan dosya sayısı ise bin 675 oldu. Yıllar ilerledikçe fark ise artarak iki katına çıkarken bazı senelerde iki katını da geçiyor. Örneğin 2019’da bin 147 ölüm bildirimi yapılırken 2 bin 841 dosyaya da gelir bağlandı. 2020’de bin 236 ölüm bildirimi; gelir 2 bin 524 dosya bağlandı. En çok fark ise 2022’de oldu. 2022'de 3 bin 427 dosyaya gelir bağlandı, ancak yalnızca bin 525 kişinin ölüm bildirimi yapıldı. Aradaki fark ise bin 902 oldu.

SGK verilerine göre AKP’nin iktidar olduğu son 17 yılda en az 46 bin işçi çalışırken hayatını kaybetti.

 

* * *

İşçi soykırımına döndü

Antep'te 7 Ocak'tan bu yana işçi cinayetlerine ölen işçi sayısı 7'ye yükseldi. Artı Gerçek'e konuşan Dev Yapı İş Genel Başkanı Özgür Karabulut, "Bu iş, artık işçi soykırımına döndü" dedi.

Ucuz iş gücü kenti Antep'te iş cinayetlerinin ardı arkası kesilmiyor. 7-19 Ocak arasında dört işçinin öldüğü Antep'te, üç işçi daha iş cinayetlerinde öldü. Son üç haftada iş cinayetlerinde ölen işçi sayısı 7'ye yükseldi. Antep'te birbiri ardına gelen iş cinayetlerini Artı Gerçek’e değerlendiren Dev Yapı-İş Genel Başkanı Özgür Karabulut, "Bu iş, artık işçi soykırımına döndü. İşçiler patır patır ölüyor. Ucuz iş gücü, güvencesizlik, yoksulluk bu cinayetlerin temel nedeni. Genel olarak bu iş cinayetleri yüzde 100 önlenebilir olmasına rağmen patronlar bunu maliyet olarak gördüğü için önlem almıyor. Devlet de cezasızlık zırhıyla koruyor, herhangi bir yaptırım uygulamıyor" dedi.

İş cinayetleri kaçınılmaz oluyor

Deprem bölgesinde inşaatlarla birlikte iş cinayetlerinin de arttığına dikkat çeken Karabulut, "Antep de durum böyle. Ciddi anlamda kontrolsüzlük, tedbirsizlik var. Devlet de herhangi bir denetim yapmıyor. Hiçbir önlem alınmıyor. Tamamen patronların insafına, taşeronlara terk edilmiş durumda. Dolayısıyla iş cinayetleri de kaçınılmaz oluyor. Yasa ve yönetmelikler çok açık. İşçi yüksekte çalışıyorsa ağ çekilecek, file koyulacak, kişisel koruyucu donanımı kullandırılacak. Ama bunların hiçbiri yapılmadan işçi köle gibi çalıştırılıyor" diye konuştu.

Kan parasıyla kapatıyorlar

İş ölümlerine karşı herhangi bir ceza veya yaptırım uygulanmadığını dile getiren Karabulut, şunları anlattı: "İşverenler 30-40 bin TL kan parasıyla olayların üstünü kapatabiliyor. Zaten yoksul insanlar çalışıyor inşaatlarda. Üç kuruş para verip üstünü örtüyorlar. Devlet de göz yumuyor buna. Cezasızlık, tedbirsizlik var. Bakanlığın o şantiyeleri denetlemesi lazım ama bunların hiçbiri uygulanmıyor. Üretim baskısı, taşeronların daha fazla üretme kaygısı bize iş cinayetleri olarak geri dönüyor."