Baban doğru söylemiş

• NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg görevini 1 Ekim’de Hollanda Başbakanı Mark Rutte’ye devredecek. NATO Genel Sekreterliği görevini almadan önce babasına danıştığı anekdotunu konuşmasında paylaşan Stoltenberg, babasının kendisine, "NATO'da pek bir şey olmaz" dediğini aktardı.

Kuzey Atlantik İttifakı’nda netleşen Genel Sekreter değişimi öncesi, Alman Marshall Fonu düşünce kuruluşunda bir konuşma yapan Stoltenberg, 10 yıllık görev süresinin bir özetini sundu. Batı yayılmacılığının silahlı gücü olarak da görülen NATO’nun Avrupa kıtasının güvenliği için önemini vurgulayan Jens Stoltenberg Türk devletinin Ortadoğu’daki jandarmalık rolünden övgüyle söz etti. Stoltenberg, “Güneyde Türkiye, kuzeyde Norveç ve batıda ABD, Kanada ve İngiltere olmadan Avrupa kıtasının güvenliğini düşünmek mümkün değildir” dedi.

10 yıl önce göreve gelirken, daha önce Norveç Savunma ve Dışişleri Bakanlığı yapmış olan babasına danıştığını ve "NATO'da pek bir şey olmaz" yanıtı aldığını belirten Stoltenberg, bu süreçte dünyada büyük değişiklikler yaşandığına vurgu yaptı.

Öncelikleri belli

Batının önceliklerini ve tehlike addettiği konuları sıralayan Genel Sekreter açlık, yükselen ırkçılık, kadın haklarındaki gerilemedeki rolleri ile Güney ve Kuzey arasında artan küresel adaletsizlikten bahsetmekten kaçındı. Stoltenberg, “Rusya'nın Kırım'ı yasadışı ilhakına tanık olduk. DAİŞ’in yükselişi, Rusya'nın Ukrayna'yı geniş çaplı işgali, Çin ile artan rekabet, COVID pandemisi, daha sofistike siber saldırılar ve iklim değişikliğinin güvenliğimiz üzerindeki artan etkisi gibi gelişmeler yaşandı” dedi. NATO’nun öneminin de bu süreçte sorgulandığını ifade eden Genel Sekreter, “İttifak şu şekilde tanımlandı; bölünmüş, eskimiş ve beyin ölümü gerçekleşmiş. Ancak gerçek şu ki NATO güçlü, birleşik ve her zamankinden daha önemli” ifadelerini kullandı.

Silahlanmaya övgü

Stoltenberg NATO’da son 10 yılda yaşanan değişikliklere değinerek, askeri ittifaka Karadağ, Kuzey Makedonya, Finlandiya ve İsveç’in katıldığını hatırlattı ve “Ukrayna NATO'ya her zamankinden daha yakın” diye ekledi. Stoltenberg, “İlk olarak, barış için bedel ödemeye istekli olmalıyız. Tüm NATO müttefikleri artık Gayri Safi Yurtiçi Hasılalarının (GSYİH) en az yüzde 2'sini savunmaya yatırıyor ya da yakında bu orana ulaşmayı planlıyor ve ilk kez Avrupa ve Kanada'daki toplam savunma harcamaları yüzde 2'lik hedefin üzerinde” dedi.

Rusya ve Çin’i karşıya aldı

Özgürlüğün serbest ticaretten daha önemli olduğu gerçeğini Rus gazıyla açıklamaya kalkan Genel Sekreter,
“Kısa bir süre önce pek çok müttefik, Rusya'dan gaz almanın tamamen ticari bir mesele olduğuna inanıyordu. Bu yanlıştı. Rusya doğalgazı bizi zorlamak ve Ukrayna'yı desteklememizi engellemek için bir silah olarak kullandı. Çin ile aynı hatayı yapmamalıyız. Kısa vadeli ekonomik çıkarlarımızı uzun vadeli güvenlik ihtiyaçlarıyla takas etmemeliyiz.”

Savaşın sebebini görmedi

Ukrayna Rusya savaşının NATO genişlemesinin bir sonucu olduğunu söyleyemeyen Stoltenberg, askeri gücün diyalog için bir ön koşul olduğunu söyledi. “Putin'in fikrini ve hesaplarını değiştirebileceğimize inanıyorum. Ukrayna'ya daha fazla silah vererek Putin'in istediğini güç kullanarak elde edemeyeceğini anlamasını sağlayabiliriz” dedi. Jens Stoltenberg, istikrarlı bir Ukrayna olmadan Avrupa'da sürdürülebilir bir güvenlik olamayacağını vurgulayarak, “NATO üyeliği olmadan da Ukrayna için kalıcı güvenlik sağlanamaz. NATO'nun kapısı açık. Ukrayna katılacaktır” ifadesini kullandı.

Afganistan işgali haklı mı?

Stoltenberg konuşmasında Afganistan’a 11 Eylül saldırıları sonrası yapılan askeri müdahalenin haklı olduğunu söyledi. Ancak NATO misyonunun kendini Darwinist bir mantıkla toplum mühendisi görmesini de tamamlanmamış görev olarak adlandırdı. “2014 yılında NATO'ya geldiğimde plan, askeri varlığımızı birkaç yıl içinde sona erdirmek ve siyasi bir ortaklığa geçmekti” diyen Stoltenberg, “odaklanmış bir terörle mücadele operasyonu olarak başlayan şey, büyük ölçekli bir ulus inşası misyonuna dönüştü” dedi.

Eklemlenini diyor

Avrupa ve Kuzey Amerika arasındaki bağı konusunda Stoltenberg: “Atlantik'in her iki yakasında da Amerika ve Avrupa'nın yollarını ayırmasını isteyen sesler duyduk. İzole olmak kimseyi güvende tutmayacaktır. Birbirine bağlı bir dünyada yaşıyoruz. Avrupalılar NATO olmadan Avrupa'da güvenliğin sağlanamayacağını anlamalıdır. Aynı zamanda coğrafya ile de ilgilidir. Güneyde Türkiye, kuzeyde Norveç ve batıda ABD, Kanada ve İngiltere olmadan Avrupa kıtasının güvenliğini düşünmek mümkün değildir." HABER MERKEZİ