Doğrudan devrimci demokrasi örneğidir
- DEM Parti MYK Üyesi Onur Hamzaoğlu, yapılan ön seçimlerin doğrudan demokrasinin bir örneği olduğuna işaret ederek, “Türkiye siyasetinde bir ilk” dedi.
DEM Parti’nin gerçekleştirdiği bu ön seçimin, tam da devrimci, doğrudan demokrasinin ne anlama geldiğinin bir yansıması olduğunu belirten DEM Parti MYK Üyesi Onur Hamzaoğlu, “Kuramsal olarak tarihsel bir yanlışlığın da DEM Parti tarafından düzeltilmesidir. Bu öze dönüş, tabanıyla olan mesafeyi, belirli bir dönemdeki aksaklığı çözebilecek, bunu daha bir yaygın örgütlenmeye dönüştürecek” diye konuştu. Hamzaoğlu, ön seçimle aday belirlemenin devlete de ciddi bir mesaj olduğunu söyledi.
Yerel yöneticilerin belirleneceği 31 Mart seçimleri için siyasi partilerin çalışmaları tüm hızıyla devam ediyor. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), seçimlerde göstereceği adayları belirlemek için birinci ve ikinci çıktığı kentlerde 13-14 Ocak’ta sandık kurdu. Partinin delegasyonunu oluşturan üye ve yöneticileri, yurttaşlar ve sivil toplum örgütlerinden temsilciler, birçok merkezde DEM Parti’nin eşbaşkan adaylarını belirledi. Tekrarlanan seçimler ve itirazların karar bağlanması sonrası tüm adaylar açıklanacak. DEM Parti, Türkiye kentlerinde ise adaylarını belirlemek için kent uzlaşı, teamül yoklaması ve güç birliği çalışmalarını sürdürüyor.
DEM Parti Merkez Yürütme Kurulu (MYK) Üyesi Onur Hamzaoğlu, yerel seçimlerin önemi ve partinin seçim stratejisini MA’dan İbrahim Irmak’a anlattı. 14 Mayıs Cumhurbaşkanlığı ve Genel Seçimlerinde ortaya çıkan sonuçların ardından parti tabanından gelen eleştiriler doğrultusunda bir öz eleştiri sürecine girildiğini hatırlatan Hamzaoğlu, bunun da DEM Parti’nin gelişimi açısından önemli sonuçlar açığa çıkardığını vurguladı. Hamzaoğlu, yerel seçimlerde çıkarılacak adayların belirlenmesine ilişkin gerçekleştirilen ön seçimlerin de bununla doğrudan bağlantılı olduğunu kaydetti. Ön seçimlerin bu anlamda Türkiye siyasetinde bir ilk olma özelliği taşıdığına işaret eden Hamzaoğlu, “Türkiye siyasi tarihinde ilk olduğundan emin olduğumuz, dünya siyasi tarihinde de henüz araştırdığımız literatür taramaları kapsamında örneğine rastlamadığımız bu ön seçim, doğrudan demokrasinin önemli bir uygulamasıdır. Halkın doğrudan doğruya iradesine dayalı, egemenliği temeline dayalı bir yönetim biçimi. Bunu halkın doğrudan doğruya katılımıyla gerçekleştiriyoruz. Doğrudan demokrasi, DEM Parti için temel aldığı gelenek itibarıyla büyük önem taşıyor. Çünkü 2023 seçim metinlerinde de gördüğünüz gibi, devrimci demokrasiyi kendine temel bir strateji olarak almış bir parti. Köklü ve nitelikli değişimler yaratmayı hedefliyor. Bunu da doğrudan doğruya halkın egemenliğine dayalı yönetimi bütün yapılarda hayata geçirme hedefiyle gerçekleştirileceğini beyan ediyor” dedi.
Doğrudan devrimci demokrasi
Siyaset biliminde antik Yunan ve Roma’nın önemli demokrasi örnekleri olduğunu hatırlatan Hamzaoğlu, şöyle devam etti: “Kent devletleri dediğimiz, esasında sınıflı yapıların ilk örnekleri, köleci toplum kentleri. Dolayısıyla o dönemlerde kentte yaşayanların üçte ikisi, kent güruhu olarak kabul ediliyor. Bunlar; köleler ve köle sahibi olmayanlar. Geriye kalan üçte biri kentin sahibi olarak kabul ediliyor. Demokrasinin doğrudan ifade edildiği antik Yunan’da ve Roma kent devletleri döneminde, demokrasi esasında o kentte yaşayanların sadece yüzde 10’unun yönetimde olduğu ve herkes adına karar verdiği bir süreç. Biz demokrasi deyince bunu anlamıyoruz. DEM Parti’nin gerçekleştirdiği bu ön seçim, tam da devrimci, doğrudan demokrasinin ne anlama geldiğinin bir yansımasıdır. Kuramsal olarak tarihsel bir yanlışlığın da DEM Parti tarafından düzeltilmesidir. Halkın egemenliğinin doğrudan yansıtılma süreci adaylarla başlıyor. Devrimci olmak burada önem taşıyor. Sandığa gitmek, oy vermek demokrasinin yalnızca asgari bir özelliği olabilir. Sandıkta kime oy vereceğiniz, onların kim olduğunu belirlemek esasında bunu tamamlayandır. İşte DEM Parti’nin ön seçim pratiği, sandıkta kime oy verileceğini de kimlerin resmi adaylar olacağını da doğrudan doğruya yine yerele sorarak ve burada herkese eşit hak tanıyarak, kurumun gerçek sahiplerine iradeyi devrederek hayata geçirilme faaliyetidir. O bakımdan festival olarak kutlamamız gerekir diye altını özellikle çizmek istiyorum.”
Yerelde yaşayanın belirlemesi
DEM Parti’nin önseçimlerin nasıl yapılabileceği konusunda yoğun bir çalışma ve fikir alışverişi yürüttüğünü, gelinen aşamada tüm zorluklara rağmen başarılı bir şekilde gerçekleştirdiklerini ifade eden Hamzaoğlu, şunları paylaştı: “81 yerelin temsilcileriyle, belediye eş başkanlarının kimler olacağı konusunda sandık kurulmasına karar verildi ve on binler sandığa gitti. Bu on binler kim? Parti üyeleri, delegeler, daha önceki seçimde parti adına görev almış kişiler. Onlarla da yetinmeyip, doğrudan doğruya demokratik kitle örgütlerindeki, meslek odalarındaki, sendikalardaki temsilciler de bu sandıklarda oy kullanmaya yetkili olarak ele alındılar. Esasında yerel yönetimin tam da olması gerektiği gibi, o yerelde yaşayan herkes tarafından belirlenmesinin önüne koyan bir demokrasi adımıdır bu yaklaşım. Tarihsel süreç içerisinde bu partilerde görev almış olan, a’dan z’ye herkesin adının bir şekilde o seçmen listelerine yansımasına çaba gösterildi ve bir şekilde eşbaşkanlık sürecinin de hassasiyeti ele alınarak, bu süreçler yürütüldü. Hem kadın eşbaşkan adaylarımız hem erkek eşbaşkan adaylarımız ayrı ayrı bu listelerde var oldular. İlk turda toplam oy veren kişi sayısının yüzde 50’sini geçen kişinin eşbaşkan adayı olmasına karar verildi. Bunu sağlayan adaylar olmadığı sürece, hem kadın adaylarımız hem erkek adaylarımız ikinci tura kalan, o ikinci turda en yüksek oyu alacak adaylar arasında hem erkek hem kadın eşbaşkan adaylarının belirlenmesi süreci yaşanmış oldu.”
İradenin tümü halka devredildi
Önseçimlere halkın yoğun ilgi ve katılım gösterdiğini belirten Hamzaoğlu, “Şu anda iradenin tümü halklara, yerele devredilmiş durumda. Yerelde kimler varsa, sadece az önce ifade ettiğim partilerin üyeleri, delegeleri değil, o yerelde yaşayanlar, demokratik kitle örgütleri, meslek örgütleri temsilcileri ile birlikte bu adayların kim olacağını, kendilerini kimin yöneteceğine karar verdiler. Halkların iradesine devlet tarafından el konulduğu bir dönemi yaşarken, bir yandan da halklar kendi iradelerine ön seçim süreciyle sahip çıkıyor. ‘Bu belediye başkanları bizim irademizi yansıtıyordu, onları biz seçtik, bizim oylarımızla ortaya çıkan iradeydi, siz bunları gasp ettiniz ama biz yeniden bu iradeyi gösteriyoruz. İrademiz kendi ön seçimimizdedir’ diyor. Gerçekten her bir sandıkta binler sandık başına gitmiş oldu. Resmi seçimlerde yaşanan sorunlar yaşanmadı ki büyük bir uzlaşı içinde bu süreci karşıladı ve hayata geçirdi. En güzel olan tarafı da bu sürecin bir dayanışmaya dönüşmüş olması. Çıkan sonuçları heyetin tümü tarafından ‘evet bizim gerçek adayımız budur’ şeklinde karşılanmış olmasıydı” şeklinde konuştu.
İktidar, bu mesajı iyi okumalı
İktidarın ön seçimlerin anlamını kavraması ve Kürt halkının ön seçimler aracılığıyla verdiği mesajı iyi okuması gerektiğinin altını çizen Hamzaoğlu, şunları söyledi: “Devlet şunu görmeli; ön seçime ilgi ve katılım, 61 belediyenin 6’sı dışında atanan kayyuma karşı verilen bir yanıttır. Devletin, halkların iradesini gasp etmesini reddediyorlar. Sadece reddetmekle kalmıyorlar. ‘Diyarbakır’da adayım budur, Mardin’de adayım budur, Ağrı’da adayım budur, Muş’ta adayım budur’ diyor. Bu kolay bir söz değil. Seçimlere henüz iki ay var. Şimdiden sandığa gittiler ve adaylarını belirlediler. Her bir yerel kendi adayını belirlemiş oldu. Bir yerde masa başında oturulup, ‘kim oraya en uygun’ gibi bir sorunun karşılığında verilmiş yanıtlardan bahsetmiyoruz. Her bir belde için, her bir ilçe için, her bir il için, her bir büyükşehir için adayımız kim olmalı sorusundan önce adaylar çıktı. O adaylar orada halklar tarafından oylandı ve şimdi kesinleşen sonuçlarla beraber bunu göreceğiz. Onun için ‘İrademe irade koyamazsın. Benim iradem budur. Atadığın kayyumları reddediyorum, irademe sahip çıkıyorum. Beni ben yöneteceğim’ demektir ön seçimin sonucu.”
Türkiye kentlerindeki çalışma
DEM Parti’nin ön seçimlerin yapılmadığı Türkiye kentlerinde ise ‘kent uzlaşısı’ stratejiyle hareket edeceğini ifade eden Hamzaoğlu, “Yine bireyler, meslek örgütleri, sendikalar ve siyasi partilerin bir araya gelerek, kent uzlaşısıyla o yereldeki adayların belirlenmesi hedeflenmektedir. Bu da yerellerde yaptığımız ön seçime paralel olarak kentlerimizin bazılarında çalışmalara, görüşmelere hatta çalıştay düzeyinde uygulamalara kadar ulaşmıştır. Özel olarak her bir yerin kendi özgünlüğü ile merkezden değil, o yerelin özgünlüğü tümüyle tanınarak ve devredilerek bir istişareyle kent uzlaşısının adaylarının buralarda gelişmesine çaba gösteriliyor” dedi.
İradenin yeniden tazelenmesidir
DEM Parti’nin bahsi geçen seçim pratiklerinin 31 Mart seçimlerini doğrudan etkileyeceğini vurgulayan Hamzaoğlu, bunun salt 31 Mart seçimleriyle sınırlı tutulmayacağını söyledi. Hamzaoğlu, şunları ekledi: “Bunun çok daha fazla yerelde hayat geçirilmesi için özel çaba gösterilmesi bir zorunluluk artık. Bu tarihsel bir gerçeklik. Bakın 2011’de kurulmuş olan HDK, seçimlere katılmak amacıyla 2012’de HDP’yi kurdu. HDK nasıl bir yapıydı? Sadece siyasi yapılardan oluşmuyordu. İnanç grupları, kadınlar, gençler, sendikalılar, demokratik kitle örgütü temsilcileri ile engelliler ve onların temsilcileri vardı. Şimdi DEM Parti, bu kongre partisinin devamı olarak var. O nedenle ön seçim ve bu bağlamdaki adımların tamamının bu kongre deneyiminin yansımasına dayandığını da ifade etmek gerekir. Bu öze dönüş, partiyi bu anlamda çok daha geliştirecek. Tabanıyla olan mesafeyi, belirli bir dönemdeki aksaklığı çözebilecek, bunu daha bir yaygın örgütlenmeye dönüştürecek; sokak sokak, mahalle mahalle, belde belde, ilçe ilçe, il il bu örgütlülüğü yansıtacak, toplumsal alanın bütünlüğünde var olabilecek bir iradeyi bileşenlerle ve o örgütlülük içindeki bireylerle hayat geçirmenin kıymetli adımıdır bunlar. Bu iradenin yeniden tazelenmesidir diye paylaşmak isterim.” İSTANBUL