Franki’nin 40 bin fotoğrafı

• Franki Raffles, Filipinler’den İsrail, Çin, Orkney Adaları, Meksika ve Ukrayna'ya kadar dünyanın dört bir yanında çalışan kadınların yaklaşık 40.000 fotoğrafını çekti. Yorulmak bilmeyen kamera aktivistinin kadın portreleri kaybolan bir tarih gibi hissettiriyor.

ÇEVİRİ: Felekxan SERHAT

İngiliz fotoğrafçı Franki Raffles, ikiz kızlarının doğumundan sonra oluşan komplikasyonlar sonucunda genç yaşta yaşamını yitirdi. Ancak 39 yaşına dünyanın dört bir yanında çalışan kadınların 40.000 fotoğrafını sığdırmıştı. Filipinler, İsrail, Çin, Orkneys, Meksika ve Ukrayna'daki kadınları fotoğrafladı. Fotoğrafları da özneleri kadar güçlüydü; şafak vakti tarlada çalışan, gece yarısı temizlik yapan, yarı zamanlı öğretmenleri ve bir ömür fabrikada çalışan işçileri çekti. Yorulmak bilmeyen bir kamera aktivistiydi.

Her fotoğrafı kampanya niteliğindeydi; bakın neler olup bittiğini öğrenin, bu kadıları için nasıl bir şey olduğunu görün ve sonra elinizden geleni yapın.

The Guardian’dan Laura Cumming’e göre, 1955 yılında doğan Raffles, St. Andrews Üniversitesi'ndeki felsefe eğitiminin ardından 1970'lerde Lewis Adası'ndaki Callanish köyüne taşındı. Orada Harris endüstrisinde dokumacı olarak çalışırken ilk çocuğunu doğurdu. Aynı zamanda fotoğrafçılığa adım attı.

Bildikleri gördüklerine yön veriyordu; anorak giymiş genç bir kadın soğuk ve çıplak bir odada el tezgâhının başında çalışıyor. Işık o kadar az ki eğilip işine yaklaşması gerekiyor. Başka kadınlar ise taş ambarda ürünleri düzenliyor. Tarlalarda yıpranmış çiftçilerin bazıları tulum giymiş koyunları kırpıyor.

Raffles'ın Baltık’ta sergilenen 300 fotoğrafın karakteristik özelliğidir gülümseme. Tulum giymiş Rus bir kadın saman yapımına ara verip fotoğraf makinesine bakıyor. Aynı şekilde farklı kıtalardan öğretmenler, hemşireler, yemekçi kadınlar sohbetlerini ve mizahlarını Raffles'la paylaşıyor. Ve fotoğrafların neredeyse tamamı siyah-beyaz.

Fotoğraflarında çoğunlukla uzun plan çalışmış, karakter çalışmalarından kaçınmış, gözü her zaman durum ve bağlam üzerinde olmuş. 1990'ların başında Wingate Trust bursuyla finanse edilen Lot’s Wife, SSCB'nin çöküşünden sonra İsrail'e göç eden Yahudi kadınların acı dolu hayatlarını gösteriyor.

Ve belki de bugün Raffles'ın fotoğraflarından oluşan bu yoğun duvarların önünde izleyiciyi çarpan şey kolektif deneyimle ilgilidir. Sanat galerilerinde olduğu kadar kütüphanelerde, salonlarda ve medyada da gösterilen bu fotoğraflar aydınlatmayı amaçlıyordu. Ancak dünya çapındaki kadınların bu yoğun portresi artık kaybolan bir tarih gibi. HABER MERKEZİ