Kürt düşmanlığında mutabakat

• KDP'nin teslimiyetinden sonra Bağdat'ın da iş birliğini geliştirdiği Türk devleti ile imzalanan son mutabakata göre; KDP'nin yanı sıra Heşdi Şabi'nin de dahil olduğu Bağdat yönetimi, artık PKK şahsında Kürt düşmanlığında ortak hareket edecek.

Irak Savunma Bakanı Sabit Muhammed Said Rıza Al Abbasi ve Türk Savunma Bakanı Yaşar Güler, 15 Ağustos’ta Ankara'da “Askeri, Güvenlik Koordinasyonu ve Terörle Mücadeleye İlişkin Mutabakat Zaptını” imzaladı. 10 madde ve çeşitli eklerden oluşan mutabakata göre; iki devlet arasındaki ortak eğitim ve koordinasyon merkezi Başika askeri üssünde yer alacak. İki devletin genelkurmaylarının başkanlığında ortak komitenin Irak tarafı, Irak Dışişleri Bakanlığı Danışmanı, Ulusal Güvenlik Danışmanı, İstihbarat Teşkilatı, Heşdi Şabi Kurulu ve Federe Kurdistan İçişleri Bakanlığından oluşuyor. Türk tarafında İçişleri Bakan Yardımcılığı, Milli Güvenlik Kurulu, Milli İstihbarat Teşkilatı ve daha sonra belirlenecek üç kurum.

 İlk toplantı 2019'da Ankara'da yapılmıştı. İkinci toplantı ise 19 Aralık 2023'te PKK'nin "ortak tehdit" olarak tanımlandığı nihai bildiride gerçekleşti. Üçüncü toplantı 14 Mart 2024'te Bağdat'ta düzenlendi ve Irak Ulusal Güvenlik Danışmanı, PKK'yi Irak'ta yasaklı örgütler listesine aldı.

Feder Kurdistan Başkanı Neçirvan Barzani'ye bağlı Rûdaw, metnin tamamanı paylaştı. Her ne kadar metnin 'amaç' bölümünde, "Türk askeri güçlerinin Irak topraklarındaki varlığının sona erdirilmesi" ibaresi yer alsa da "Temel amaç, terör ve yasaklı örgütlerin her iki tarafın egemenlik, güvenlik ve istikrarına yönelik tehditlerini ortadan kaldırmaktır" kısmıyla asıl hedef belirleniyor.

Tam bir iş birliği

Mutabakat zaptının 10 maddelik 'çerçeve'si, tam bir iş birliği ve KDP ile birlikte Irak bileşenlerini teslimiyeti ve Kürtlere karşı bir ihanet belgesi niteliğinde. Metinde 'terör' ve 'terörist' tanımlarıyla kastedilen ise Kürt gerillalardır. İlk maddede, güvenlik, askeri ve istihbarat koordinasyonunun şu alanlarda yapılacağı kaydediliyor;

* Askeri eğitim ve kolluk kuvvetleri eğitimi.

* Tüm askeri sektörler için kapasite geliştirme.

* Terörle mücadele ve çeşitli terör tehditlerine karşı mücadele.

* Ortak sınır güvenliğinin sağlanması.

* Yasa dışı göç ve sızma ile mücadele.

* Yabancı terörist savaşçılarla ilgili meseleler.

* Kaçakçılık ve organize suçlarla mücadele.

* İstihbarat paylaşımı.

* Ortak güvenlik koordinasyon merkezi kurulması.

* Savaş endüstrisi alanında koordinasyonun güçlendirilmesi.

* Uluslararası platformlarda terörle mücadele çabalarının yoğunlaştırılması.

Gerilla ile yetinilmiyor

3. maddede gerilla ile yetinmeyip Federe Kurdistan ve Irak'taki yurtseverlerin de hedef alınacağından uzlaşılıyor. Bu maddenin uygulama biçimi de şöyle sıralanıyor:

*  Ortak sınır güvenliğinin sağlanması için istihbarat paylaşımı.

* Terör örgütlerinin her iki ülke topraklarında faaliyet göstermesinin engellenmesi.

* Terör örgütlerine silah, lojistik ve mali destek sağlanmasının önlenmesi.

* Teröristlerin tespit edilmesi, yargılanması ve iadesinin koordine edilmesi.

* Terörist ve yasaklı örgütlerin her iki ülke topraklarında ikamet etmesinin önlenmesi.

'Güvenlik Koordinasyon Merkezi'

Bağdat'ta bir Ortak Güvenlik Koordinasyon Merkezi kurulacağının belirtildiği 4. maddede, bu merkezin Ortak Harekat Komutanlığına bağlı olacaktır ve Irak ile Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa yönetileceği kaydediliyor. Merkezin misyonu ve faaliyetleri şöyle sıralanıyor:

* Ortak sınırda saha istihbaratı bilgi alışverişinde bulunmak.

* Operasyonel ve stratejik bilgileri her iki tarafın yüksek komuta merkezlerine iletmek.

* Ortak sınırlardaki güvenlik durumlarını izlemek ve raporlamak.

Hepsinin bulunduğu komite

5. madde de her iki devletin genelkurmay başkanlığında bir Ortak Komite oluşturulacağı; Komite üyeleri arasında Dışişleri Bakanlığı, Ulusal Güvenlik Danışmanı, İstihbarat Teşkilatı, Federe Kurdistan, Haşdi Şabi ve Türkiye'nin ilgili kurumlarının yer alacağı; her üç ayda bir toplanacağı belirtiliyor.