‘Öcalan II’ kararı görüşülüyor

• Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, AİHM’in Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'a dair verdiği "ihlal" kararını 3 yılın ardından bugün bir kez daha gündemine aldı.

46 ülkenin dışilişkiler bakanı ve daimi temsilciliklerinin katılımıyla 2024'ün son AKPM toplantısı bugün başladı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 2014 yılında “Öcalan II” adıyla verdiği kararda, Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’a verilen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) işkence ve kötü muameleyi yasaklayan 3’üncü maddesine aykırı olduğu yönünde hüküm vermişti. Ayrıca şartlı tahliyeyi yasaklamanın "umut hakkı"nın ihlali olduğu kaydedilmişti. 

AİHM kararı uygulanmadı

AİHM kararına rağmen 10 yıldır adım atmayan Türk devleti en temel insan halklarını ihlal ediyor. AİHM kararlarının uygulanıp uygulanmadığını denetlemekle sorumlu olan Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, ilk kez 2015 yılında söz konusu "ihlal" kararını gündemine aldı. Türkiye, 24 Temmuz 2015’te komiteye bir “Eylem Planı” sundu. Eylem planında, AİHM kararının çevirisiyle birlikte bütün mahkemelere yollandığı ve bu şekilde kararın icra edildiği iddia edildi. Ancak fiili olarak AİHM kararı yerine getirilmedi.

Muaf deyip ihlale devam ediyor

Hak ve hukuk örgütleri, AİHM’in verdiği ihlal kararını “acil” gündemine alması talebiyle ilk kez 26 Temmuz 2021 tarihinde Bakanlar Komitesi’ne bildirimde bulundu. Komite, bu bildirim üzerine 30 Kasım -2 Aralık tarihinde AİHM kararını gündemine aldı. Komite, verdiği kararda 2022 yılının Eylül ayına kadar Türkiye’ye gerekli adımları attığına dair bildirimde bulunması için süre verdi. Ancak bu süreçte de herhangi bir gelişme yaşanmadı. 

Türk devleti, komiteye son yıllarda sunduğu bildirim ve "Eylem Planları"nda ise Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ve İmralı’da tutulan diğer tutsakların umut hakkından “muaf” tuttuğunu itiraf ederek, İmralı’daki ihlalleri yok saydı. 

STKlardan mevzuat değişikliği çağrısı

Sivil toplum örgütlerinin başvurusu üzerine söz konusu karar yeniden komitenin gündemine girdi. Komite, 3 yılın ardından 17-19 Eylül 2024 tarihlerinde AİHM’in “Öcalan II” kararını yeniden gündemine alacağını açıkladı. Komitenin bu açıklamasının ardından hak ve hukuk örgütleri yeni bir bildirimde bulunarak, kararın uygulanması konusunda gerekli mevzuat değişikliklerinin yapılması için çağrıda bulundu.

Bu gün toplanan komite üyelerinin gündemlerinden birisi Öcalan'a dair "ihlal" kararı olacak. Komitenin 2 günlük toplantının ardından Türkiye’ye dair kararını açıklaması bekleniyor. BRUKSEL