İşçiler, Erdoğan'ı dinlemedi
- Green Transfo Energy (Schneider Enerji) işçileri, 23 Ocak'ta başlattıkları grevi, Türk Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yasaklamasına rağmen sürdürüyor.
Schneider Enerji işçileri, AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 'milli güvenliği bozucu nitelikte' olduğu gerekçesiyle 60 günlük 'erteleme' kararı verilen greve dün de devam etti. Birleşik Metal-İş Sendikası, "Grev, Cumhurbaşkanı’nın grev yasağıyla değil, sadece üyelerimizin iradesi ve toplu iş sözleşmesinin imzalanmasıyla sona erecektir" dedi.
Birleşik Metal tarafından Schneider Enerji’de başlatılan grev, daha önce Bekaert grevlerini yasaklayan AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlanan kararla 'milli güvenliği bozucu nitelikte' olduğu gerekçesiyle 60 gün süreyle ertelendi. Resmi Gazete’de yayımlanan kararda “Schneider Enerji Endüstrisi Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin Kocaeli ili Çayırova ilçesinde yer alan iş yerinde Birleşik Metal-İş Sendikası tarafından alınmış olan grev kararının, milli güvenliği bozucu nitelikte görüldüğünden 60 gün süreyle ertelenmesine, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 63’üncü maddesi gereğince karar verilmiştir” denildi. Erdoğan’ın Bekaert grevini yasaklamasına rağmen işçiler, iş durdurup direnişe başlamıştı. Daha sonra şirket yönetimine taleplerini kabul ettirmişti.
Yasağa rağmen greve devam
Birleşik Metal’in sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, “Cumhurbaşkanı kararı ile gece yarısı yasaklanan grevimizin 2’nci gününde kararlılığımız devam ediyor. Genel Başkanımız Adnan Serdaroğlu, sabahın ilk ışıklarında grev alanında” ifadelerine yer verildi.
Yine yasak, yine tanımıyoruz
Birleşik Metal-İş Sendikası Genel Yönetim Kurulu tarafından yapılan yazılı açıklamada, MESS ile sendikaları arasında 5 farklı işletme ve yaklaşık 2 bin üyeleri adına yürütülen toplu iş sözleşmelerinde uyuşmazlığın çözülemediği tek işyeri olan Green Transfo Energy’de (Schneider Enerji) 23 Ocak Pazartesi günü grev uygulaması başlatıldığı hatırlatılarak, 2. gününde üyelerinin tam katılımıyla devam ettiği belirtildi.
Grevin başladığı Green Transfo Energy (Schneider Enerji) ile birlikte MESS üyesi Arıtaş Kriyojenik, Hitachi Enerji, GE Grid ve Schneider Elektrik fabrikalarında eş zamanlı yürüyen görüşmelerde anlaşmalar sağlanarak toplu iş sözleşmeleri imzalandığı anımsatılarak, "Bu dört işletmede ortaya çıkan kazanımlar üyelerimizin büyük memnuniyetiyle karşılanmıştır. Her işletmenin kendi özgün durumu, aralarındaki ücret farklılıkları ve işyeri uygulamalarındaki çeşitlilik Green Transfo Energy işyerindeki uyuşmazlığın çözümünü zorlaştırmış ve grev uygulaması kaçınılmaz olmuştur" denildi.
İstedikleri zaman yayımlıyor
Toplu iş sözleşmelerinde anlaşma kadar grevin de olası sonuç olduğuna işaret edilen açıklamada, şöyle devam edildi: "Ancak ne işverenler ne de hükümet anayasal bir hak olan grev uygulamasına tahammül ediyor. Grev erteleme kararları, Cumhurbaşkanı tarafından artık standart bir uygulama haline getirilmiştir. İşverenler diledikleri durumda, istedikleri zaman Cumhurbaşkanı’na grev erteleme kararnamesi yayımlatmaktadır.
Ertelemeye rağmen kazandık
Sendikamızın işçilerin hak ve çıkarlarını geliştirmek amacıyla başvurduğu grev kararları defalarca ertelenmiştir. Anayasa Mahkemesi bu erteleme kararlarını hukuka aykırı bulmuş, bu konuda iktidarı işçilere tazminat ödemeye mahkûm etmiştir. Green Transfo Energy grevinden kısa bir süre önce, Bekaert grevimiz de uygulamanın başlayacağı gün Cumhurbaşkanı kararnamesiyle ertelenmiştir. Erteleme kararına rağmen Bekaert’de sendikamız 18 gün grev uygulamasına devam etmiştir. Yasağa rağmen sürdürdüğümüz grev, yapılan anlaşma sonucu işçilerin kazanımlarıyla sonuçlanmıştır. Bugün de aynısı geçerlidir. Green Transfo Energy grevimiz grev yasağına rağmen devam edecektir. Grev Cumhurbaşkanı’nın grev yasağı ile değil, sadece üyelerimizin iradesi ve toplu iş sözleşmesinin imzalanmasıyla sona erecektir."
MESS görüşmek istedi
Birleşik Metal-İş Sendikası Genel Sekreteri Özkan Atar, şirketin görüşme talebinde bulunduğu söyledi. Atar, şöyle konuştu: "MESS (Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası) bugün Saat 14.30’a görüşme davetinde bulunuldu. Toplu Sözleşme Müzakere Heyeti’mizle birlikte masaya oturacağız. Toplu sözleşmeyi işçi arkadaşlarımızın beklentileri ve sendikamızın toplu sözleşme hedefleri doğrultusunda başarılı bir şekilde sonuçlandırma gayreti içinde olacağız. Başarılı bir toplu sözleşme imzalayana kadar da grevimizi sonlandırmayacağız.”
20. grev yasağı oldu
Schneider Enerji işçilerine getirilen grev yasağı, AKP dönemindeki 20. grev yasağı oldu. Son olarak Aralık'ta Kocaeli’deki Bekaert grevi yasaklanmıştı. İşçiler yasağa rağmen greve devam etmiş, grev kazanımla sonuçlanmıştı. Grevin yasal olmadığını gerekçe göstererek işçileri tazminatsız kovmakla tehdit eden işveren, ilk 6 ay için önerdiği yüzde 50 zam oranını yüzde 84,83’e yükseltmişti.
'Milli güvenlikle' ilgisi yok
Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu'na göre, karar verilmiş veya başlanmış olan kanuni bir grev veya lokavt 'genel sağlığı veya milli güvenliği' bozucu nitelikte is cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile 60 gün ertelenebiliyor. Kanuna göre ertelenen grevler, 60 günlük erteleme süresi sonunda yeniden başlatılamıyor. Taraflar erteleme süresi içinde anlaşamazlarsa uyuşmazlık Yüksek Hakem Kurulu (YHK) tarafından çözülüyor. Bu nedenle grev ertelemesi fiilen grev yasağı anlamına geliyor. Sendikalar, ‘milli güvenliği bozucu’ kavramını eleştirerek savunma sanayi gibi stratejik sektörlerde olmayan bu grevlerin milli güvenlikle ilgisi olmadığını, bu kanunun grev yasağının bahanesi olarak kullanıldığını savunuyor.
195 bin işçinin hakkını gasp
AKP döneminde Schneider Enerji’dekiyle birlikte ertelenen grev sayısı 20’ye ulaştı. Ayrıca bu yasakla birlikte AKP döneminde yaklaşık 195 bin işçinin grev hakkı elinden alındı. AKP döneminde en çok grev yasağı metal sektöründe gerçekleşirken grevi en çok yasaklanan sendika ise Birleşik Metal İş oldu:
* 2003: Petlas AŞ (Petrol İş)
* 2003: Şişecam (Kristal İş)
* 2004: Şişecam (Kristal İş)
* 2004: Prielli, Good Year, Brisa (Lastik İş)
* 2005: Erdemir Madencilik (T. Maden İş)
* 2014: Şişecam (Kristal İş)
* 2014: Çayırhan ve Çöllolar Kömür İşl. (T. Maden İş)
* 2015: MESS Grup Toplu İş Sözleşmesi (Birleşik Metal İş)
* 2017: Asil Çelik (Birleşik Metal İş)
* 2017: Emis Grup (Birleşik Metal İş)
* 2017: Akbank (Banksis)
* 2017: Şişecam (Kristal İş)
* 2017: Meraf İlaç (Petrol İş)
* 2018: MESS Grup (Birleşik Metal İş, Türk Metal, Çelik İş)
* 2018: Soda Kroman-Şişecam (Kristal İş)
* 2019: İzban (Demiryol İş)
* 2020: Soda Sanayi AŞ (Petrol İş)
* 2022: Bekaert (Birleşik Metal İş)
* 2022: Bekaert (Öz Çelik İş)
* 2023: Schneider Enerji (Birleşik Metal İş).
KOCAELİ
*****
Trendyol GO kuryeleri başardı
Şirket tarafından açıklanan zam miktarını protesto etmek amacıyla iş bırakan Trendyol GO çalışanı kuryeler, mücadelelerinin kazanımla sonuçlandığını duyurdu. Trendyol'dan yapılan açıklamada ise, "Trendyol Go taşıyıcı iş ortaklarımızın hak edişleri, bir önceki yıla göre yüzde 120 artmıştır" denildi.
Trendyol Express çalışanlarından sonra Trendyol Go kuryeleri de kazandı. Geçen sene maaşlarına yapılan düşük zammı protesto etmek amacıyla kontak kapatma eylemleri yapan ve eylemleri kazanımla sonuçlanan Trendyol Express çalışanlarından sonra, bu yıl da Trendyol GO çalışanı kuryeler maaşlarına yapılan düşük zammı protesto etmek için kontak kapatma eylemine başlamıştı. 17 Ocak’ta İstanbul’da yaptıkları eylemin ardından şirket yöneticileriyle görüşen ve 22 maddeden oluşan taleplerini açıklayan işçiler, önceki gün Trendyol ile yeniden bir araya geldi. Kurye temsilcileri, mücadelelerinin kazanımla sonuçlandığını duyurdu. Temsilciler, şirketin bu toplantı sonrasında kuryelere zoom üzerinden açıklama yaptığını aktardı.
‘Alevli saatler’ olarak belirtilen hafta içi 17.00 ila 22.00 saatleri arasında ve hafta sonu ise 15.00 ila 22.00 arasında mola vermelerinin yasak olduğunu anlatan işçiler, bu saatler arasında tuvalet ihtiyaçlarını dahi gideremediklerini anlatmıştı. Görüşme sonrası yapılan yapılan düzenleme ile çalışanlara ‘alevli saatlerde’ mola hakkı verildi. Bunun dışında, söz konusu saatlerde 60 paket kotasının getirildiği açıklandı. Yani işçiler 60 paketi saat sınırlaması olmadan ister bir haftada ister bir ayda teslim edebilecek. Tüm bonus baremlerine ekstra 40 TL eklendiğini duyuran çalışanlar, AVM'den alınan ilk sipariş ücretinin de 5 TL fazla olacağını aktardı.
Hakedişler yüzde 120 arttı
Yeni düzenlemelerin kuryelerin tüm sorunlarını çözmediğinin altını çizen çalışanlar, yine de önemli bir deneyim yaşadıklarını, birlikte direnmeleri sonucu kazanım sağladıklarını vurgulayarak, “Zam süreçlerinde şeffaflıkla örgütleneceğiz, zaferleri birliğimizle kazanacağız” dedi.
Trendyol’dan da dünkü görüşmeler sonrası yapılan yeni düzenlemelere ilişkin açıklama geldi. Aaçıklamada, “Yeni faaliyet döneminde, Trendyol Go taşıyıcı iş ortaklarımızın hak edişleri, bir önceki yıla göre yüzde 120 artmıştır” denildi.
Ocak 2022 döneminde bir saat taşıma faaliyeti gösteren bir iş ortağının hak edişi 45 TL iken, Ocak 2023 döneminde bir saat taşıma faaliyeti gösteren bir iş ortağının hak edişi yapılan yüzde 120 senelik artış oranı ile birlikte 100 TL seviyesine geldiğini açıklayan Trendyol’un açıklamasına şöyle devam edildi: “Bir önceki artış dönemi olan Temmuz 2022 ile kıyasladığımızda ise hak edişlerde yüzde 60 oranında artış gerçekleşmiştir. Ayrıca dün akşam gerçekleşen görüşmeler sonrasında yapılan artışla birlikte günde ortalama 8 saat faaliyet gösteren bir taşıyıcı iş ortağımızın aylık net kazancı 11 bin 400 TL'ye yükselmiştir. İş ortaklarımızın açıklanan faaliyet modeline ilişkin görüşleri ve talepleri de kendileriyle bir araya gelerek hassasiyetle değerlendirilmiş ve gereken tüm aksiyonlar alınmıştır. Trendyol Go taşıyıcı iş ortaklarımızın yanında olmaya devam edeceğiz.”
*****
Birlik ve sendikalaşma olmalı
Mağaza Market-Sen Örgütlenme Koordinasyonu Üyesi Berfin Özdemir, mağaza ve marketlerde çalışan işçilerin ağır koşullarda çalıştığını belirterek, bu sorunların ancak işlerin birliğiyle çözülebileceğini söyledi.
Zincir mağaza ve marketlerde çalışan işçilerin hakları, işverenlerin daha çok kazanç elde etme hırsı nedeniyle gasp ediliyor. Çoğunlukla iktidar destekçesi olan bu işletmeler ve işverenler, büyük paralar kazanmanın yanında çalışanlara çok az maaş veriyor. Emekçiler ise gasp edilen haklarını alabilmek için direniyor. Direnen işçilerin yanında yer alan Mağaza ve Market İşçileri Sendikası (Mağaza Market-Sen) Örgütlenme Koordinasyonu Üyesi Berfin Özdemir, MA'ya konuştu.
Mağaza market-Sen sendikasını 3 yıl önce kurduklarını belirten Özdemir, mağazalarda uzun çalışma saatleriyle, baskıyla, mobbingle çalışan işçilerin ve emekçilerin sesini ve mücadelesini yükseltmeyi hedeflediklerini söyledi. Özdemir, “Uzunca bir süredir A101, ŞOK, BİM gibi zincir marketlerde işçiler, haksızlıklara uğruyor. Mücadelelerini birlikte yürütüyoruz. Birçok kazanımlarımız oldu” dedi.
Birçok sektörde çalışma koşullarının ağır olduğunu altını çizen Özdemir, buna karşın işçilerin geçinebileceği bir ücret almadıklarını söyledi. Özdemir, “Bunun etkileri bir yandan da enflasyonla direk bağlantılı. Enflasyon arttıkça asgari ücret günden güne eriyor. Asgari ücretteki son artışın da iki ay sonra kıymeti kalmayacak" diye konuştu.
İş yerlerindeki baskıya, mobbinge ve kötü çalışma koşullarına karşı işçilerin bir araya gelmesi gerektiğini vurgulayan Özdemir, sendikalaşmanın gerekliliğini vurguladı.