• DEM Parti, Wan Büyükşehir Belediye Eşbaşkanı Abdullah Zeydan’ın memnu haklarına dair Yargıtay’ın verdiği karara, “Siyasi ayak oyunlarından vazgeçin" şeklinde tepki gösterdi. 

Şark Islahat Planı, Umumi Müfettişlikler, OHAL ve kayyum atamalarına işaret eden Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, “Kürt'ün seçme ve seçilme hakkını yok sayan bir devlet anlayışı ile karşı karşıyayız” dedi. 

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Demokratik Yerel Yönetimler Kurulu, Wan Büyükşehir Belediye Eşbaşkanı Abdullah Zeydan’a ilişkin yazılı açıklama yaptı. Açıklamada Zeydan’ın yerel seçimlere katılması için gereken memnu haklarının iadesi kararını veren yerel mahkemenin yanlış hesap yaptığına dair Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin verdiği karara tepki gösterildi. Açıklamada, şunlar ifade edildi: "Yargıtay Dairesi'nin kendi yerleşik içtihatlarına aykırı yeni kararı, hangi saikler doğrultusunda alındığının göstergesidir. Yeni kararlar ile daha önce alınan kararı yok saymaya çalışmak, komplocu siyasi aklın yansımasıdır. Seçilmişlerin ve halkın kazanılmış haklarını hedef alacak kararlara başvurmak siyaset-yargı kurnazlığının ve ayak oyunların bir tezahürüdür. Hiç kimse veya kurum, hukuk eliyle suç işleme ve özgürlükleri yok etme hakkına ve özgürlüğüne sahip değildir. Toplumsal kırılmalara ve gerilimlere neden olacak her türlü karardan uzak durması iktidarın öncelikli sorumluluğu ve mecburiyetidir.” 

Halkın iradesine saygı duyun

DEM Parti'nin durduğu yerin çok net olduğu; demokrasiyi, eşitliği ve hukukun üstünlüğünü savunduğu vurgulanan açıklamada, "Kendilerine göre demokrasiyi şekillendirmek isteyenlere, halk bundan önce olduğu gibi bundan sonra da gereken cevabı vermekten geri durmayacaktır. Halk, 31 Mart seçimlerinde de Wan Büyükşehir Belediyesi'nin yönetimi için cevabını verdi; iradelerinin Abdullah Zeydan ve Neslihan Şedal olduğunu yüzde 55,5 gibi yüksek bir oranla ortaya koydu. Bundan sonra yapılacak tek şey, Wan halkının ortaya koyduğu bu irade beyanına saygı duymaktır.”

Planlarına izin vermeyeceğiz

DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan da dünkü basın toplantısında bu konuya ilişkin konuştu. Doğan, Wan Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Abdullah Zeydan ile ilgili yaşanan durumla ilgili şunları söyledi: "14-0 yaptığımız Wan, bütün ilçeleri ile birlikte DEM Parti, dedi. DEM Parti dediği günden bu yana bunu hazmedemeyen iktidar blokunun, bir takım arayışları, planlamaları var. Abdullah Zeydan’ı seçen iradeyi yok saymaya çalışıyorlar. Buna Van halkı izin vermedi. Emin olun bundan sonra da izin vermeyecektir, çünkü demokratik olan meşru olan seçme ve seçilme hakkını tanımaktır, gasp etmek değildir. Buradan bir kayyum gerekçesi çıkartamazsınız, çıkartamayacaksanız. Asıl tanınması gereken halkın iradesi, halkın tercihi ve demokratik değerleri sahip çıkmaktan vazgeçmeyişidir. İktidar blokunu buna saygı duymaya tekrar davet ediyorum. Yerel mahkemeden ne çıkarsa çıksın bu Abdullah Zeydan’ın Van Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanlığı yapmasına engel bir durum teşkil etmeyeceği gibi bir kayyum gerekçesi de yapılamaz."

 

* * *

Zeydan'ın yaşadıkları ve olası sonuçları

Wan Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Abdullah Zeydan'ın avukatlarından Mahsuni Karaman, son Yargıtay kararı ile yeniden gündeme gelen “seçilme yeterliliği” tartışmalarına ilişkin süreci özetledi. Buna göre;

Zeydan, 4 Kasım 2016'da tutuklandı; 5 yıl 2 ay tutuklu kaldıktan sonra tahliye edildi. 20 Aralık 2022'de, 3 yıl 1 ay 15 günlük hapis cezasının onanarak kesinleşmesi üzerine 5 yıl 2 aylık tutukluluğundan mahsubu için başvurudu. Mahkeme, 4 Kasım 2016 ile 2019'a kadar süren tutukluluğunun, 3 yıl 1 ay 15 günlük cezasına sayılmasına karar verdi. 

İnfazın 2019'da tamamlandığı ve üç yıllık bekleme süresinin dolduğu hesabıyla 21 Mart 2023'te memnu hakların iadesi istendi. Mahkeme, talebi kabul etti ve Zeydan’ın memnu haklarının iadesine karar verildi. Karar kesinleşmiş olmasına rağmen avukatı tarafından aynı mahkemeye iki ayrı başvuru daha yapıldi; kararın eksik ve tartışmalı olabileceği belirtilerek memnu hakların iadesi kararının, “seçilme hakkı” ile Adli Sicil Kanunu'nun 13/A maddesi değerlendirilerek yeniden gözden geçirilmesi talep edildi. Mahkeme, iki başvuru hakkında, “daha önce memnu hakların iadesine karar verildiği” gerekçesiyle “karar verilmesine yer olmadığı” kararı verdi.

İade kararı üzerine aday

Zeydan, bu şekilde alınan memnu hakların iadesi kararı üzerine aday oldu. YSK, adaylığı önünde bir engel görmedi. 31 Mart 2024'te yapılan seçimde Wan seçmeninin yüzde 56’sının oyuyla Wan Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanlığına seçildi. 

Aynı gün müdahale

Aynı gün, 31 Mart 2024 gecesi, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığının talebi üzerine mahkemenin, Zeydan hakkında bir yıl önce vermiş olduğu memnu hakların iadesi kararını  kaldırdığı ve seçilme yeterliliğine sahip olmadığına karar verdiği anlaşıldı. Bir gün sonra KP adayının başvurusu üzerine Van İl Seçim Kurulu, mazbatanın 2. sıradaki AKP adayına verilmesine karar verdi. Van İl Seçim Kurulu'nun bu kararına yapılan itiraz üzerine Yüksek Seçim Kurulu, mazbatanın Zeydan’a verilmesini kararlaştırdı. 

Hükümet kapatmadı

Hukuka, halk iradesine ve demokratik işleyişe saygılı bir rejimde konunun bu aşamada kapatılması gerekirken, aksi bir tutum ve siyasi saikle Adalet Bakanlığı, Yargıtay'a olağanüstü bir kanun yolu olan 'kanun yarına bozma' başvurusunda bulundu. Yargıtay 3. Ceza Dairesi, yerel mahkemenin kesinleşen “memnu hakların iadesi kararını” bozdu, yerel mahkemeye 'Zeydan’ın memnu haklarının iadesine ilişkin talebini reddet' talimatı verdi. 

Yargıtay, içtihatlarına uymadı

Yargıtay, daha önce aynı konuda benzer içerikte kararlar vermişse de kararının 'aleyhe sonuç doğurmayacağına' ve yeniden yargılamayı gerektirmeyeceğine de işaret etmişti. Zeydan şahsında Kürtler, hukuk ve kanun istisnası kabul edildiğinden Yargıtay Dairesi'nce yerel mahkemeden, yeniden karar vermesi ve Zeydan’ın memnu haklarının iadesi talebini reddetmesi buyuruldu. Yargıtay Dairesi, bizzat kendisinin süre gelen yerleşik içtihadına aykırı bir karar vererek sadece Zeydan ve Wan halkının iradesini değil, siyasi saiklere hizmet etmek suretiyle hukuku da çiğnedi. Yerel mahkemeden hukuki güvenlik, belirlilik ve öngörülebilirlik ilkeleri ile CMK 309/4-c hükmünü gözeterek Yargıtay bozma kararının, niteliği itibarıyla 'aleyhe sonuç doğurmayan'kararlardan olduğunun tespitine karar vermesini bekliyoruz.

Kayyum atanamaz

YSK’nın görevi, seçim süreci ve takvimiyle sınırlı olup şu anki gündem, YSK’nın yetkisinde değildir. Dolayısıyla mazbatanın AKP adayına verilmesi gibi bir duruma hukuken imkan yoktur.  Mevcut hukuksuz karar bile kayyum atama gerekçesi olamaz. Düne kadar geçerli bir 'memnu hakların iadesi' kararı uyarınca seçime giren, seçilen ve 8 aydır görevini yapan Zeydan’ın seçilme yeterliğine ilişkin verilen bu karar, en nihayetinde Belediye Meclisi'nden yeni başkan seçilmesini gündeme getirebilir.