Yüzde 68 Kürtçeyi sürekli kullanıyor
- Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, 19 kentte yaptığı araştırmada anadili Kürtçe olan 2 bin 638 kişi ile görüştü. Araştırmaya göre; Kürtçenin kullanımı, yaş küçüldükçe azalıyor.
Araştırmaya katılanların yüzde 89,4'ü anadilinin Kurmancî, yüzde 10,1'i Kirmanckî/Zazakî, yüzde 0,5'i ise hem Kurmancî hem de Kirmanckî/Zazakî olduğunu söyledi.
Görüşmecilerin yüzde 68,4’ü hane içinde/aile de anadilini “her zaman” kullandığını, yüzde 22,8’i “ara sıra” yüzde 6,7’si “nadiren” konuştuğunu yüzde 2,1’i “hiç konuşmadığını” belirtti.
Kürtçe iyi yazanların oranı 17,7
Görüşmecilerin yüzde 47,6'sı anadilini "çok iyi düzeyde", yüzde 24,2'si "iyi düzeyde" anlayabildiğini belirtirken, anadilini çok iyi düzeyde konuşabilenlerin oranı yüzde 34,3, "iyi düzeyde konuşabildiğini" belirtenlerin oranı ise yüzde 30'u buldu.
Anadilini "çok iyi" düzeyde okuyabildiğini belirtenlerin oranı yüzde 26,1'i oluştururken, "iyi düzeyde okuyabildiğini" belirtenlerin oranı ise yüzde 21,7'de kaldı. Katılımcılardan anadili ile yazanların oranı yüzde 20,5, iyi düzeyde yazabildiğini belirtenlerin oranı ise yüzde 17,7'de kaldı.
Yüzde 13,5 Kürtçeden uzak
Anadilini anlamayan veya kısmen anlayabilen katılımcıların yüzde 31,7'si "ailemde/çevremde konuşan olmadığı için", yüzde 28,6'sı "anadilimi öğrenebileceğim, geliştirebileceğim bir okul ve kaynak olmadığı için", yüzde 19,8'i ise "dışlanmamam için sadece resmi dil öğretildi", yüzde 13,5'i ise "yasak olduğu için" cevabını verdi.
Anadilini konuşamayan veya kısmen konuşabilen katılımcılardan yüzde 52,8'i "anadilimi öğrenebileceğim bir okul ve kaynak olmadığı için", yüzde 26,7'si "ailemde konuşan olmadığı için ve ailem öğretmediği için", yüzde 6,9'u "yasak olduğu için", yüzde 6,7'si ise "dışlanmamam için sadece resmi dil öğretildi" dedi.
En büyük tehlike ailelerin Türkçe konuşması
Katılımcılardan anadillerinin korunması ve geliştirilmesini isteyenlerin oranı yüzde 99,2 gibi yüksek bir rakam çıktı. Anadilinizin varlığını sürdürmesi önünde en büyük tehlike sizce Nedir? sorusuna ise katılımcıların yüzde 57,2’si "Ailelerin Çocuklarıyla Türkçe Konuşması”, yüzde 18,1’i "Anadilde Eğitimin Olmaması", yüzde 9’u "Kente Göç İle Anadilin Unutulması", yüzde 8,5’i "Yasal Statünün Olmaması", yüzde 5,3’ü "Baskı ve Asimilasyon Politikaları" yanıtlarını verdi.