AST Trump için toplandı

• Donald Trump’ın seçim zaferi ardından Avrupa Birliği (AB) ve Avrupa Siyasi Topluluğu (AST) Avrupa savunması ile Transatlantik ilişkilerde “ortak bir tavır belirleme” gündemiyle  biraraya geldi. Macron, “Bugün, biz Avrupalılar için tarihin belirleneceği bir an” dedi.

Avrupa Siyasi Topluluğu (AST) ve AB liderleri zirvesi, Macaristan Başbakanı Victor Orban’ın evsahipliğinde Budapeşte’de yapıldı. Donald Trump’ın seçim zaferinden yalnızca bir gün sonra, AB’de Trump’ı en çok savunan lider Victor Orban’ın evsahipliğinde toplanan Avrupa liderleri, “Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşünün ardından izleyeceği ortak politikaları” tartıştı. Macar Başbakan Orban, toplantı için efsanevi Macar futbolcu Ferenc Puskas'ın adını taşıyan dev Puskas Arena Stadyumu’nu seçti.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un girişimiyle 2022'de oluşturulan bir forum olan Avrupa Siyasi Topluluğu’nun beşinci toplantısına, 27 AB ülkesinin yanısıra, İngiltere, Norveç, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan ve Türkiye’nin aralarında olduğu AB üyesi olmayan 20 Avrupa kıtası ülkesi de davet edildi. Hükümet krizi yaşayan Almanya’dan Başbakan Olaf Scholz’un katılmadığı zirvede, liderler Donald Trump'ın seçim zaferinden bir gün sonra, “Trump'ın dönüşünün ticaret, teknoloji, savunma harcamaları ve Ukrayna'ya destek gibi önemli konularda ne anlama geleceğini” tartıştı. 

Leyen’den ‘birlik olma’ vurgusu

AB Konseyi Başkanı Charles Michel, AB liderlerini, Transatlantik ilişkilerin geleceğiyle ilgili stratejik bir tartışma yapmaya davet etti. Michel, “ABD ile ilişkilerimiz hayati önem taşıyor ve bunu derinleştirmeye hazırız. Ancak aynı zamanda, güçlü ve egemen bir Avrupa için aktif çalışarak, stratejik gündem doğrultusunda önceliklerimizi uygulamaya devam etmeliyiz” dedi.

Bir süredir Trump’ın olası başkanlığında özellikle savunma harcamaları ve gümrük vergilerinde artışa karşı AB’nin hazırlayacağı yanıtlar üzerinde çalışan AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de, “Avrupa'nın birleştiğinde kaderini kendi ellerine alabileceğini gösterdik. Yeniden bu birliği sergilemeliyiz” dedi.

Macron, ‘hepobur’ olmalı diyor

Avrupa Siyasi Topluluğu zirvesinde söz alan Fransa Cumhurbaşkanı Macron, “Bugün, biz Avrupalılar için tarihin belirleneceği bir an” diyerek, “Temel olarak bize sorulan soru şu: Başkalarının yazdığı tarihi, Vladimir Putin'in başlattığı savaşları, Amerika seçimlerini, Çinliler’in teknolojik veya ticari anlamda yaptığı seçimleri mi okumak istiyoruz? Yoksa tarih mi yazmak istiyoruz? Bence biz tarih yazacak güce sahibiz” dedi.

AB’nin diğer dinamo ülkesi Almanya’nın yokluğunda, sert bir diplomatik ton seçen Macron, “Dünya ot oburlardan ve et oburlardan oluşuyor. Otçul olarak kalmaya karar verirsek, etçiller kazanacak ve biz de onlar için bir pazar olacağız. En azından her ikisini de yiyebiliriz. Avrupa'yı, etoburların kendi gündemlerine göre yutacağı, otoburların yaşadığı müthiş bir tiyatro olarak bırakmak istemiyorum” diye konuştu.

Zelenski’den “Putin’e taviz” uyarısı

Donald Trump’ın seçimi kazanmasının ardından, ABD’nin askeri desteğinin devam edip etmeyeceği endişesi yaşayan Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski de zirveye katıldı. Ukrayna lideri, Avrupa liderlere hitaben, “Trump’ın kazanmasının ABD ile Avrupa arasındaki bağları zayıflatmaması gerektiğini” vurguladı. Savaşın sona ermesi için bir plan sunan Zelenski, Trump’ın “savaşı bir günde çözerim” sözlerine de atıfta bulunarak, “Vladimir Putin'e verilecek herhangi bir taviz bizim için kabul edilemez. Avrupa için ise intihara eşdeğer olur” dedi.

 

Orban: “Dünya hızlı değişecek”

Evsahibi Orban, “Donald Trump'ın seçilmesi yeni bir sayfa açıyor, dünya düşündüğümüzden daha hızlı değişecek” diye konuştu. Trump’ın zaferini Strasbourg'da AP milletvekillerinin önünde söylediği gibi “şampanya patlatarak” değil, Kırgızistan ziyareti sırasında “votka içerek” kutladığını söyleyen Orban, “Onu hapse göndermek, mallarına el koymak, suikast düzenlemek istediler ama o artık ABD'nin başkanı” dedi. Orban, buna rağmen, gelecekteki müzakereleri etkilemek için, Avrupa’nın aktif kalması gerektiğini de kaydetti. BUDAPEŞTE