• Kanser vakaları artıyor
• Almanya'da enflasyon yükselişte
• Afrika Birliği G20'ye üye oluyor
• Okullarda yapay zeka dönemi

Kanser vakaları artıyor

Dünya genelinde kanser vakalarının sayısı son 30 yılda yüzde 80'e yakın artış gösterdi. Uluslararası bilim insanları grubunun 1990-2019 yılları arasındaki verilerden oluşturulmuş ve BMJ Oncology dergisinde yayımlanan analizde 50 yaş altı grup vakalarındaki en güçlü artış, yemek listesi kanseri ve prostat kanseri vakalarında görülmüş. Araştırmada 14-49 yaş aralığına odaklanan bilim insanlarına, 204 ülkede 29 kanser türüne ait veriler analiz edildi. Bu yaş grubunda 2019 yılında, 1990'a göre yüzde 79'luk artışla toplam 3 milyon 260 bin kanser vakası kaydedildi. Yine de 2019'da kanser nedeniyle can kayıplarının sayısı 1990'a göre yüzde 28 artarak 500 bini geçti. Ölüm vakalarının çoğunluğunu meme, yemek borusu, akciğer, çıkış ve mide kanseri vakaları oluşurken ölümlerdeki en güçlü artış böbrek ve yumurtalık kanseri vakalarında kaydedildi. 2030'a kadar vakaların yüzde 31'inin daha fazla artması bekleniyor. FRANKFURT

 

*****

Almanya'da enflasyon yükselişte

Almanya'da enflasyon Ağustos ayında yüzde 6,1 olarak kaydedildi. Federal İstatistik Dairesi'nin açıkladığı rakamlara göre Ağustos enflasyonu, Temmuz'a göre yüzde 0,1'lik düşüşle yüzde 6,1 oldu. Enflasyon Haziran ayında yüzde 6,4'e yükselmişti. Yüksek enflasyon rakamlarında yine gıda ve enerjideki yüksek fiyatlar rol oynadı. Ağustos ayındaki gıdada fiyat artışı bir önceki yıla göre yüzde 9 oranında oldu. Özellikle şeker, marmelat, bal ve şekerli yiyeceklerde yüzde 17,1 ile en yüksek fiyat artışı kaydedildi. Enflasyon yıllık bazda ekmekte yüzde 13,6, sebzede yüzde 12,4 oldu. Enerjide ise bir önceki yılın Ağustos ayına göre fiyatlar yüzde 8,3 oranında arttı. Fiyat artışı özellikle yüzde 16,6 pahalanan elektrikte yüksek oldu. Dalgalanma riski olan enerji ve gıda dışında tutulduğunda enflasyon Temmuz ayına göre değişmeyerek yüzde 5,5'te kaldı. BERLİN

 

*****

Afrika Birliği G20'ye üye oluyor

Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, Yirmiler Grubu'na (G20) Afrika Birliği'nin (AfB) de dahil edileceğini duyurdu. G20 zirvesinin yapıldığı Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de açıklamalarda bulunan Michel, AfB'nin katılım konusunda üye ülkeler arasında fikir birliği oluştuğunu belirtti.

1963 yılında kurulan Afrika Birliği, kıtadaki uluslararası bölgede kayıtlı tüm ülkeleri temsil ediyor ve 55 üyesi bulunuyor. Dünyanın en genç ve hızlı büyüyen sistemine sahip olan AfB ülkelerinde şu an 1,3 milyar olan rejimin 2050 yılına kadar 2,5 milyara olması bekleniyor. AfB'nin G20'ye ne zaman üye olacağıyla ilgili ise henüz kesin bir tarih verilmedi. Diplomatik kaynaklar, resmi açıklama için Brezilya'da gelecek yıl Temmuz ayında yapılacak G20 zirvesi ya da 2025'te Güney Afrika'da yapılacak zirve üzerinde durulduğunu belirtiyor. YENİ DELHİ

 

*****

Okullarda yapay zeka dönemi

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) hükümetlere, kullanıcılar için yaş sınırları da dahil olmak üzere eğitim ve araştırmada Üretken Yapay Zeka (GenAI) kullanımını düzenleme çağrısında bulundu.

UN News'te yer alan açıklamada, çok az ülkede yapay zeka araçlarının güvenli ve etik kullanımını sağlamak için politikalar mevcut olduğu belirtildi. Bir kılavuz yayımlayan UNESCO, eğitimde Üretken Yapay Zeka kullanımına insan merkezli bir yaklaşım sağlamak için hükümetleri uygun düzenlemeleri ve öğretmen eğitimini uygulamaya çağırdı.

UNESCO Genel Direktörü Audrey Azoulay yaptığı açıklamada, "Üretken yapay zeka insani gelişim için muazzam bir fırsat olabilir, ancak aynı zamanda zarar ve önyargıya da neden olabilir. Halkın katılımı ve hükümetlerin gerekli güvenceleri ve düzenlemeleri olmadan eğitime entegre edilemez. Bu UNESCO Kılavuzu, politika yapıcıların ve öğretmenlerin, öğrencilerin öncelikli çıkarları için yapay zekanın potansiyelini en iyi şekilde kullanmalarına yardımcı olacaktır” dedi. PARİS