Florida’dan Nepal’e iklim krizi

• Amerika’nın güneyinde, özellikle de Florida’yı vuran Helena Kasırgası'nda ölü sayısı 200’ü geçerken, San Francisco kenti 1 Ekim’de yılın en sıcak gününü yaşadı.

Kaliforniya eyaletinde birçok yerde sıcaklıklar 38 ℃ veya daha yüksek seviyelere ulaştı. Yetkililerden, bölge genelinde aşırı sıcaklığa bağlı artan orman yangınları, elektrik kesintileri nedeniyle evsizler ve yaşlılar için sıcaklığa bağlı ölüm riskiyle ilgili uyarılar yapıldı.

Körfez Bölgesi’ndeki birçok şehirde Ekim ayı için sıcaklıklar 'normalin 25 derece üzerinde' olarak kaydedildi ve Körfez Bölgesi’ndeki birçok devlet okulundaki sıcak nedeniyle açık hava spor müsabakaları iptal edildi. Kentte, 1 Ekim’de sıcaklıklar 33 ℃ olarak kaydedildi.

Rekor sıcaklıklar beraberinde buna bağlı rekor sayıda ölümü getiriyor. Bu yıl Phoenix’te 666’dan fazla ölüm sıcaklık kaynaklı oldu. Kamu sağlığı verilerine göre ise ısı kaynaklı ölümlerin neredeyse yarısını evsiz insanlar oluşturdu; aşırı sıcaklardan mağdur olanların da %60’ı 50 yaşın üzerindekilerden oluştu.
Aşırı sıcakta, kaldırımlar ve asfalt ciddi yanıklara neden olabilecek kadar ısınabiliyor. Ancak Phoenix'te kaydedilen düzinelerce sıcaklık kaynaklı ölüm, muhtemelen maliyet endişeleri nedeniyle klimaların bozulduğu veya kapatıldığı evler de dahil olmak üzere iç mekanlarda kaydedildi.

Öte yandan ülkenin güneyi, Kuzey Carolina’nın batısı, Güney Carolina, Georgia, Tennessee, Florida‘da tüm kasabaları sular altında bırakan Helene Kasırgası’nın etkilerini aşabilmiş değil.

Nepal’de iklim krizi
Katmandu Vadisi, geçen hafta sonu Nepal’de yağış ölçüm ve kayıt sisteminin ilk kez başlatıldığı 1970 yılından bu yana kaydedilen en yüksek şiddette yağışlara tanık oldu. Yetkililer, ülke genelinde yağmurun yol açtığı sel ve toprak kaymalarında yaşamını yitirenlerin sayısının 217’yi geçtiğini açıkladı.

İçişleri Bakanlığı sözcüsü Rishiram Tiwari, sel ve toprak kaymaları ile bağlantılı olaylar nedeniyle şu ana kadar 28 kişinin kaybolduğu, 143 kişinin yaralandığı bilgisini paylaştı.

Perşembe günü başlayan ve üç gün boyunca süren aşırı yağışların tetiklediği sel, Pazar gününe kadar birçok eyalette geniş çaplı yıkıma yol açarak binlerce kişiyi yerinden etti. Ölü sayısının 50’yi geçtiği başkent Katmandu, selin en sert vurduğu yer oldu. Şehrin güney kesiminin büyük bir kısmı sular altında kaldı.

Pazar gününden itibaren Katmandu’da havanın düzelmesi ile arama-kurtarma ve yardım çalışmaları biraz daha hızlandırsa da Nepal’in doğu ve orta kesimlerinin büyük bölümü Cuma gününden bu yana sular altında.

54 yılın en yüksek değeri

Açık Radyo’nun haberine göre Uluslararası Entegre Dağ Geliştirme Merkezi Hindukuş Himalaya Bilgi Merkezi İklim ve Çevresel Riskler Lideri Arun Bhakta Shrestha, “Katmandu’da daha önce hiç bu ölçekte bir sel görmemiştim” dedi.

Nepal İçişleri Bakanlığı sözcüsü Rishiram Tiwari ise, "Ordu ve silahlı polis kuvvetleri dahil olmak üzere 20 binden fazla güvenlik personelinin devam eden arama-kurtarma ve yardım dağıtımı çalışmaları için görevlendirildiğini duyurdu ve ekledi: “Sel nedeniyle kapanan yolların yeniden açılması için çalışmalar devam ediyor.”

Nepal Hidroloji ve Meteoroloji Departmanı Kıdemli Meteoroloji Uzmanı Shanti Kandel, Pazar sabahı Katmandu’daki dokuz istasyon tarafından kaydedilen verilerin son 54 yılın en yüksek değeri olduğunu söyledi.

Nepal’in Muson yağmurları ile birleştiğinde toprak kaymaları için oldukça elverişli bir ortam oluşturan dik dağlık arazisinde ve taraçalı tepelerinde 'madencilik, tünel açma, ormansızlaşma ve düzensiz bina inşaatı' gibi insan-merkezli faaliyetler Muson mevsiminde can kayıplarını artıran en önemli faktörler arasında.

Ayrıca, taşkın yatakları boyunca binaların gelişigüzel inşa edilmesi, daha küçük ölçekli afetlere karşı Nepal’in altyapısal ve sosyal kırılganlığını artırıyor. Bu insan-merkezli faktörler, ülkenin doğal topografyası ve artan iklim değişikliği sonuçları ile birleştiğinde Nepal’in iklim riskine ve aşırı hava olaylarına karşı duyarlılığına katkıda bulunuyor. FRANKFURT