Dünya şirketlerin plastik çöplüğü oldu

• Plastik kirliliğini azaltmayı hedefleyen küresel bir anlaşmayı müzakere eden ülkeler anlaşmaya varamadı. 100’den fazla ülke üretimini sınırlamak isterken, bir avuç petrol üreticisi yalnızca plastik atıklarının hedef alınmasını talep etti.

Birleşmiş Milletler Hükümetlerarası Müzakere Komitesi'nin Güney Kore'nin Busan kentinde bir hafta süren toplantısında “plastik kirliliği” önlemeye yönelik müzakere eden ülkeler anlaşmaya varamadı.

En çok görüş ayrılığı yaşanan konular arasında plastik üretiminin sınırlandırılması, plastik ürünlerin ve endişe verici kimyasalların yönetimi ve gelişmekte olan ülkelerin anlaşmayı uygulamalarına yardımcı olacak finansman yer aldı.

Şirketler baltalıyor

Küresel Koordinatör, Break Free From Plastic Küresel Koordinatörü Von Hernandez, müzakerelerle ilgili “Şirketlerin aşırı büyük varlığı, kritik bir çevre anlaşmasını bir maskaralığa dönüştürerek plastik üretimini ve kirliliği azaltmaya yönelik ciddi çabaları baltalamakla tehdit etmektedir” dedi.

Coca-Cola, PepsiCo…

Bu yıl Science Advances'de yayınlanan çalışmada altı kıtada plastik kirliliğinden sorumlu olan Coca-Cola, PepsiCo, Danone ve Nestlé gibi şirketlerin başı çektiği ifade edildi. Nitekim araştırmaya göre; en büyük pay, dünya çapındaki markalı plastik kirliliğinin yüzde 11’inden sorumlu olan Coca-Cola‘ya ait.

Şirketler her yıl 400 milyon metrik tondan fazla plastik üretiyor. Bu plastiğin bir kısmı su yollarına veya sahillere dökülüyor, söz konusu atıklar akarsuları tıkıyor veya okyanustaki büyük girdaplarda yüzüyor. Bir kısmı ise havada yüzen ve akciğerlere, kana ve organlara giren küçük mikroplastiklere veya nanoplastiklere dönüşüyor.

Müzakereler, Suudi Arabistan ve Çin gibi petrokimya üreten ülkelerin, plastik kirliliğinin yükünü taşıyan ülkelerin protestoları nedeniyle plastik üretimini hedefleme çabalarına şiddetle karşı çıkmalarının ardından, görüşmeler endişe verici kimyasallar ve diğer önlemlere odaklandı.

Yerliler endişeli

Uluslararası Yerli Halklar Plastik Forumu, oturumun kapanışında yaptığı açıklamada, sürecin gidişatından büyük hayal kırıklığı duyduklarını belirterek, küresel anlaşma taslağını yerlilerin sesini dışladığı ve haklarını koruyamadığı için kınadı.

Kadınlar ve çocuklar

2023 BM Çevre Programı raporuna göre, plastiklerde endişe verici olduğu tespit edilen kimyasalların sayısı 3.200’ü aşıyor. Raporda kadınların ve çocukların plastikteki zehirlere karşı özellikle duyarlı olduğu belirtiliyor.

739 milyon ton plastik

Hükümetlerarası Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü, politika değişikliği yapılmazsa plastik üretiminin 2040 yılına kadar, 2020’ye göre %70 artarak 739 milyon tona ulaşacağını tahmin ediyor. Bu artış, küresel ısınmayı 1,5 °C ile sınırlama hedefi için kalan karbon bütçesinin yaklaşık dörtte birini tüketecek. FRANKFURT