• Dersim'de Munzur nehri ile Pülümür çayında yaşayan, nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olduğu için kağıt üzerinde korunma altında olan Kırmızı Benekli Alabalık’ın avlanılmasına devam ediliyor.

YILMAZ KAYA/DERSİM

Kürdistan ve Türkiye'de 6 ayrı türü bulunan Kırmızı Benekli Alabalık’ın (Latince salmo turutta macrostigma) bir türü Dersim'de Munzur nehri, Pülümür çayı ve bunlarla bağlantılı olan dere ve kollarında yaşıyor. Sportif balıkçılık (avlanıp geri suya bırakılması) şeklinde bile olsa yılın 12 ayı avlanması yasak olan bu balık türü, bilinçsiz bir şekilde sıkça avlanıyor.

Dersim'de özellikle Munzur çayı, Pülümür çayı ve bunlara bağlı kollarda yapılan gelişi güzel ve bilinçsiz avlanma sonucunda, Munzur nehri ile anılan ve Dersimlilerce kutsal kabul edilen Kırmızı Benekli Alabalık giderek azalıyor ve nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya.

Gerek Dersim'e gelen tatilcilerin, gerekse hafta sonları özellikle kamu görevlilerinin hiçbir yasağı dikkate almadan Munzur nehri kıyısında Kırmızı Benekli Alabalık avlamalarına her zaman tanık olmak mümkün. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü’nce yayımlanan genelge ile avlayanlara idari para cezası verileceği duyurulmasına rağmen, amatör ve profesyonel balıkçılar tarafından avlanmaya devam ediliyor.

 

 

Porsiyonu 700-800 TL

Eti ve yağının şifa olduğuna inanıldığı için avlanan bu balık türü, Dersim, Ovacık, Elazığ’da lüks restoranlarda ve Munzur nehri ile Pülümür çayı kıyısında kurulan lüks restoran ve turistik tesislerde özel müşteriler için satışa sunuluyor. Normal bir alabalığın porsiyonu 300 TL'ye satılırken, Kırmızı Benekli Alabalık’ın porsiyonu 700 ile 800 TL arasında alıcı bulabiliyor.  Bu balıklar sadece lüks restoran ve turistik tesislerde satılmıyor,  trendyol.com, hepsiburada.com ve sahibinden.com gibi internet alışveriş sitelerinde de bu balıkların eti ve yağının satışı yapılıyor.

 

* * *

Kırmızı Benekli Alabalık

Eşsiz doğa güzelliklerine sahip, berrak suları ve zengin ekosistemiyle bilinen Munzur nehri ve Pülümür çayı, içinde yaşayan balıklarıyla da ünlü. Bu sularda yaşayan alabalık, sazan ve sarı balığın yanı sıra en önemli tür ise Kırmızı Benekli Alabalıktır. Bu balık türünün vücudu mekik şeklindedir ve yanlardan hafif basıktır. Yan tarafında ve sırt bölgesinde kırmızı benekler vardır. Üzeri küçük pullarla kaplıdır. Rengi, bazı bölgelerde açık kahverengi, yan çizgisine doğru daha açık tondadır. Karın bölgesi sarımtırak beyazdır. Kahverengi ve turuncu renkte olan yüzgeçlerinin üzerinde de kırmızı benekler bulunmaktadır. Bu balıklar 40 cm uzunluğa ve 3 kg ağırlığa kadar ulaşabilmektedir. Kasım-Aralık aylarında yumurtlarlar ve kaynağa yakın yerlerdeki ince kum ve çakıllar üzerine açtıkları yuvalara yumurtalarını bırakırlar. Canlı ağırlığının beşte biri kadar yumurta taşır ve ortalama 2 bin adet yumurta bırakır. Etçil bir balıktır. Sularda bulunan böcek, örümcek, sinek ve diğer balıkların yumurtalarıyla beslenirler.