Şengal’e yakın tehlike

• Iraklı yetkililerinin El Hol kampında kalmalarının saatli bomba etkisi yarattığı, QSD yetkililerinin de kendileri için aşırı bir yük olduğunu söyledikleri DAİŞlilerden 700’ü daha Irak’a gönderildi. Geriye 43 bin kaldı.
• Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi’nin El Hol kampından Iraklı yetkililere teslim ettiği DAİŞli aileler, Şengal yakınlarındaki rehabilitasyon kamplarına alınıyor. Êzîdî toplumu uygulamadan endişeli.
• Irak Göç ve Göçmenler Bakanlığı sözcüsü Eli Cahangir, El Hol kampında kalan 19 bin 530 DAİŞli için, “Bunlar rehabilite etmemiz gereken Irak vatandaşları” diyor. Kampta 43 bin DAİŞli var.

Kurdistan’da Irak ve Suriye’de yüzyılın gördüğü en büyük insani felakete sebep olan DAİŞlilerin aileri ülkelerine gönderilmeye devam ediliyor. Kuzey ve Doğu Suriye Demokratki Özerk Yönetimi sınırları içinde bulunan El Hol kampından 700 Irak vatandaşı daha ülkelerine deport edildi. Bağdat ve Qamışlo arasında varılan geri dönüş mutabakatı çerçevesinde son olarak gönderilenlerin çoğunluğunu kadın ve çocuklar oluştursa da yerleştirlikleri kampların tarihi Êzîdî yurdu Şengal’e yakın olması endişelere sebep oluyor.

Bağdat'ın hızlandırılmış geri dönüş kampanyasına rağmen, Iraklılar El Hol kampındaki 43 bin kişi içinde en kalabalık gurubu oluşturuyor. Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi ve Iraklı yetkililer yaptıkları açıklamada, El Hol kampından, İslam Devleti (DAİŞ) grubuyla bağlantılı yüzlerce Irak vatandaşını daha ülkelerine geri gönderdiğini duyurdu.

Rehabilitasyona tabi tutulacaklar

Irak Göç ve Göçmenler Bakanlığı sözcüsü Eli Cahangir, çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşan yaklaşık 700 Iraklının Irak'ın kuzeyindeki Musul kenti yakınlarındaki bir kampa yerleştirildiği açıkladı. Cahangir, getirilenlerin aşırılık yanlısı ideolojiden uzaklaştırılmaları amacıyla uluslararası kuruluşların yardımıyla bir rehabilitasyon programına tabi tutulacaklarını söyledi.

Iraklılar ve Suriyeliler aynı kampta

Bağdat'ın aktif geri dönüş kampanyasına rağmen, Iraklılar, DAİŞ çetelerinin eşleri, dulları, çocukları ve diğer aile üyelerine ev sahipliği yapan El Hol kampının yaklaşık 43.000 sakini arasında en büyük milliyet olmaya devam ediyor. Suriyeliler ise ikinci en büyük grubu oluşturuyor. Geriye kalanlar ise 57 ülkeden 6,000'den fazla kişi olarak bunlardan ayrıştırılmış ek bir kampta tutuluyor.

Irak için de saatli bomba

2017’de Irak’ta kesin yenilgi alan ve 2019’da da QSD öncülüğünde Uluslararası Koalisyon güçlerinin ortak operasyonu ile Suriye’de tamamen yenilen DAİŞ’ten kalanlar teslim olduktan sonra El Hol ve Roj kamplarına alınmışlardı. Irak Bakanlık Sözcüsü Cahangir, getirilenlerin durumu için “Bunlar rehabilite etmemiz gereken Irak vatandaşları” diyor ancak Qamışlo’nun kontrolü altındaki kamplarda tutulmalarının kendileri içinde tehlike yarattığını, “Onları El Hol kampında bırakmak, Irak'ın güvenliğini tehdit edebilecek bir saatli bomba olmaları anlamına geliyor” sözleri ile tanımlıyor.

73 binden 43 bini kaldı

15. Gurubun 697 kişiden oluşan 187 ailenin olduğunu açıklayan Özerk Yönetimin kamplardan sorumlu yetkilisi Şexmus Ahmed, gönderilmelerin devam edeceğini duyurdu.

Özerk Yönetime bağlı askeri ve Asayiş güçleri tarafından sıkı kontrol altında tutulan kamp ve ceza evlerinde ilk dönem 73.000 kişi kalıyordu. Son gönderileneler ile kamplarda tutulan DAİŞliler ve ailelerinin sayısı 43 bin sınırına geriledi.

Gerekli olmayan bir ağırlık

QSD yetkilisi Siyamend Eli de konu hakkında The Arab Weekly’ye  yaptığı açıklamada, El Hol ve daha küçük olan Roj kampındaki yabancıların varlığının, tesisleri koruyan ve Suriye'de ölümcül saldırılar gerçekleştiren DAİŞ’in uyuyan hücrelerine baskınlar düzenleyen güç için bir yük olduğunu söyledi. Eli, "Onları ülkelerine geri göndermek üzerimizdeki baskıyı azaltan olumlu bir adım" dedi.

Şengal Êzîdîleri endişeli

2014 yılında özellikle Êzîdîleri katliamlar ile hedef alan DAİŞ, Şengal ve çevresinde onbinlerce Kürt’ün öldürülmesi kaçırılarak cariye adı altında sex için köleleştirilmesi ile toplumsal yıkıma yol açmıştı. El Hol kampında gönderilenlerin DAİŞ’in dul kadınları ve çocukları olsalar bile tehlikeli olduğu fikrinde olan Êzîdî toplumu kanaat önderleri Şengal yakınlarına (Ninova vilayet sınırları içinde) yerleştirilmelerini tehlikeli buluyor. Êzîdî toplumu bunların kendilerinden uzak tutulmasını istiyor.

Şengal’den uzak tutulmalı

Kaçırılan Êzîdîler için kurulan ofisin müdürü Khairi Bozani, Iraklı yetkililere toplumun endişelerini ilettiklerini çünkü geri gönderilen ailelerin bir kısmının Êzîdîlerin kalbi olan Şengal çevresindeki bölgelere yerleştirildiğini söyledi. Bozani, “geri dönenlerin çoğunluğu kadın ve çocuk olsalar da hala İslam Devleti (DAİŞ) grubunun aşırı ideolojisine bağlılar” dedi.

Hawar News, El Hol'den gelen son rakamlara göre kampta 19,530 Iraklı, 16,779 Suriyeli ve 6,461 diğer milletlerden olmak üzere 42,781 kişinin bulunduğunu belirtti. Ajans, 11 kişinin kimliğinin tespit edilemediğini söyledi. NİNOVA