• Suriye’de HTŞ liderliğindeki gruplar Halep’te kontrolü sağladıktan sonra Hama’ya başlattıkları saldırıda kent merkezine ulaşarak kontrolü sağladı. Suriye ordusu da askeri birliklerini geri çekti. Esad rejimi, 2011’de savaşın başlamasından bu yana Hama’daki kontrolü ilk kez kaybetti. Böylece HTŞ, Şam’dan önceki son kale olan Humus’a dayandı. 

Üç taraftan kuşatılan Hama kentinin mahallelerine giren Heyet Tahrir Şam (HTŞ) güçleri ile Şam hükümet güçleri el-Erbain ve Eyn el-Bad’da şiddetli çatışmalar yaşanıyor. HTŞ’nin savaşı koordine eden kurmayı "Askeri Hareket Dairesi" Hama kent merkezi için operasyon başlattığını duyurdu. Bölgedeki kaynaklar, Şam hükümetine yakın yayın organları inkâr etse de doğu ve batı eksenlerinden kentin mahallelerine girildiğini doğruluyor. Saldıran güçler adına yapılan açıklamada kentin düşürülmesinin uzun sürmeyeceğine vurgu yapıldı. 

Şam saati ile 17:00 civarında Hama kenti de tamamen HTŞ kontrolüne girdi. Şam hükümeti ordusu "Son birkaç saatte, askerlerimiz ve terörist gruplar arasında çatışmalar yoğunlaşırken bu gruplar birkaç akstan şehre girdi" açıklamasını yaptı. Ordu buradaki askerlerin de "başka yerlerde görevlendirildiğini" söyledi. HTS'ye yakın kaynaklar da sabah saatlerinden itibaren şehre girişlerinin hızlandığını ve şehir merkezinde bir hapishane dahil çeşitli yerleri ele geçirdiklerini duyurdu.

Köprü bombalandı, hatlar kesiliyor 

Şam hükümetinin helikopterleri kent merkezine girişi engellemek için el-Mezrap köprüsünü bombaladı. Rus savaş uçakları kentin cidarlarında saldırı düzenliyor. Hama’ya doğu hattından saldıran HTŞ ile ittifak yaptığı çete grupları kent merkezine birkaç kilometre mesafede kavşakları ve sanayi mahallesini ele geçirerek ilerledi. Batı hattından ilerleyen bir diğer kol, kent merkezini kıskaca almak üzere. HTŞ bu hamlesi ile kentten çıkış için tek güney yönünde alan bırakmış oldu. Bu bölgeler de HTŞ’nin kamikaze dronelarının saldırısı altında. HTŞ ve ittifak güçleri, Hama kentine 3 kilometre uzaklıktaki Hattab köyünü kuzeybatı yönünden gelerek ele geçirdi. El-Mübarekat köyünü de kontrol altına aldıktan sonra, Selmiye-Hama arasındaki yolu doğu tarafından kesti. HTŞ’nin özel kuvveti olarak bilinen El-Asaib El-Hamra güçleri stratejik Zeyn el-Abidin Dağı'nın tamamında kontrolü sağlamaya ve komple ele geçirmeye çalışıyor.

Sonuçsuz karşı saldırı 

Şam hükümet güçlerinin HTŞ ve ittifaklarına karşı hava ve topçu desteği ile başlattığı saldırılar 10 saat sürdü ve sonuçsuz kaldı. Suriye Savunma Bakanlığı perşembe günü yaptığı açıklamada, Suriye ordu güçlerinin Hama'nın kuzey kırsalında HTŞ liderliğindeki muhalif gruplarla girdiği şiddetli çatışmalarda en az 300 militanı öldürdüğünü kaydetti. Açıklamada, “Güçlerimiz topçu birlikleri, füzeler ve Suriye-Rusya ortak savaş uçakları vasıtasıyla tüm hareket eksenlerinde teröristlerin toplanma yerlerini ve konvoylarını derinlemesine hedef alıyor” denildi. 

150 bin kişi yerinden edildi 

Birleşmiş Milletler’den (BM) göç ve zorla yerinden edilmelere dair açıklamada, Suriye'nin İdlib ve Halep vilayetlerindeki son çatışmalar ile birlikte 150 binden fazla insanın yerinden edildiğini söyledi. BM Suriye Bölgesel İnsani Yardım Koordinatör Yardımcısı David Carden, İdlib'e yaptığı ziyaretin ardından AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye'de çatışmaların artmasının üzerinden bir hafta geçti. İdlib ve Halep'in kuzeyinde (Tel Rifat ve Şehba) 115 binden fazla insan yerinden edildi” ifadelerini kullandı.

Savaş siyaseti sürüyor 

Saldırıların yoğunlaşması ile Ortadoğu’da diplomatik girişimler de yoğunlaştı. Washington'un müdahale etmemesi Esad'ı İran'dan uzaklaştırma çabası olarak yorumlanıyor.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, Suriyeli mevkidaşı Bassam Sabbah ile “son gelişmeler ışığında özellikle Arap Birliği çerçevesinde Suriye devletine Arap desteğinin yolları” konusunda görüşmelerde bulundu. 

İran'da ise Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi Cuma günü Suriye'deki krizi görüşmek üzere Iraklı yetkililerle bir araya geleceğini, ardından da Rusya ve Türkiye dışişleri bakanlarıyla “Suriye'de istikrarın sağlanması” konusunu ele alacakları Astana toplantısına katılmak üzere Doha'ya gideceğini söyledi. Devlet televizyonuna göre eski İranlı diplomatlar “Suriye'de Tahran'ın zararına bir Rus-Türk anlaşması ihtimalinden” endişe duyuyor. ŞAM

 

* * *

Colani: Bir geçiş organı olacak

HTŞ tarafından 'Saldırganlığın Önlenmesi' şeklinde duyurulan Halep hücumu ardından ilk defa açık alanda görüntülenen HTŞ lideri Colani, Suriye’de yeni bir oluşumun sinyalini verdi. Colani, Halep’in bir geçiş organı tarafından yönetileceğini söyledi.

Telegram'da yayınlanan görüntülere göre, resmi ismi Hey’et Tahrîr'uş-Şâm olan (HTŞ) lideri Ebu Muhammed el-Colani, Halep kalesini 2011 yılı ardından ilk kez ziyaret etti. Görüntülerde, halk arasında nadiren görülen el-Colani'nin şehrin tarihi kalesinin önündeki bir merdivende durduğu ve etrafında toplanan destekçilerini selamladığı görülüyor. Bir nevi selamlama mahiyetinde yapıldığı anlaşılan ziyaret, Colani’nin öldürüldüğü spekülasyonlarına da son verdi. Taraftarları ve kale önünde toplananlara Halep’in kaderi hakkında konuşan HTŞ lideri, Suriye’de yeni bir hükümet odağının ortaya çıktığını da resmen ilan etmiş oldu. HTŞ kaynakları, ziyaretin çarşamba günü gerçekleştiğini ve ziyaret kapsamında bir kiliseye de gittiğini duyurdu.

Örgütlerle tartışma sürüyor
Uluslararası Kriz Grubu (ICG) Suriye araştırmacısı Darren Khalife, HTŞ lideri el-Colani'nin gruba yaptığı ve Halep'in “bir geçiş organı tarafından yönetileceğini” söylediği açıklamaları yayınladı. Khalife, X platform hesabından yaptığı açıklamada, “HTŞ ve muhalif grupların Halep'teki yönetim sorunlarıyla nasıl başa çıkacaklarını söylemek için henüz erken olsa da, bu örgütler içinde iç tartışmaların halihazırda devam ettiği görülüyor” dedi.

Kentin farklılıklarına vurgu
HTŞ lideri, HTŞ’ye mensup olanlar da dahil olmak üzere, savaşçıların önümüzdeki haftalarda sivil bölgeleri terk etmeye yönlendirileceğini ve bürokratların işlerine devam etmeye davet edileceğini söylediğini aktardı. "Şehrin farklı sosyal ve kültürel standartlarına, Müslüman ve Hıristiyanlara, tüm çeşitliliğiyle saygı gösterilecek," açıklaması yaptı.

HTŞ kendini feshedip yeni oluşuma gidecek
Darren Khalife, Colani’nin: "Heyet Tahrir Şam, sivil ve askeri yapıların Suriye toplumunun genişliğini yansıtan yeni kurumlar halinde tam olarak sağlamlaştırılmasını sağlamak için kendisini feshetmeyi bile düşünüyor," dediğini sosyal medya hesabından paylaştı.

Khalife, HTŞ'nin bu fikirleri uygulayıp uygulamayacağının ya da diğer gruplara bunları uygulamaları için baskı yapıp yapmayacağının henüz belli olmadığını belirtti. "Buna uyulup uyulmayacağını zaman gösterecek" dedi. HALEP