Tecavüz meşru, kürtaj yasak

• Malavi’de güvenli kürtaj hakkına erişmeyen kadınlar, sağlıksız koşullarda kürtaj yapmak zorunda kalıyor. Erkek siyaseti tecavüz ve ensest vakalarında bile kadına doğurmayı dayatıyor. Kürtaj yapan kadına 7 yıl, doktora 14 yıl hapis cezası var.

Afrika ülkesi Malavi’de kürtaj yaptıran kadınlar 7 yıl, kürtaj işlemini yapan doktor dahil herkes 14 yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya kalıyor. Kürtaja yalnızca hayati durumlarda izin veriliyor. Bu katı yasa, İngiliz sömürgesi döneminde getirildi ve hala yürürlükte. Kadınların, kürtaj hakkına erişme mücadelesi sürerken, bu mücadele bazı erkekleri de etkiliyor. 

Papaz Cliff Nyekanyeka, görev süresi boyunca yasadışı ve sağlıksız kürtaj yaptırdığı için yaşamını yitiren kadınların cenaze törenlerini yönetti. Doktorların “çürüyen rahimler” olarak tanımladığı otopsi sonuçlarını görmek üzere hastaneleri ziyaret etti. Törenler ve ziyaretler sırasında, kürtaj hakkı için mücadele eden kadınları tanıdı.

Gördükleri karşısında dehşete düşen Nyekanyeka, artık yeni bir yola girer; kadınların kürtaj hakkını savunma ve dünyanın en katı kürtaj yasalarından birine sahip olan Malavi’de değişim için kampanya yürütme karar alır.

‘Acı çektiklerini gördüm’

The Guardian’a, “Kadınların mücadele ettiklerini ve acı çektiklerini gördüm. Kürtaj yanlısıyım çünkü kürtaj olmamanın ne anlama geldiğini gördüm” diyor. 45 yaşındaki Nyekanyeka, 2019 yılında yaklaşık 15 üyeyle kurulan ve şu anda sayıları 1.000'den fazla Hristiyan ve Müslümanı kapsayan Seçim İçin Dini Liderler Ağı'nı koordine ediyor.

Öncelikle Güvenli Olmayan Kürtajı Önleme Koalisyonu (Coalition for Prevention of Unsafe Abortion), tarafından verilen eğitimlerinde kadınlarla bir araya geldi. Söz konusu ağ, din ile cinsel sağlık, sağlıklı üreme haklarının kesişimi üzerine araştırmalar yapıyor. Siyasetçiler, avukatlar, yargıçlar, basın ve milletvekilleri nezdinde güvenli kürtaja erişim hakkını savunuyor.

141 bin sağlıksız kürtaj

Çünkü yasa doğrudan kadınların hayatını tehdit ediyor ve her yıl onlarca kadın sağlıksız bir şekilde kürtaj yaptırmak zorunda kalıyor. Guttmacher Enstitüsü ve Malavi Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin (University of Malawi College of Medicine) 2017 yılında yayınladığı araştırması çarpıcı sonuçları ortaya koyuyor. Sonuçlara göre sadece 2015 yılında 141 bin kadın kürtaj yaptırdı ve bu kadınların yüzde 60’ı tedavi gerektiren komplikasyonlarla karşılaştı. Dahası bu koşullar anne ölümlerini tetikliyor ve doğum sırasında ölüm oranları yüzde 18 gibi korkunç oranları buluyor.

Parlamento hakkı gasp ediyor 

Güvenli olmayan kürtajlar nedeniyle yaşanan ölümler, Güvenli Olmayan Kürtajı Önleme Koalisyonu ve STÖ’leri harekete geçirdi. 2016 yılında yasa tasarısı hükümete sunulmak istendi ancak muhalefetin itirazları nedeniyle meclise bile sunulmadı. 2021 yılında aynı tasarı milletvekili Matthews Ngwale tarafından meclise sunuldu ve bu da tartışılmadan geri çekildi. Tasarı, kadının ruhsal ya da fiziksel sağlığının tehlikede olduğu durumların yanı sıra tecavüz ve ensest durumlarında da kürtaja erişimi sağlayacaktı. 

Dini liderler kararları etkiliyor

Parlamentonun yapısına baktığımızda dini liderlerin etkisinin fazla olduğunu söylenebilir. 2018'de yapılan son nüfus sayımına göre, nüfusun %77'sinin Hristiyan ve yaklaşık %14'ünün Müslüman olduğu ülkede dini liderler büyük bir nüfuza sahip.

Ölenler Malavili

Son zamanlarda kürtaj karşıtı görüşler değişmiş olsa da güçlü muhalefet de devam ediyor. Nyekanyeka, yanlış bilgi yayan bazı kürtaj karşıtı örgütlerin ABD ve İngiltere tarafından finanse edildiğini söylüyor ve ekliyor: “Diyorlar ki, 'bu sizin Afrika'daki olgunuz değil. Kürtaja ihtiyacınız yok çünkü bu Batılı bir şey. Ancak Malavi'de ölen bu insanlar Malavili.”

Ne için çalıştığımız artık görülüyor

Güvenli Olmayan Kürtajı Önleme Koalisyonu, inançları kilisenin inançlarına ters düştüğü için bazı üyelerinin kimliğini saklamak zorunda kalıyor. Ancak çalışmaları olumlu sonuçları da beraberinde getiriyor. Nyekanyeka, “Gençlerin, milletvekillerinden parlamentoda kürtajı tartışmalarını istediklerini, bir dizi kuruluşun açıklama yaptıklarını ve ne hakkında konuştuğumuzun farkında olan insanlar gördük” diyor. HABER MERKEZİ