Yasalar kadınlardan sorulur

•  Kuzey-Doğu Suriye Kadın Meclisi Koordinasyon üyesi Ster Qasim, Özerk Yönetimde kadınlarla ilgili yasaların kadınlarca yazdığını söyledi. 

ROJ HOZAN / NÛJINHA-QAMIŞLO

Kuzey-Doğu Suriye’de toplumsal inşada rolü büyük olan kadınlar aynı zamanda yasa yapıcı bir misyona da sahip. Konuya ilişkin Nûjinha’ya konuşan Kuzey-Doğu Suriye Kadın Meclisi Koordinasyon üyesi Ster Qasim, anayasa çalışmalarına değindi. Devletler de dahil olmak üzere her sistemin kalıcılaşmak için işe yasalardan başladığını kaydeden Ster Qasim, oluşturulan anayasalara değindi. Qasim, “Anayasanın ölçülerinin bir kısmı şekilsel bir kısmı ise objektiftir. Tabi şekilsel olanlar temeldir. Bu temel üzerine yasalar çıkarılıyor. Şekilsel ölçüler anayasa içindeki özü oluşturur. Şekilsel ölçüler devletlerin demokratik olup olmadığını ele verir” dedi.

Kadın hakları yok sayıldı

Kral Faysal Anayasası olarak tanınan ve 1920 yılında çıkarılan yasanın kadınları Suriye’de yok saydığını dile getiren Ster Qasim, “Bu anayasa kadını küçük düşürmüştü. Kadının rol ve misyonunu kökten kaldırmıştı. Anayasa ataerkildi. Daha sonra Suriye’de anayasa çok değiştirildi ancak yine kadınlara hizmet etmedi. Kral Faysal anayasasından sonraki anayasalarda da kadının varlığı şekilsel kaldı ve kadını karar alma mekanizmalarından uzaklaştırıyordu” diye konuştu. Ülkede kadınların hakları ihlal edildiğini dile getiren Qasim, kadın haklarının din adı altında yok edildiğini kaydetti.

Ster Qasim şöyle devam etti: “1946’da Suriye Fransa’dan bağımsızlığını aldığı zaman kadınları evin dışında çalışma yapabilmesi gibi küçük gelişmeler oldu. Bu da yine erkek egemenliği altında kaldı. Bu durum kendisiyle birlikte hiç olumlu bir gelişme getirmedi. Erkekler yine kendi çıkarları doğrultusunda anayasaları yazdılar. Suriye anayasası uluslararası prensiplere göre değildi ve yönünü daha çok örf ve adetlere veriyordu. Kadınları siyasi alandan uzaklaştırdılar.” 

İlgili yasaları kadınlar yazıyor

Demokratik Ulus temelinde Kuzey-Doğu Suriye’de bir anayasa oluşturmak istediklerini dile getiren Ster Qasim, “Kadınlar toplumun gelişmesi için öncü bir rol üstleniyorlar. Devlet değiliz, Özerk Yönetimiz. Sosyal sözleşmelerimiz mevcut. Kadınlar buralarda varlıklarını kalıcı hale getirmişler. Tüm halklar kendi kültür, kimlik ve renkleriyle yer alıyorlar. Kadınlar yaşamın her alanında aktifler. Kadınlarla ilgili yasaları kadınlar kendileri yazıyor” ifadelerini kullandı. Kuzey-Doğu Suriye Kadın Meclisi’nde anayasa komitelerinin de olduğunu dile getiren Ster Qasim, dünyada pek çok ülkeye ait sayısız anayasayı okuduklarını belirtti. Qasim, Suriye’deki kadınların birlikte hareket ettikleri takdirde güçleneceklerini söyleyerek, ancak bu şekilde demokratik bir anayasa oluşabileceğini ve kendi haklarına yer verebileceklerini kaydetti.