• Türk devletinin KDP ortaklığı ile 17 Nisan 2022 tarihinde başlattığı, Temmuz ayından itibaren özellikle Amêdiyê kırsalına yoğun sevkiyatla yeni bir aşamaya taşıdığı saldırılar devam ediyor. Mezopotamya Haber Ajansı’na konuşan gazeteci Keser Buldan, saldırıların tarihi arka planına işaret etti.

Türk devletinin Başurê Kurdistan’da 1991 yılından istihbarat temelli bulunduğunu, 1997’den itibaren birçok askeri üs kurduğunu hatırlatan Buldan, "Türkiye bütün saldırılara rağmen istediği ilerlemeyi sağlayamadı. Türkiye’nin Başûr’u işgal planları istediği gibi başarıya ulaşamamıştır. Türkiye sadece KDP'nin yardımıyla kendini koruyabilmektedir” dedi.

 

 

Hedefi Başur’a yerleşmek

Halkın KDP baskısı altında köylerini boşaltmak zorunda kaldığını vurgulayan Buldan, “Şu anda KDP'nin Güney'deki rolü, 1991'de Türkiye’nin ajanları aracılığıyla Kuzey Kurdistan'daki yüzlerce köyü yakıp, yok etmesiyle aynı roldedir. Arada hiçbir fark yoktur” diye belirtti.

Türk devletinin hedefinin “bölgeye yerleşmek” olduğunu söyleyen Buldan sözlerini şöyle sürdürdü:

“Son saldırılarla birlikte durum işgalin ötesine geçmiş ve yeni bir aşamaya ulaşmıştır. Türk devleti başta Duhok olmak üzere tüm Behdînan bölgesini yeni Türk toprakları olarak görmektedir. Bu yerleşim yerlerinin yönetimi KDP ve Irak merkezi hükümetinin elinden çıkmış ve Türk ordusunun kontrolüne geçmiştir. Yaşananlara ulusal bir refleks gösterilmezse Kürtler açısından çok tehlikeli bir süreç gelişecek. Halkın bu yaşanan işgale karşı topyekun bir direniş sergilemesi gerekiyor.”

 

 

İşgal karşıtı tutum daha da büyümeli

Mezopotamya Haber Ajansı’na konuşan DEM Parti Wan Milletvekili Sinan Çiftyürek de, Türk devletinin stratejik hedefinin ilhak olduğunun altını çizdi. Çiftyürek, “Türkiye’nin zaten stratejik olarak hedefinde bir ilhak politikası vardır. Savaş siyaseti onun ön adımıdır. Irak ve Suriye’yi yapay devlet olarak görüyor. Bazı dönemlerde zora girdiği için geri adım attı. Suriye’yi devlet olarak tanısa da fiilen tanımıyordu” diye belirtti.

Çiftyürek, Başur’da Kurdistan Komünist Partisi ve Partiya Zahmetkeşan’ın işgale karşı tutumuna dikkat çekerek, “Bu tutumu büyütelim. Bütün partilerimizin, halkımızın, Birleşmiş Milletler (BM) ve Avrupa Birliği’nin (AB) buna karşı tutum alması gerekir” ifadelerini kullandı. HABER MERKEZİ

 

* * *

İşgalin bir aylık bilançosu

Başurê Kurdistan merkezli sivil toplum kuruluşu Toplumsal Barışı İnşa Timleri (Christian Peacemaker Teams-CPT), işgal saldırılarının bir aylık bilançosunu (15 Haziran-15 Temmuz) bir raporla duyurdu. Buna göre, 9 köy tamamen yerinden edildi. Bombardımanlar sonucu 1 kilise, 1 tahin fabrikası, 19 ev kullanılamaz hale geldi. 68 bin tarım arazisinin yakıldığı bölgede halk, geçim kaynaklarını kaybederek göçe zorlandı.

15 Haziran’da başlayan operasyonun tahmini 1250 asker, 300 tank ve yoğunlaştırılmış hava bombardımanıyla devam ettiğini kaydeden kuruluş, bölgeye topçu atışları, insansız hava araçları başta olmak üzere en az 381 bombardıman gerçekleştirildiği bilgisini verdi.

9 köy tamamen boşaltıldı

Amediye bölgesinde 8, Batifa’da 1 olmak üzere toplam 9 köyün boşaltıldığına, en az 184 ailenin yerinden edildiğine, toplam 19 evin hasar gördüğüne dikkat çekilen raporda köylerdeki duruma dair şu detaylar paylaşıldı:

*Mizhe köyü: Operasyonun hazırlık aşamasında Şubat ayında bir okul bombalandı, iki ev yakıldı.

*Spindere köyü: 43 ailenin ikamet ettiği köyde bir ev bombardıman sonucu kullanılamaz hale geldi.

*Kafan Mizhe: 32 ailenin yaşadığı köyde bir ev yıkıldı.

*Girgashe: 16 ailenin yaşadığı köy Deraluk ve Duhok’a göç etmek zorunda kalarak geçim kaynaklarını kaybetti.

*Miska: 16 haneli köy yoğun bombardımana maruz kaldı, bunun sonucunda tarım arazilerinin yüzde 85’i yandı. İki ev, su kuyuları, kilise bombalandı. Dokuz ev hasar gördü. Elektrik şebekeleri ve kuleleri hedef alındı.

*Dargele: Bir tahin fabrikası bombalandı. İşletme sahipleri Türk askerleri tarafından göç etmeleri yönünde tehdit edildi.

*Demka: 12 aileye ev sahipliği yapan köy yerinden edildi.

*Guharze: Girê Bahar yakınında yeni kurulan bir askeri üsten kaynaklanan saldırılar sonucu Amêdiyê şehrinin 10 km güneydoğusunda bulunan köy en az 45 kez bombalandı, bir ev, bir araç ve bir tarımsal su projesi zarar gördü.

Geçim kaynakları yok edildi

“Türk devletinin havadan ve karadan geliştirdiği saldırılar, yoğun bombardımanlar yerel halkın ekonomik geçim kaynaklarının yok olmasıyla sonuçlandı” denilen açıklamada, özellikle Amêdiyê ve Batifa bölgelerinde bulunan köylerin tarımsal kayıp ve ekolojik zarara uğradığı kaydedildi.

68 bin dönüm arazi yakıldı

Rapora göre, operasyonlar sonucunda 68 bin dönüm tarım arazisi yandı. Halk bu arazilerin çoğunu sebze, meyve, kuruyemiş hasadı için kullanıyordu, dolayısıyla halkın geçim kaynakları ellerinden alındı. Raporda, “Dêrelok ve Duhok’a yerinden edilen aileler, işsizlikle mücadele ediyor” ifadelerine yer verildi.

Telekomünikasyon ağları çöktü

Rapora göre elektrik şebekeleri ve kulelerinin hedef alınması sonucu Ber Garê ve Miska köylerinde ciddi altyapı hasarları meydana geldi. Ayrıca telekomünikasyon şirketlerinin 110’dan fazla köyde ağlarının kesintiye uğrattığı belirtiliyor. Raporda ek olarak ‘Türkiye’ye Hoş Geldiniz’ mesajlarıyla karşılaşıldığına dikkat çekiliyor.

Yeni askeri üsler

CPT, raporunda yeni askeri üslere de dikkat çekti. Buna göre Türk devleti, Kurdistan Bölgesi’nde toplam 74 olan askeri üs ve karakol sayısını 10 ek üs ile artırdı. Yeni üsler arasında Amêdiyê’nin Nihêlî bölgesinde 2, Zaxo’nun Batifa bölgesinde 7 ve Soran’ın Sidakan bölgesinde 1 üs bulunuyor.

Yeni üslerden sivillere saldırı

Raporda 12 Temmuz 2024’te, Sidakan bölgesinde çobanlık yapan Neçirvan Hekim’in, yeni kurulan Türk askeri üssünden yapılan top atışı sonucu yaralandığı bildirildi. HABER MERKEZİ

 

* * *

Guherzê ve Pênciwên’e bombardıman

İşgalci Türk devleti Duhok’un  Amêdiyê ilçesine bağlı Guherzê köyüne dönük hava saldırısı düzenledi. Önceki akşam saatlerinde iki kez düzenlenen bombardıman sonucu bölgede yangın çıktı. Türk ordusuna ait SİHA’lar (silahlı insansız hava araçları) dün sabah saatlerinde Süleymaniye’nin Pênciwên ilçesindeki Nalparêz beldesinde bulunan Badîna köyünü hedef aldı. Bombalama sonucu bu bölgede de yangın çıktı.