• Türk cezaevlerinde yaşanan ihlallere dair İHİK’e yapılan 5 bin 216 ihlal başvurusundan sadece 22’si yerinde incelendi.

DEM Parti Erzirom Milletvekili Meral Danış Beştaş, milletvekilleri ve tutsak yakınları tarafından Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu'na (İHİK) yapılan başvurularda yer alan ihlallerin giderilip giderilmediğine dair 8 Ekim'de soru önergesi verdi. Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un yanıtlaması istemiyle verilen önergede, başvurular kapsamında cezaevlerini ve tutsakları ziyaret edilmeden, “iddialar soyut” şeklinde yanıtlar verildiğine işaret edildi. Önergede, 28. dönemde komisyona kaç başvuru, kaçının yurttaşlar ve milletvekilleri tarafından yapıldığı, başvuruların siyasi partilere göre dağılımı soruldu. Ayrıca başvurulara yanıtlama oranı, kaçının iade edildiği, iade gerekçeleri, başvurular doğrultusunda Komisyon'un yerinde inceleme yapıp yapmadığı, bu incelemelerde ihlal bulup bulmadığı gibi birçok soruya önergede yer verildi.  

5 bin 216 ihlal başvurusu

Önergeye yanıt veren İHİK, son 11 ayda insan hakları ihlalleriyle ilgili bin 104’ü milletvekilleri tarafından olmak üzere toplam 5 bin 216 başvuru yapıldığı; 4 bin 944'ünün işleme alındığı kaydedildi. İHİK'in yanıtında, AKP ve İYİ Parti'nin 11 ayda sadece birer kez insan hakları ihlalleri kapsamında başvurduğu bilgisi paylaşıldı. MHP hiç başvurmazken, CHP ise 12 başvuru yaptı. DEM Parti ise 11 ayda bin 81 başvuru yaptı.

22 yerinde inceleme

Yanıtta, bir başvurunun yapılması durumunda incelenmesi için Alt Komisyon’a gönderildiği ve şu anda Alt Komisyon'a havale edilen başvurunun olmadığı ifade edildi. Hükümlü ve Tutuklu Alt Komisyonu bünyesinde bir heyetin, dönem boyunca 15 yerinde inceleme yaptığı kaydedildi. Çocuk Hakları Alt Komisyonu’nun ise 7 kez yerinde inceleme yaptığı belirtildi. İhlallerin ortadan kaldırılması için 130 tane kanun teklifinin komisyona havale edildiği, ancak bu kanun tekliflerinin görüşülmediği bilgisi de paylaşıldı. 

Yanıt veriyormuş gibi

İHİK’in yanıtında, Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş'un dört soruya yanıtına da yer verildi. Meclis Başkanlığı, başvuruların yanıtları hakkında bir denetim mekanizmasının kurulup kurulmadığı ve komisyonun görevlerini yerine getirip getirmediğine dair sorulara, “Bu çerçevede komisyon başkanları ile gerekli görüşmeler yapılmaktadır” yanıtı verdi. ANKARA

 

* * *

Gazeteci Sönük sürgün edildi

Kayyum protestolarında tutuklanan gazeteci Mizgin Sönük ve Êlih Belediyesi Meclis üyesi Hatice Taş, Erzincan Kadın Kapalı Cezaevi’ne sürgün edildi. 

 Gazeteci Mizgin Sönük ile Êlih Belediyesi Meclis Üyesi Hatice Taş, Êlih’te kayyum protestolarında darp edilerek gözaltına alındıktan sonra 7 Kasım’da “Görevi yaptırmamak için direnme” suçlamasıyla tutuklankıştı. Sönük ile Taş, tutuldukları Batma M Tipi Kapalı Cezaevi’nden akşam saatlerinde Erzincan Kadın Kapalı Cezaevi’ne sürgün edildi.

 

* * *

Hapis cezasına gerekçe uyduruldu

Meslektaşlarının gözaltına alınmasını protesto eden 6 gazeteciye verilen hapis cezasının gerekçesi, "önceden bildirilmeyen açıklamaya katılma" ve "ikaza rağmen dağılmama" olarak açıklandı.

Kürt gazetecileri hedef alan siyasi soykırımı 19 Nisan 2023'te İstanbul Kadıköy'de düzenlenen eylemle protesto eden gazeteciler Serpil Ünal, Yadigar Aygün, Pınar Gayıp, Eylem Nazlıer, Zeynep Kuray ve Esra Soybir darp edilerek gözaltına alınmıştı. "2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na Muhalefet Etmek'ten" haklarında dava açılan gazetecilere, Anadolu Adliyesi 22. Asliye Ceza Mahkemesi'nce 5'er ay hapis cezası verildi. Mahkeme, gazeteci Serpil Ünal'a ise denetim süresi içinde eyleme katılmaktan dolayı adli para cezası verdi. Kararın hükmünün açıklanmasını geri bırakan mahkeme, 31 Ekim'de verdiği kararın gerekçesini açıkladı. 

Gerekçeli kararda, açıklamanın önceden bildirilmemesi gerekçeler arasında yer aldı. Polisin üç defa dağılma ikazı yaptığı ve gazetecilerin eylemlerini sonlandırılmadığı belirtilen gerekçeli kararda, gazetecilerin saldırıda bulunan polise direndikleri savunuldu. Gazetecilerin ihtara rağmen dağılmamasıyla üzerine atılı "kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere silahsız katılarak, ihtara rağmen kendiliğinden dağılmama" suçunu işledikleri savunuldu.

 

* * *

Sağlıkta tercümana ret

DEM Parti’nin sağlık alanında ana dil hizmeti veren tercüman talebi, AKP-MHP oylarıyla reddedildi. 

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzası ile Meclis’e sunulan 2025 Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi, Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmeleri devam ediyor. DEM Parti, Sağlık Bakanlığının bütçesine dair görüşmeler sonunda dört önerge verdi. Bu önergeler AKP-MHP oylarıyla reddedildi.

DEM Parti’nin verdiği önergelerinden biri Kürtçe tercüman ile ilgili oldu. Önergede, sağlık sisteminde sadece Türkçe hizmet verildiği; binlerce yurttaşın muayene ve randevu alma gibi işlemlerde erişim sorunu yaşadığı ve hayati olan sağlık hakkının sekteye uğradığı hatırlatıldı. Önergede, bu sorunların çözümü için ana dilde (Kürtçe dahil) tercüman hizmetinin verilmesi gerektiği vurgulandı. Bu hizmet için bakanlığın bütçesine 20 milyar eklenmesi de önerildi. ANKARA