İran’da değişim ve özgürlük için halk ayakta

• Jîna Amînî’nin katledilmesi ardından başlayan gösteriler İran’a geneline yayıldı. Protesto gösterilerinde halkın değişim ve özgürlük talebine İran devlet güçleri silahla karşılık verdi. İnsan hakları örgütlerinin verilerine göre 5 kişi katledilirken, bugün de iki kadının katledildiği bildirildi.

Kadına yönelik her türlü şiddetin yaygın olduğu İran’da, dini usule uygun örtünmediği gerekçesiyle “Ahlak polisi” tarafından bir saat sonra bırakılmak üzere gözaltına alınan 22 yaşındaki Jîna Amînî gördüğü işkence sonrası hayatını kaybetti. 16 Eylül’de yapılan bir törenle toprağa verilen Jîna için başlatılan protesto gösterileri ise 5. gününde devam ediyor. 

Halk değişim istiyor

Kadınların ve gençlerin öncülüğünü yaptığı protesto gösterilerinde erkekler ateş yaktı, barikat kurup, “Jin, Jiyan, Azadî” sloganları attı. Rojhilatê Kurdistan’ın birçok kentinde sokağa dökülen halk, İran devletinin Kürtlere ve Kürt kadınlarına yönelik saldırılarını protesto ederek, ülke genelinde değişim istedi.

“Kürdistan'dan Tahran'a katillere ölüm!” sloganının öne çıktığı gösterilerde kadınlar, İran devletinin kadını örtünmeye zorlayan yasa ve politikalarını baş ötürülerini çıkararak protesto etti. Kadınların saçlarını kestiği görüntüler sanal medyayada yayınlandı.

Üniversitelerin de ayağa kalktığı Tahran ve İsfahan’da İran devletinden somut olarak, Jîna (Mahsa) Amînî’nin katillerinin yargı önüne çıkarılması, insan bedeni üzerinde tahakküm kurmaya çalışan “Ahlak polis” devriyelerinin kaldırılması, ‘Gaşte Erşad’ın feshedilmesi ve dağıtılması istendi.

24 kent grev gitti

4 gün boyunca süren protesto gösterilerine ilişkin olarak Hengaw İnsan Hakları Örgütü merkeze ulaşan istatistik bilgileri paylaştı.

Hengaw göre; 19 Eylül’de Kürdistanî partiler ve sivil toplum kuruluşları tarafından yapılan grev çağrılarına Rojhilatê Kurdistan’da 24 şehir cevap vererek greve gitti. 13 şehirde de protesto mitingleri düzenlendi. 

Halka ateş açıldı

Düzenlenen protesto mitinglerine İran askeri güçleri saldırıda bulunarak halka ateş açtı. Açılan ateş sonucunda en az 43 kadın, 24’ü genç ve çocuk olmak üzere 221 kişi yaralandı. 

İran devlet güçleri 5 kişiyi katletti

Divandere’de Mohsen Mohammadi, Dehgulan’da Reza Lütfi, Saqiz’de ise Fereydoun Mahmoudi olmak üzere toplam 3 kişi İran askeri güçlerince katledildi.

Hengaw örgütünün 20 Eylül 2022 Salı günü yapılan protesto gösterilerine ilişkin yaptığı açıklamada ise; Piranşar’da 16 yaşındaki Zakaria Khial, İran İslam Cumhuriyeti güvenlik güçlerince başında vurularak katledildiği belirtildi. Urmiye’nin Balu mezrasında yapılan protesto gösterilerinde de Farjad Darwishi devlet güçlerinin hedefi oldu. Ateşli silahla yaralanan Darwishi, hastaneye kaldırılırken yolda yaşamını yitirdi. Hengaw açıklamasında her iki gencin cenaze töreninin de sık güvenlik altın yapıldığını kaydetti.

Saqiz’de 5 kadın tutuklandı

Kürdistan İnsan Hakları Ağı’da yaptığı açıklamada Saqiz’da yapılan protesto gösterilerinde gözaltına alınan Faranak Rafiei, Baran Saeedi, Mahroo Hidayati, Azadeh Jamaati ve Bahar Zangiband adlı beş Kürt kadın aktivistin tutuklandığını ve kadınların nereye götürüldüğü hakkında bir bilginin bulunmadığını belirtti. 

Mahabad ve Kirman’da 2 kadın katledildi

İran geneline yayılan protesto gösterileri 5. gününe girerken, Jîna Amînî’nin katledilmesine karşı başlatılan protestolarda ölü sayısı da arttı. women.ncr-iran.org’un geçtiği habere göre, Rojhilatê Kurdistan’ın Mahabad kentinde 60 yaşındaki Hacer Abbasi, Kirman’da ismi öğrenilemeyen genç bir kadın İran rejim güçleri tarafından vurularak katledildi. Aynı siteye göre Rojhilatê Kurdistan’daki 14 kentten 250 Kürt tutuklandı.

Saldırılar arttı

İran’da Jîna Amînîn katledilmesi ardından ayağa kalkan halk, “değişim ve özgürlük” talep ederken, protesto eylemleri de yayılıyor. Özellikle İran’da muhafazakar kesimlerin yayın olduğu Meşhed gibi kentlerde gerçekleştirilen eylemler dikkat çekiyor. 

Tahran, Rast ve Kirman’a yayılan protesto gösterilerinde İran devlet güçleri saldırının saldırısını arttırması ise halkın öfkesini katladı. Saldırılara karşılık veren eylemciler, pek aracı ateşe verdi. Kadınların öncülük yaptığı eylemlerde  İran devlet güçleri geri püskürtüldü. Ayrıca Tahran esnafı, Rojhilatê Kurdistan’da gerçekleştirilen genel grev çağrısına katılarak kepenk indirdi. Protesto gösterilerine yeni şehirlerin katılımıyla devam ediyor.

HABER MERKEZİ