• WHO ve UNICEF’in 2023 raporuna göre, dünya genelinde 1.8 milyar insan içme suyuna erişemiyor ve her 10 evin 7’sinde su depolama işi kadınların omuzunda. International Development Organisation, Hintli kadınların her yıl 150 milyon iş gününü su getirmek için harcadığını söylüyor.
• Hindistanlı Sunita Bhurbade, her gün 4-5 saat su taşıyor. Bhurbade, "Kadınlar, daha çocukken onlara küçük bir kova veriliyor ve ‘taşıyabildiğin kadar getir’ deniliyor. Ve sonra, bu ömür boyu sürecek bir yükümlülük haline geliyor, ölene kadar su getirmeye devam ediyor” dedi.

FELEKXAN SERHAT

“Bu günlük bir mücadele. O kadar yoruluyorum ki işim bittiğinde yere yığılıyorum” diyor Sunita Bhurbade. Bhurbade, günde dört-beş saatini, kaplarını doldurmak için en yakın güvenilir su kaynağı olan kuru bir göle gidip gelerek geçiriyor. Suyun doğal yollardan süzülüp içeri sızması için yan tarafa delikler kazıyor.

Mumbai'ye 180 km (112 mil) uzaklıktaki kabile köyü Tringalwadi'den olan Bhurbade, içme suyu getirmek için her gün yollara dökülen milyonlarca Hindistanlı kadından biri.

Kadınlar, kavurucu yaz ayları ya da dondurucu kışlar demeden her gün kilometrelerce yürüyerek, plastik ya da topraktan kovaları başlarının üzerinde dengeleyerek ve ellerinde taşıyarak eve su getiriyor.

"Her yıl dört-beş ay boyunca kadınların uzak mesafelerden su getirmekten başka seçeneği yok çünkü yakındaki kuyular ve su kaynakları kuruyor" diyor. Oysa köyü bölgedeki en yoğun yağışlardan birini alıyor.

Çözümsüzlük en yorucusu

BBC’den Anagha Pathak’a konuşurken, günlük su taşıdığı için sırt ve boyun ağrısının yanı sıra, yorgunluk ve halsizlik gibi sağlık sorunları yaşadığını ekliyor.

“Kimse beni tarım işçisi olarak bile işe almıyor çünkü öğleden sonra işe gelmeme izin vermiyorlar. Su taşımaya gidersem, geçim kaynağımı feda etmek zorunda kalıyorum. Ücret kazanmaya çalışırsam da ailem susuz kalır."

Su akıyor, rüya gibi

Mangal Khadke, 30’lu yaşlarında evli bir kadın. Bhurbade'den yaklaşık 30 km uzakta yaşıyor. "Musluğu açıyorum, su akıyor, rüya gibi... Beş yaşımdan beri su getiriyordum” diyor.

Tringalwadi'den yaklaşık 700 km uzaklıkta, Hindistan'ın orta kesimindeki Amaravati bölgesinin Aaki köyünde, köy muhtarı Indrayani Javarkar de gününün çoğunu su bulup depolamakla geçiriyor.

"Yazın burası o kadar kurak oluyor ki her gün aklımda tek bir düşünceyle uyanıyorum; bugün nereden su bulabilirim?" diyen Indrayani'nin iki işi var; birincisi ailesi için su bulmak ve depolamak, ikincisi ise köyü için su tankerleri temin etmek. Ancak her iki işi de gün geçtikçe zorlaşıyor.

Bir ömür boyu sorumluluk

Bhurbade, kendisi için musluk suyu bulmanın hala uzak bir hayal olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Kadınlar, daha çocukken onlara küçük bir kova veriliyor ve ‘taşıyabildiğin kadar getir’ deniliyor. Ve sonra, bu ömür boyu sürecek bir yükümlülük haline geliyor, ölene kadar su getirmeye devam ediyor.”

Bhurbade, başında bir kapla kilometrelerce yürümek zorunda kalmadığı tek bir yıl bile hatırlamıyor. Su getirmek zorunda olmasaydı, şarkı söyleyebileceğini söylüyor.

Ancak şarkılarının konusu da su: "Radu nako bala mi panyala jate (Ağlama çocuğum, su getirmeye gidiyorum).”

 

* * *

10 evin 7’sinde kadınlar su taşıyor

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve UNICEF’in 2023 raporuna göre, dünya genelinde 1.8 milyar insan içme suyunu evlerinin dışında bulunan kaynaklardan temin ediyor ve her 10 haneden yedisinde su depolama işinden öncelikle kadınlar ve kız çocukları sorumlu.

Uzmanlar bu durumun özellikle Hindistan'da geçerli olduğunu, içme suyunu güvence altına alma ihtiyacının kadınları geri bıraktığını ve ekonomik büyümeyi engellediğini söylüyor.

Delhi'deki Ashoka Üniversitesi'nde ekonomi bölümü başkanı olan Prof. Ashwini Deshpande, "Birincisi, kadınlar tüm ev işlerini yapmak zorunda oldukları için ücretli bir işte çalışamıyor. İkincisi, günlük işlerini yaptıktan sonra bir iş bulmak isteseler bile, Hindistan'ın kırsal kesiminde kadınlar için yeterli sayıda ücretli iş yok" diyor.

150 milyon iş günü

Hindistan'ın en büyük ticari bankası State Bank of India'nın (SBI) Ecowrap raporu, ücretsiz kadın emeğinin ekonomiye toplam katkısının yaklaşık 22,7 milyar rupi (276,8 milyon dolar; 216,7 milyon sterlin), yani Hindistan'ın toplam GSYİH'sinin neredeyse %7,5'i olduğunu gösteriyor.

International Development Organisation’un tahminlerine göre Hintli kadınlar her yıl 150 milyon iş gününü su getirmek için harcıyor. Uzmanlar, kadınların bu süreyi ücretli faaliyetlerde geçirebilmeleri halinde mali açıdan bağımsız olabileceklerini ve bunun ekonomiyi de canlandırabileceğini söylüyor.

Hindistan hükümeti ülke çapında su altyapısını iyileştirmek için sürekli çalıştığını, Ocak 2024 itibariyle kırsal kesimdeki hanelerin neredeyse %74'üne borulu su sağladığını söyledi.