Pilot belediye Dirbêsiye

• Kuzey-Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nde kurulan 57 belediye çalışanı kadınlar yaptıkları yıllık toplantılarında “Kadın öncülüğünde yürütülecek örnek belediye modeli” oluşturma kararı aldı. Kadın belediyeciliğinde ilk örnek belediyenin Dirbêsiye olması kararlaştırıldı.

Kuzey-Doğu Suriye devrimine öncülük eden kadınlar, demokratik sistemin inşası ve toplumsal hizmet çalışmalarında da öncülük yapmaya devam ediyor.

Sistemin temel ayaklarından biri olarak ele alınan ve kadın rengi ve bakış açısıyla geliştirilmeye çalışılan alanlardan biri de halk belediyeciliği.

2014 yılında Demokratik Özerk Yönetim’in ilan edilmesiyle birlikte başlayan halk belediyeciliği çalışmaları, toplumsal sözleşmenin kuralları gereği eşit temsiliyet ve eşbaşkanlık esasları üzerinden yürütülmekte. 

57 belediyenin deneyimleri tartışıldı

Mevcut durumda Kuzey-Doğu Suriye’de bulunan 57 belediyede eşbaşkanlık sistemi uygulanırken, her belediyede kadın büroları ve çalışmaları sürdürülmekte. Kadın bakış açısıyla yürütülen belediye çalışmalarına ilişkin 11 Ocak 2023’de gerçekleştirilen toplantıda bir yıllık belediye çalışmaları ve deneyimleri tartışıldı. Toplantıda kadınlar, belediyecilikte yeni bir aşamaya geçme kararı aldı.

Toplantıda, “Belediyelerde kadın çalışan sayısının arttırılması, kadın projelerinin geliştirilmesi, komünlerle birlikte ortak projelerin yürütülmesi, kadınlar için düşünsel ve mesleki eğitimlerin planlanması, belediyelerde çalışan kadınların yanı sıra, toplumdaki diğer kadınlar için de sorunların çözümü, ihtiyaçların karşılanması ve ekolojiye ilişkin toplantıların ve eğitimlerin gerçekleştirilmesi” kararlaştırıldı. 

Dirbêsiye örnek belediye seçildi

Toplantıda dikkat çeken en önemli karar ise projelerin yaşama geçirilmesi için “Kadın öncülüğünde yürütülecek örnek belediye modeli” oldu. Dirbêsiye Belediyesi’nden gelen temsilcilerin önerisi üzerine, Hesekê’ye bağlı Dirbêsiye ilçesi örnek belediye olarak seçildi.

Hedef toplumu da belediye dahil etmek

Kararın uygulanması ile dünyada pek örneği olmayan bir belediyeciliğin ortaya çıkarmayı hedeflediklerine dile getiren Cizre Bölgesi Yerel Yönetimler ve Çevre Konseyi Eşbaşkan Yardımcısı Berivan Umer, projeyle belediye ve toplumsal çalışmalarda yeni bir aşamaya geçmeyi hedeflediklerini kaydetti. Umer yaptığı değerlendirmede, 10 yıldır kadın öncülüğünde geliştirilmeye çalışılan belediyelerin daha fazla toplumsallaşmasını sağlanacağını dile getirdi. 

Kadınlar tarafından geliştirilmek istenen belediye projesi ile bürokratik, memur, iktidar zihniyetinin ortadan kaldırılmasını hedeflediklerini kaydeten Berivan Umer, “Herkes hizmette bulunarak, ortak çalışma yürütsün, komünal yaşam inşa etsin, çevreyi korusun” anlayışı geliştirilmeye çalışılacak. Bu şekilde halk arasında dayanışmayı arttırmayı amaçladıklarını ifade eden Umer, kadını irade olarak görmeyen anlayışı aşarak, demokratik toplum inşasında önemli adımlar atacaklarını belirtti.

Proje önce halkla tartışılacak

Projenin sadece belediye yönetimi veya belediyede çalışan kadınlar tarafından uygulanmayacağını kaydeden Berivan Umer, temel amacın kadın bakış açısıyla belediyeciliğin geliştirilmesi olduğunu, bu nedenle herkesin faaliyetlere dahil olacağını vurguladı.

Umer, konuşmasından devamında şunları kaydetti: “Projenin uygulanması için ilk aşamada komün, kent ve belediye meclisleri, belediye yönetimi, ekoloji komitesi ve esnaflarla toplantılar yapılacak. Yine halk toplantıları düzenlenerek, görüş ve öneriler alınacak. 

Toplantı ve görüşmelerin ardından, belediyenin her çalışma alanı için komiteler oluşturulacak. Komiteler de çalışmalarına ilişkin toplantı ve eğitimler yaparak, planlamaya gidecek. Çalışmanın duyurulması ve eğitim kapsamında ilçe sokaklarında anons araçlarıyla bilgilendirme ve duyurular yapılacak, broşür ve ilanlar dağıtılacak, belli yerlerde panolar asılacak, halka yönelik toplantılar ve seminerler gerçekleştirilecek. Ayrıca komünler aracılığıyla her ailede ekoloji, tarım, üretim ve uyumlu yapılaşma zihniyeti oluşturulmaya çalışılacak.

Komünlerle ortak çalışma yapılacak

Çalışma kapsamında bir taraftan halkla ilişkiler ve eğitimler geliştirilirken, bir taraftan da projeler hayata geçirilecek. İlçenin belirli yerlerinde ağaçların dikilmesi, aile, çocuk ve kadın eğitimleri, ilçenin estetik görünümünün sağlanması, spor, kültür, park alanlarının yapılması gibi birçok faaliyet yürütülecek. Yine halkın ihtiyaçlarının sağlanması amacıyla komünlerle ortak çalışma yürütülecek.”

Önümüzdeki günlerde örnek belediye çalışmalarına başlayacaklarını ifade eden Berivan Umer, projenin demokratik toplumun inşasında önemli rol oynayacağını söyledi. 

HELÎN EYLUL / QAMIŞLO-ANHA