Seyfo’dan kaçtılar, Eştarût’ta örgütlendiler

• Seyfo Katliamı’nda yakınlarını kaybeden 4 kadın, Ermeni ve Asuri kadınların yaşadıkları sorunları çözmek ve yeni katliamlara karşı örgütlenmek için Eştarût Kadın Evi’nde çalışma yürütüyor.  

Osmanlı Devleti, 1914-15 yıllarında Ermeni ve Asuri halklarına karşı sistematik soykırım politikası uyguladı. İnsanlar genelde kılıç ve hançerlerle katledildikleri için katliama ‘kılıç’ anlamına gelen ‘Seyfo’ adı verildi. Hamile kadınların karınları yarılarak bebekleri katledildi,  tecavüz edildi, esir alındı ve dini değiştirildi. 

Soykırımdan kurtulmayı başaranlar Ermeni ve Asuriler Suriye, Irak, Lübnan ve Avrupa’nın farklı ülkelerine göç etti. Yeni bir yaşam inşa etmek ve ayakta kalmak için Rojavayê Kurdistan’a sığınanlar ise o dönem Şam hükümetinin asimilasyon politikalarına maruz kaldı; örgütlenmeleri engellendi, kültür ve dilleri yok sayıldı. Halkları yok sayma politikası 2012 yılına kadar sürdü. 

Ancak bu tarihten sonra halklar için yeni bir sayfa açıldı. Rojava Devrimi, Ermeni ve Ermeni kadınları için dönüm noktası oldu. Kadınlar bu topraklarda ilkleri yaşadı; askeri, ekonomi, siyasi ve toplumsal alanlarda cinsiyetçi yaklaşım ve şiddete karşı mücadelede yer aldı.

Güvenli bir yaşam için

ANHA’nın haberine göre, 13 Temmuz 2013’te Dêrik’te 200 kadının katılımıyla ilk konferanslarını gerçekleştirdiler ve Süryani Kadın Birliği’nin kuruluşunu ilan ettiler. Ardından Dêrîk, Tirbespiyê, Qamişlo ve Hesekê’de kadın birliklerini, 2019 yılında ise bölgede yaşayan Ermeni ve Asuri kadınların şiddet, boşanma ve miras gibi sorunlarını çözmek için Qamişlo ve Hesekê’de Eştarût Kadın Evi’ni açtılar. 

Eştarût, adını halkların tanrıçası ve kadın kültürünün temsilcisi olarak tanımlanan Hurri kökenli Astarte tanrıçasının Süryanice isminden alıyor. Eştarût Kadın Evi Sözcülük, Sulh Komitesi ve Basın-Arşiv komitelerinden oluşuyor.

Mala Jin’in işleyişi gibi, Sulh Komitesi’nin çözemediği sorunlar, Kadın Adalet Meclisi’ne gönderiliyor ve burada yer alan Eştarût Kadın Evi temsilcisi davayı yakından takip ediyor.

Eştarût Kadın Evi’nin 10 aylık (1 Ocak-31 Ekim 2024) çalışması ise şöyle;

* Hesekê’de 19 sorundan 11’i çözüldü, 8 sorun takip ediliyor.

* Qamişlo’da 46 sorundan 33’ü çözüldü, 10’u Kadın Adalet Meclisi’ne gönderildi, 3 sorun da ilgili kurumlara sevk edildi. 

Bişêriyê Mahallesi’ndeki Eştarût Kadın Evi’nde, 23-50 yaş aralığında çalışma yürüten 4 kadının yakınları da Seyfo’da katledildi. Ortak paydada buluşan bu 4 kadın, her türlü şiddetin önüne geçmek, haklarını korumak ve dayanışmak amacıyla mücadele veriyor.

 

4 kadın, bir katliam hikâyesi

Aslen Şirnex’in Hezex ilçesinden olan Ayda Brahim Melke’nin Seyfo’da onlarca yakını katledildi. Ayda Brahim Melke’nin katliamdan kurtulan dede ve ninesi, daha sonra Qamişlo’ya göç etti. Qamişlo’da dünyaya gelen Ayda Brahim Melke, kadınların katliam hikâyelerini dinleyerek büyüdü.

Devrim öncesi dile dahi getirilemeyen birçok sorunu artık çözüldüğünü söyleyen Ayda Brahim Melke, “Kadınlar korkmadan, çekinmeden sorunlarını paylaşıyor. Çünkü kendilerini koruyacak ve haklarını savunacak bir kurumun olduğunu biliyorlar. Kadın evinin kurulmasıyla şiddet oranında azalma görülüyor. Amacımız tüm kadınlara ulaşmak. Önümüzdeki aylarda Dêrik ile Tirbespiyê’de de Süryani Kadın Evi açmayı planlıyoruz. Aile Kanunu konulu paneller, toplantılar ve eğitimler düzenleyeceğiz” dedi.  QAMIŞLO