• Esenyurt sonrası Mêrdîn, Êlih ve Xelfetî belediyelerine yapılan kayyum atamalarına tepki gösteren 53 baro, kayyum uygulamasının Anayasa’ya, seçme ve seçilme hakkına, demokratik toplumun gereklerine aykırı olduğunu kaydetti.

Semsûr Barosu, Agirî Barosu, Êlih Barosu, Çewlêg Barosu, Bidlîs Barosu, Dêrsim Barosu, Amed Barosu, Colemêrg Barosu, Îdir Barosu, Qers Barosu, Mêrdîn Barosu, Mûş Barosu, Sêrt Barosu, Riha Barosu, Şirnex Barosu, Wan Barosu, Amasya Barosu, Ankara Barosu, Antalya Barosu, Ardahan Barosu, Artvin Barosu, Aydın Barosu, Balıkesir Barosu, Bilecik Barosu, Burdur Barosu, Bolu Barosu, Bursa Barosu, Çanakkale Barosu, Denizli Barosu, Düzce Barosu, Edirne Barosu, Eskişehir Barosu, Antep Barosu, Giresun Barosu, Hatay Barosu, İstanbul Barosu, İzmir Barosu, Kars Barosu, Kastamonu Barosu, Kırklareli Barosu, Kocaeli Barosu, Meletî Barosu, Manisa Barosu, Mersin Barosu, Muğla Barosu, Ordu Barosu, Osmaniye Barosu, Sakarya Barosu, Samsun Barosu, Sinop Barosu, Tekirdağ Barosu, Trabzon Barosu, Yalova Barosu ve Zonguldak Barosu tarafından ortak açıklama yapıldı.

Kayyum uygulamasının dayanağı olarak sunulan Anayasa’nın 127. maddesinin dördüncü fıkrasının son cümlesinin ‘görevle ilgili bir suç sebebi ile’ İçişleri Bakanı kararıyla geçici görevden uzaklaştırmayı düzenlediği; nitekim 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 47. maddesinde de paralel bir düzenleme yer aldığı hatırlatılan ortak açıklamada, şunlar ifade edildi:  Ne var ki Belediye Kanunu’na ilk olarak darbe girişimi sonrasında ilan edilen olağanüstü hâl döneminde 674 sayılı KHK ile eklenen, ardından 6758 sayılı Kanun’la yasalaşan 45. maddenin ikinci maddesinde yer alan ‘…terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılması’ hallerinde İçişleri Bakanlığı tarafından belediye başkanı görevlendirilebileceği düzenlemesinin anayasal temeli bulunmamaktadır.

Anayasa Mahkemesi, merkezî yönetimin vesayet yetkisini 127. maddenin beşinci fıkrasının sınırladığı durumların dışına çıkarmanın yerel yönetim ve yerinden yönetim ilkelerini yadsımak anlamına geldiğini, görevden uzaklaştırılan kişilerin yerine merkezî yönetimin siyasal kimlikli organları tarafından atama yapılmasının Anayasa’ya aykırı olduğunu belirtmektedir. Atama yetkisinin merkezî yönetimin siyasal kimlikli organlarına verilmiş olması, salt bu hedefi sağlamaya yönelik soruşturma ve kovuşturma açtırma ve bu nedenlerle görevden uzaklaştırma olanağı her zaman bulunduğundan ‘geçici’ atama, ‘sürekli’ atamaya da dönüşerek, hukuka aykırı bir müdahale oluşturmaktadır.

Nitekim, görevden alınan başkan yerine görevlendirilecek kişi için kanun, yalnızca belediye başkanı seçilme yeterliğine sahip olması koşulunu düzenlemiş olmasına rağmen, son kayyım atamalarında, herhangi bir belediye meclisi üyesinin değil valilerin ve kaymakamların atanması, takdir yetkisinin, seçmenin iradesi gözetilmeden kullanıldığının açık bir göstergesidir.

İçişleri Bakanlığı verdiği karardan derhal vazgeçerek belediye başkanlarını görevine iade etmeli; Belediye Kanunu’na 2016’da eklenen düzenleme değiştirilmeli, seçme ve seçilme hakkına müdahale anlamına gelecek tek bir uygulama dahi gerçekleştirilmemelidir.”

 

* * *

TÜSİAD: Özgürlükleri daraltma

TÜSİAD, kayyum atamalarına ve etki ajanlığı yasasına karşı çıktı.

Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD), kayyum atanması ve Meclis gündemindeki ‘etki ajanlığı’ yasa tasarısına karşı açıklama yaptı. TÜSİAD, kayyumlar için “Görevden alınan değil, halk cezalandırılıyor. Görevden alınan yerel yöneticinin yerine gelecek kişi demokratik yollarla belirlenebilmeli ve görevden alınan yerel yönetici hakkındaki ceza soruşturması da bir taraftan kendi mecrasında sürdürülebilmelidir”, etki ajanlığı için de “Herkes için güvensiz ve öngörülemez bir ortam yaratması riski bulunmaktadır” dedi. TÜSİAD, şunun altını çizdi: "Önümüzdeki önemli toplumsal ve ekonomik sorunları aşabilmek için özgürlükleri daraltan düzenleme ve uygulamalardan kaçınmalı, hukuk güvenliği ile öngörülebilirliği sağlamalıyız."

 

* * *

Gözaltı bilançosu

Kayyum protestolarında en az 92 kişi gözaltına alındı. 

Êlih Belediyesi'ne kayyum atanmasına karşı önceki gün başlayan protestolarda 75 kişi gözaltına alındı.

Adana'da kayyum protestosunda darp edilerek gözaltına alınan Gürcan Turşak, ifade işlemlerinin ardından gece saatlerinde serbest bırakıldı.  İHD Adana Şubesi'nin, Turşak'a şiddet uygulayan polisler hakkında suç duyurusunda bulunacağı öğrenildi. 

 Riha'nın Xelfetî (Halfeti) ilçesinde yapılan ev baskınlarında çok sayıda kişi gözaltına alındı. İlçe Emniyet Müdürlüğünde tutulan bazı isimler şöyle: Adle Fidan, Muhammet Algaç, Elif Yalçın, Berivan Kocaoğlu, Yusuf Yeşiltepe, Gürkan Göktaş, Seve Yalçınkaya ve Musa Yalçınkaya.

Gözaltı sayısının atabileceği belirtildi. 

Mêrdîn'de yapılan ev baskınlarında 9 kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçeleri öğrenilemeyen 9 kişi, İl Emniyet Müdürlüğüne götürüldü.