• Milyonlarca çalışanın beklediği asgari ücret görüşmelerinin ilki, 10 Aralık olarak belirlendi.

Doğrudan 7 milyon çalışanı, dolaylı olarak ise toplumun tamamını ilgilendiren yeni asgari ücret rakamının belirlenmesi çalışmalarında takvim netleşti. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, ilk toplantısını 10 Aralık Salı günü Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında gerçekleştirecek. Komisyonda işçi kesimini temsil eden 5 kişilik TÜRK-İŞ heyetine, Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar başkanlık edecek. Heyette geçen yıl olduğu gibi bu yıl da dört işçi yer alacak. Masada işçileri aşçı Selma Sayın, kuaför Nihan Koçak, taşeron işçi Durmuş Öztürk ve basın mensubu Sezer Özseven temsil edecek.

Nasıl belirleniyor?

Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten 5'er temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirliyor. Komisyon, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları çerçevesinde teamül üzerine aralık ayında dört defa bir araya geliyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karara varılıyor. Oyların eşit olması durumunda ise komisyon başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor. Asgari ücret rakamı; işsizlik maaşı, kıdem tazminatı, GSS primleri, askerlik ve doğum borçlanması, isteğe bağlı sigorta primleri, staj ücretleri, asgari ücretlilerin rapor ücretlerinin de aralarında olduğu birçok kalemi içeriyor.

Asgari ücret, bir işçi için aylık brüt 20 bin 2 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde geriye net 17 bin 2 lira 12 kuruş olarak işçinin cebine giriyor. Asgari ücretin işverene toplam maliyeti ise bir işçi için 23 bin 502 lira 94 kuruş. 

Açlık ve yoksulluk sınırları

Bu arada TÜRK-İŞ'in, çalışanların geçim koşullarını ortaya koymak ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek için her ay yaptığı "Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması"nın Kasım 2024 sonuçları da açıklandı. Araştırmaya göre; Kasım'da dört kişilik ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarını ifade eden "açlık sınırı", 20 bin 562 lira oldu. Gıda, giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarına denk gelen "yoksulluk sınırı" ise  66 bin 796 lira olarak hesaplandı.

Sadece bir haftaya yetiyor

TÜRK-İŞ tarafından yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi: "Giderek artan hayat pahalılığı, gelir dağılımda ve vergide adaletsizlik, başta işçiler olmak üzere, toplumun dar ve sabit gelirli tüm kesimlerinin yaşam şartlarını daha da ağırlaştırmış ve her geçen gün ağırlaştırmaya devam etmektedir. Bugün itibariyle mevcut asgari ücret dört kişilik bir aile için ancak 7 gün yetiyor. İnsan onuruna yaraşır gelir düzeyini sağlayacak bir ücret karşılığında çalışılması anayasal bir hak olmasına rağmen milyonlarca çalışan ailesiyle birlikte düşük ve yetersiz kazanç ile hayatının sürdürmek durumunda bırakılmaktadır."

 

* * *

Türk ekonomisi daraldı

TÜİK'in açıkladığı verilere göre; Türkiye ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde yıllık bazda yüzde 2,1 büyüdü; yılın 3. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,2 daraldı. 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Türkiye ekonomisinin 3. çeyrek büyüme verilerini açıkladı. Buna göre; Türk ekonomisi yılın 3. çeyreğinde yıllık bazda yüzde 2,1 büyüdü. Bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; inşaat yüzde 9,2; finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 6,2; tarım sektörü yüzde 4,6; gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,5, ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar yüzde 2,3; bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 2,2; kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 1,9 ve hizmetler yüzde 1,4 arttı. Diğer hizmet faaliyetleri yüzde 2,4; sanayi sektörü yüzde 2,2; mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri ise yüzde 0,3 azaldı.

Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, büyüme verilerine ilişkin X hesabında şu paylaşımı yaptı: "Ekonomi yılın 3. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,2 daraldı. Durgunluğun ilk belirtileri görülmeye başlandı. Henüz'stagflasyondan' söz etmek için henüz erkense de bu olasılığın arttığı söylenebilir."

 

* * *

Saray 16,9 milyar istiyor

Türkiye Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülen Cumhurbaşkanlığı ve bağlı kurumlarının 2025 yılı bütçesi kapsamında Saray’a 16,9 milyar TL ödenek verildi. 

Cumhurbaşkanlığı ve bağlı kurumlarının 2025 yılı bütçesi,  Plan ve Bütçe Komisyonu Toplantısı’nda görüşüldü. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın katıldığı Cumhurbaşkanlığının bütçe görüşmeleri, ayrılan devasa kaynağı bir kez daha gözler önüne serdi. Cumhurbaşkanlığına 2025 yılı için 16 milyar 928 milyon 146 bin TL ödenek teklif edildi. Bütçe kalemleri arasında yer alan ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın maaşını ifade eden, “Cumhurbaşkanlığı ödeneği” kaleminde yüzde 30’luk artış öngörüldü. 2025 yılı için 2 milyon 856 bin TL olarak belirlenen Cumhurbaşkanlığı ödeneği kapsamında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2025 yılı maaşı 238 bin TL oldu.

Saray’ın 2024 yılında 179 milyon TL olan temsil ve tanıtma ödeneği, 2025 yılı için 255 milyon TL olarak belirlendi. Cumhurbaşkanlığının 16,9 milyar TL’lik 2025 yılı bütçesinin kalemlere göre dağılımı ise şöyle sıralandı:

* Personel giderleri: 1 milyar 675 milyon TL

* Mal ve hizmet alım giderleri: 9 milyar 857 milyon TL

* Cari transferler: 2 milyar 370 milyon TL

* Sermaye giderleri: 1 milyar 753 milyon TL