• Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı, savcılık ön raporuna göre elektrik tellerinin neden olduğu Amed ve Mêrdîn arasındaki yangında çiftçilerin kayıplarına yönelik hasar tespitinin tamamlandığını duyurdu.

Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı, savcılık ön raporuna göre elektrik tellerinin neden olduğu Amed ve Mêrdîn arasındaki yangında çiftçilerin kayıplarına yönelik hasar tespitinin tamamlandığını duyurdu. Yumaklı tarafından yapılan açıklamada, şunlar belirtildi:

* Diyarbakır’da; Çınar ilçesinde Köksalan Mahallesi, Bağacık Mahallesi, Yazçiçeği Mahallesi ve Ağaçsever Mahallesi'nde 7 bin 900 dekar tarım alanının yandığı, bunun 6 bin 789 dekarın da anız, bin 111 dekarında ise hasadı yapılmamış buğday ekili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca 1 adet traktör ve 14 adet sulama tesisi yanmıştır. Köksalan Mahallesi'nde 924 küçükbaş hayvan telef olurken, tedavi edilemeyecek durumda ağır yaralı 83 küçükbaş hayvan Et ve Süt Kurumu'na kesime gönderilmiştir. ESK bu hayvanları sahiplerinden nakliye primi vererek satın almıştır. 190 hayvan ise yerinde tedavi edilmiştir” denildi. 

* Mardin’de; Mazıdağı İlçesinin Yetkinler ve Yücebağ Mahalleleri ile Kelek mezrasında 7 bin dekarlık tarım alanının yandığı tespit edilmiştir. Bunun 4 bin dekarı hasadı yapılmamış buğday alanı, 3 bin dekarı anızdan oluşmaktadır. Ayrıca çiftçilerimizin bazı sulama ekipmanları zayi olmuştur. Mardin’de ekiplerimize bildirilen veya tespit edilen hayvan kaybı bulunmamaktadır. İl ve ilçe müdürlüklerimiz, bütün personeliyle bitkisel ve hayvansal üretim yapan çiftçilerimize destek olmayı sürdürecektir.

 

* * *

Savcılık: Elektrik kaynaklı

Amed ve Mêrdîn arasında meydana gelen ve 15 kişinin yaşamını yitirmesine neden olan yangınla ilgili resmi kaynaklardan yapılan “anız yangını” açıklamalarına karşın görgü tanıkları ve Elektrik Mühendisleri Odası'nın raporu, yangının elektrik hatlarından kaynaklandığını işaret etti. Yangının elektrik kaynaklı olduğu bilgisi, Diyarbakır Başsavcılığının başlattığı soruşturma kapsamındaki ön rapora da yansıdı. Raporda, yangının elektrikli kaynaklı olduğu tespitine yer verildi. Genişletildiği duyurulan soruşturma kapsamında, detaylı raporun ilgili kurumlar da dinlendikten sonra önümüzdeki günlerde hazırlanacağı belirtildi.

 

* * *

DEDAŞ delilleri karartıyor

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Amed İl Koordinasyon Kurulu (İKK), Amed’in Xana Axpar (Çınar) ve Mêrdîn’in Şemrex (Mazıdağı) ilçelerinde çıkan yangınlara dair teknik ön inceleme raporunu yayınladı. Raporda, yangın sonrası 21 Haziran’da Botîkan, Tobînî, Herberê ile Şemrex’in Şewaşî, Kelekê köylerinde inceleme yapıldığı belirtildi. İncelemede, tarımsal arazi, mera ve ormanlık alan olmak üzere 55 bin dekarlık alanda yangının etkili olduğu kaydedildi. 

Rapora yansıyan detaylar

Raporda, şu detaylara yer verildi: “Tarımsal faaliyet olarak bu yerleşim alanlarında hayvan yetiştiriciliği ile birlikte buğday, arpa, pamuk, mısır, nohut, mercimek, soğan, üzüm, antepfıstığı, şekerpancarı ve badem, ceviz, zeytin yetiştiriciliği yapıldığı görülmüştür. Bir anız yangını olmadığı, bölgemizde anız yangınları hububat bitkilerinden buğday, arpa ve mercimek hasat edildikten sonra Ağustos-Eylül aylarında yapıldığı bilinmektedir. Yapılan incelemede bölgede hasat sezonu bitmediği, arazilerin çoğunda hasat yapılmadığı, yanmış buğday ve arpa başaklarının arazilerin kaplamlarında somut olarak görülmektedir.

Anız yangınından kaynaklanmadı

Hasadın yapıldığı sulu tarımsal arazilerde ise yağmurlama borularının kaldırılmadığı, alet ve ekipmanların yangından zarar gördüğü bazı arazilerde sulama sistemlerinin bir bütün olarak yandığı dolaysıyla yangının anız yangınından kaynaklanmadığı inceleme esnasında gözlemlenmiştir. Yangından zarar gören mera sahalarının ve ormanlık alanlarda yoğun olarak otlakların yandığı ağaçların büyük kısmının zarar gördüğü, yanmış yabanıl hayvanların gözlemlendiği, flora ve faunanın zarar gördüğü tespiti yapılmıştır. Ayrıca mısır, şekerpancarı ve pamuk ekili olan arazilerde yangının parsel kenarlarındaki bitkilerin zarar gördüğü, geri kalan kısmında ise alt ve üst yaprakların kül ile kaplandığı gözlemlenmiştir.” 

DEDAŞ'ın telaşı da gösteriyor

Yangının ilk çıkış yerinde Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş ekip müdahalelerinin de gözlemlendiğine dikkat çekilen raporda, “Yangın sebebinin anızlardan kaynaklı olmadığı, elektrik hat ve direklerinin bakımsız ve tehlikeli olduğu, iletim hatlarındaki bakımsızlık, direklerin etrafında yangına karşı önlemlerin alınmaması, aşırı gerilimden kaynaklı ark oluşum yoğunlukları, yine ayrıca ilgili kurumun hemen yangının çıktığı günün ertesinde direkleri değiştirme ve onarımının yapılması ile delilleri karartma gibi gözlemlerden kaynaklı, oluşan yangının elektrik hatlarından kaynaklı olabileceği tespitleri yapılmıştır” denildi.

 

* * *

Trafo patlaması sonrası yangın

Colemêrg’in Dêzê köyünde patlayan trafonun saçtığı alevler nedeniyle yangın çıktı.

Colemêrg merkeze 25 kilometre uzaklıkta bulunan Dêzê (Kırıkdağ) köyü mezarlık alanında bulunan trafonun patlaması sonucu çıkan yangın, rüzgarın etkisiyle büyüyerek yerleşim yerlerine sıçradı. Yangın kısa sürede büyük bir alana yayıldı. Yerleşim yerlerine kadar ulaşan yangına köylülerin ilk müdahalesi sonrası bölgeye itfaiye, Orman İşletme Müdürlüğü, ve AFAD ekipleri sevk edildi.

Ekiplerin uzun uğraşları sonucu yangın köy içinde kontrol altına alınırken kırsal alanda devam etti. Bölgede yangın söndürme çalışmalarına giden ekiplerin ise yetersiz kaldığı belirtildi.

 

* * *

Elektrik kaynaklı yangın kamerada

Dêrîk ilçesinde çıkan yangının elektrik hattından kaynaklandığı güvenlik kamerasına yansıdı. 

Mêrdîn’in Dêrik ilçesine bağlı Xirar (Dumanlı) kırsal mahallesinin Hofî mezrasında önceki günkü yangının çıkışı, güvenlik kameralarına yansıdı. 30 dönümlük zeytin ve meyve ağaçlarının bulunduğu bahçede çıkan yangın, elektrik hatlarından çıktığı an kameralara yansıdı. Güvenlik kamerasına yansıyan görüntülerde, saat 16.52'de çıkan yangının, rüzgar nedeniyle elektrik tellerinin birbiriyle temasıyla oluşan kısa devreden çıktığı görülüyor. Görüntülerde, sürtünmenin etkisiyle, elektrik tellerinde meydana gelen kıvılcımın bahçeye sıçramasıyla, bahçede alevlerin yükseldiği görülüyor.