Dicle kıyısında 12 bin yıllık kadın mezarı

• Dicle Nehri kıyısında yapılan arkeolojik kazılarda, 12 bin yıl önce şaman inancına göre gömülmüş bir kadın mezarı bulundu.

Mêrdin’in Dargeçit ilçesi Ilısu köyü sınırları içerisinde Çemka Höyük’te yapılan arkeolojik kazılarda insanlık tarihinin kritik bir dönemine ait olduğu düşünülen bir mezar bulundu. Artuklu Üniversitesi’nden arkeologlar ve antropologlar tarafından yürütülen çalışmalar sonucunda, mezarın 12.000 yıl önce yaşamış şaman bir kadına ait olabileceği belirlendi.

L’Anthropologie dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, ÇH 2019/05 olarak adlandırılan iskelet, 25-30 yaşlarında bir kadına ait. Mezar, Çanak Çömleksiz Neolitik A (PPNA) dönemine tarihlendiriliyor.

Şamanlara özel bir ritüel

Mezarın en dikkat çekici özelliği ise kadının yanında bulunan çeşitli vahşi hayvan kalıntıları. Bir yaban öküzü kafatası kadının göğsüne yerleştirilmiş, çene kemiği ise ayaklarının yanına konulmuş. Ayrıca keklik kanadı, sansar bacağı ve koyun veya keçi kalıntıları da mezar çukuruna dağılmış halde bulundu.

Araştırmacılar bu gömü şeklinin kadının toplumda özel bir role sahip olduğuna işaret ettiğini düşünüyor. Kadının şaman olabileceği, insanlar ve hayvanlar dünyası arasında bir ilişki kurma rolü üstlenmiş olabileceğini öne sürüyor.

Kayıp Rıhtım’da yer alan habere göre, Kaliforniya Üniversitesi San Diego’dan arkeolog Thomas Levy, yeni bulguların PPNA dönemi ve avcı-toplayıcı gruplardan karmaşık yerleşik toplumlara geçiş sürecinin modern anlayışına önemli katkılar sağladığını belirtiyor. Arkeologlar artık ritüel inançların erken dönem toplumların gelişiminde önemli bir rol oynadığını düşünüyor. Ayrıca yeni bulunan mezar da kadınların bu süreçte derinlemesine yer aldığını gösteriyor. MÊRDÎN