Grönland’da demokratlar kazandı

• Grönland’da parlamento seçimlerini bağımsızlığa temkinli yaklaşan Demokraatit (Demokratlar) Partisi kazandı.

Grönland’daki parlamento seçimleri, ABD Başkanı Donald Trump’ın adayı Amerikan topraklarına katma yönündeki açıklamalarının gölgesinde düzenlendi. Seçimleri, bağımsızlığa temkinli yaklaşan Demokraatit (Demokratlar) Partisi kazandı. Parti, oyların yüzde 29,9’unu alarak seçimden birinci çıkarken, bağımsızlık sürecinin hızlandırılmasını savunan Naleraq Partisi yüzde 24,5 oy aldı. Başbakan Mute Bourup Egede’nin liderliğindeki Inuit Ataqatigiit Partisi ise yüzde 21 oyda kaldı. Seçim sonuçları, Grönland’ın bağımsızlık yolunda nasıl bir hızla ilerlemesi gerektiğine dair derin görüş ayrılıklarını gözler önüne serdi.

Trump, göreve geldiği günden beri Grönland’ın ABD’ye katılmasının ABD’nin stratejik çıkarları için hayati olduğunu savunuyor. Küresel ısınmanın etkisiyle Arktik bölgesinin jeopolitik öneminin artması, Grönland’ın doğal kaynaklarının daha erişilebilir hale gelmesi ve yeni ticaret yollarının açılması, bölgeyi küresel güçlerin ilgi odağına çevirdi. ABD’nin yanı sıra Çin ve Rusya da Arktik’teki askeri varlıklarını artırıyor.

Daha önce “Askeri güç kullanarak Grönland’ı alabiliriz” şeklindeki açıklamalarının Grönland’da büyük tepki çekmesinin ardından Trump, son dönemde bu söylemlerini yumuşatarak “Eğer ABD’ye katılırlarsa milyarlarca dolarlık yatırım yapmaya hazırız” mesajı verdi.

Grönland’daki tüm siyasi partiler bağımsızlık fikrine sıcak baksa da bu sürecin hızına dair büyük görüş ayrılıkları bulunuyor. Naleraq Partisi, bağımsızlık için hemen bir referandum düzenlenmesini savunurken, Demokraatit ve Inuit Ataqatigiit partileri ekonomik bağımsızlığın sağlanmadan Danimarka’dan kopmanın büyük riskler taşıdığını belirtiyor.

Grönland ekonomisi, büyük ölçüde Danimarka’nın sağladığı yıllık yaklaşık 1 milyar dolarlık desteğe bağımlı. 2009’da kazanılan referandum hakkı, bağımsızlığın ilan edilmesine olanak tanısa da ekonomik kırılganlık nedeniyle Grönland bu adımı henüz atmadı.

Seçim sonuçlarına göre Grönland’da yeni bir koalisyon hükümeti kurulacak. 

Grönland’daki seçim sonuçları, bağımsızlık sürecinin hemen hızlandırılması yerine daha temkinli bir yaklaşımın tercih edildiğini gösteriyor. ABD’nin bölgedeki ilgisi, bağımsızlık tartışmalarını yeniden alevlendirmiş durumda. ABD’nin ekonomik yatırımlar, güvenlik politikaları ve doğrudan müdahale ihtimalleri, Grönland’daki siyasi dengeleri etkilemeye devam edecek. Seçimlerin ardından Grönland hükümetinin, ABD ve Danimarka’nın baskılarını nasıl dengeleyeceği ve bağımsızlık sürecinde nasıl bir yol haritası izleyeceği, önümüzdeki dönemde en büyük tartışma konusu olacak. NUUK