Pasur'u zehirliyorlar

• Pasur’un su havzaları tehlike altında. 25 bin kişiye kaynak sağlayan içme suyu, maden çalışmasıyla kirletiliyor. Pasur Belediye Eşbaşkanı, “Bu topraklar şirketlerin değil, halkın yaşam alanıdır” dedi.
• Gavgas’ta yaşayan Emin Altun, asker koruması altındaki maden şirketlerinin köyü yok edeceğini belirtti ve ekledi: “İlçeye ve tarım alanlarına giden su kirlenecek. Halk susuz bırakılacak. Hava kirliliği yaşanacak. Bölge insansızlaştırılmak isteniyor.”

MEDİNE MAMEDOĞLU / AMED

Amed’in Pasur (Kulp) ilçesi, son yıllarda baraj projeleri ve maden çalışmaları nedeniyle ekolojik yıkımla karşı karşıya. El değmemiş doğası, yeraltı suları ve verimli toprakları ile dikkat çeken ilçe, son iki yıldır şirketlerin hedefi haline geldi. Geliyê Goderne Vadisi, yapımı süren Silvan Barajı nedeniyle büyük ölçüde tahrip edilirken, şimdi de maden projeleriyle bölgenin yeraltı suları ve verimli toprakları risk altında.

Hesandin yaylasında yurttaşların mücadelesinin ardından 16 yıl önce verilen 'ÇED gerekli değildir' raporuna dayanarak maden aramak isteyen Kulp Madencilik Şirketi’ne red kararı verildi. Daha sonra bir başka şirket, Eylül 2023 tarihinde Kasor Havzası’nda bulunan Gavgas, Kuyê, Awdegês, Arqetîn ve Xuruç kırsal mahallelerini kapsayan bölgede maden çalışması başlatmak istedi. Ancak köylülerin direnişi sonrası kepçelerini köye sokamayan şirket geri adım attı.

Bu kez kış ayını fırsat bilen şirket, Gavgas Mahallesi’nde yeniden sondaj çalışmasına başladı. Köylüler, 20 Ocak’ta başlayan çalışmayı engellemek istediklerinde askerler ve korucular tarafından bölgeye girişleri engellendi. Gazetemize konuşan köylüler hem bölgenin boşaltılmak istendiğini hem de temiz suya erişimin tehlike altına girdiğine dikkat çektiler.

 

Askerler eşliğinde talan

Gavgas’ta yaşayan Emin Altun, köylülerle birlikte bölgeye gittiklerini ancak köy girişinde önce GBT aramasına maruz bırakıldıklarını, ardından asker barikatı ile karşı karşıya kaldıklarını dile getirdi. Askerler tarafından tehdit ve hakaretlere maruz kaldıklarını söyleyen Altun, “Doğamıza sahip çıkmak istediğimiz için suçlu ilan edildik. Köyümüzü korumak için mücadele ediyoruz. Ancak bu ülkede, bir insanın kendi yaşam alanına sahip çıkarak korumak istemesi hem engelleniyor hem de suç olarak görülüyor. Bizi sürekli devlete karşı durmakla, devletin çalışmalarını engellemekle itham ettiler. Sürekli tehdit ve hakaretlere maruz bırakıldık; yargı sopası ile tehdit edildik” dedi. 

 

 

Köyün altında maden, üstünde asker!

Alandaki tahribatın gün geçtikçe büyüdüğüne dikkat çeken Altun şöyle konuştu: “Askerlerle kısa bir gerginlik yaşadıktan sonra köye girdik ancak maden sahasında görüntü almamızı engellediler. Köyün yüksek yerlerinde sanki olağanüstü bir durum var gibi asker konumlandırmışlardı. Alana gidip baktığımızda çalışmalar başlatmıştı. Köyün alt tarafında sondaj çalışması yapıyorlardı. Bir nevi köyün alt tarafını oyacaklar. Köy tamamen yok edilecek. Çalışma yaptıkları yerin hemen aşağısında dere kaynağı var. Oradaki su temizdi ama suyun kirlendiğini de gördük.” 

“İlçeye ve tarım alanlarına giden su kirlenecek. Halk susuz bırakılacak. Yine yeraltı suları da risk altında. Bunun yanında hava kirliliği yaşanacak. Bu çalışmayı ruhsatı bahane ederek başlattılar ama ellerinde hala ÇED raporu yok” diyen Altun, maden şirketlerine karşı hem hukuki hem demokratik mücadelelerini sürdüreceklerini söyledi.

 

 

Bölgenin su havzası

Gazetemize bilgi veren Pasur Belediye Eşbaşkanı Murat İpek ise bölgenin su havzası alanı ilan edildiğini ve maden aramaların şirketin yönetmeliğe uymadığını söyledi. Çalışmanın köy ve mezralarla beraber 60 haneye su sağlayan bölgede yapıldığını hatırlatan İpek, 25 bin insanın su kaynağının yok olacağını dile getirdi. Eşbaşkan İpek, “Gavgas bölgesinde yapılan maden araması, başta doğaya, ekolojiye ve mevcut mahallelerimizin yaşam alanlarına ciddi zararlar veriyor. Doğanın ranta açılması kabul edilir bir durum değil. Kaldı ki bu bölge su havzası alanıdır ve havzayı koruma yönetmeliği vardır. Aynı şekilde maden arama kanununda belirtildiği gibi su havzalarında çalıma yapılmamalıdır” diye konuştu.

 

 

Şirketlerin değil, bizim topraklarımız

Arama yapılan bölgenin DİSKİ’nin içme suyu temin ettiği bir alan olduğunu söyleyen İpek, “Bu bölgedeki yeraltı suları ve akarsulardan hem insanlar hem de tarım arazileri faydalanıyor. Burada yapılacak maden arama çalışmaları ilçenin neredeyse tamamını içme suyu sorunuyla karşı karşıya getirecektir. Ayrıca sağlık sorunları da çıkacak. Bu talana karşı doğamızı koruyacağız. Bu topraklar şirketlerin değil, halkın yaşam alanıdır. Halkımızın yaşam alanını korumak için elimizden ne geliyorsa yapacağız” diye konuştu.