• Erzincan L Tipi Cezaevi’ndeki oğlunun açık görüşüne giden Muzaffer İşnaz, gardiyanların “Türkçe konuş” dayatmasına maruz kaldı.

Cezaevlerinde siyasi tutsaklara dönük hak ihlalleri ve baskılar her geçen gün artarak devam ediyor. Erzincan L Tipi Kapalı Cezaevi de keyfi uygulama ve hak ihlalleriyle gündemde. Daha önce tutsaklara yönelik çıplak arama ve ayakta sayım dayatmasının yapıldığı cezaevinde, bu kez de görüşe giden ailelere "Türkçe konuş" dayatmasında bulunuldu. 

Wan'da 2015'te gözaltına alındıktan sonra tutuklanan Nihat İşnaz’ın açık görüşüne giden baba Muzaffer İşnaz, "Mereş depremlerinden hemen sonra Erzincan L Tipi Kapalı Cezaevi’ne sürgün edildi. Sürgün edildiği günden beri ise görüşüne sadece bir kez gidebildim. Oğlumun, doğuştan beri parmaklarında sıkıntı var. Ameliyat edilmesi için randevu verilmişti, ancak sürgün edildikten sonra ne ameliyat edildi ne de bir daha randevu verildi. Birçok hasta tutsağın tedavisi yapılmadığı gibi evladımın da tedavisi yapılmıyor. Onların ölmesini bekliyorlar” dedi. Maddi imkansızlıklar nedeniyle oğlunun görüşüne gidemediğini söyleyen İşnaz, “Neden tutsakları ailelerinden uzak bir kente götürüyorlar? Burada olsaydı en azından rahat bir şekilde görüşüne gidip gelirdik. Çocuklarımızın bizden uzak kentlere sürgün edilmeleri zulüm ve hakarettir. Amaçları aileleri ve tutsakları birbirinde ayırmaktır, ancak bunu başaramayacaklar” şeklinde konuştu.

Bir ay görüş yasağı

İşnaz, en son Temmuz'da yaptıkları görüşte yaşananları ise şöyle aktardı: “Görüş salonunda Kürtçe konuşuyorduk. Gardiyanlar ise ‘Türkçe konuşun’ diye ikazda bulundu. Ben de buna karşı Türkçe bilmediğimi söyledim. Ardından oğlum ile gardiyan arasında tartışma çıktı. Pazartesi yaptığım haftalık telefon görüşmesinde oğluma cezaevi idaresi tarafından bir ay görüş yasağı verildiğini öğrendim.” 

Tutsaklar boyun eğmez

Hasta ve infazlarını tamamlamalarına rağmen tahliyeleri engellenen tutsaklara dikkat çeken İşnaz, şunları söyledi: “Cezasını bitiren tutsaklara ‘pişmanlık’ dayatılıyor. Kabul etmedikleri için haksız ve hukuksuz bir şekilde infazları yakılıyor. Bununla boyun eğdirmeye çalışıyorlar ama boyun eğmeyecekler."

 

* * *

Kürtçe telefona engel

Şırnak T Tipi Kapalı Cezaevi’ndeki tutsakların telefon görüşmelerini Türkçe yapmaları; Kürtçe konuşma için ilişkin dilekçe vermeleri zorunluluğu getirildi.

Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) Şirnex Şubesi, Şirnex Barosu İnsan Hakları ve Cezaevi İzleme Komisyonu, İnsan Hakları Derneği (İHD), 13 Ağustos’ta Şırnak T Tipi Kapalı Cezaevi’ne yaptıkları ziyarete ilişkin hazırladıkları raporu paylaştı. Raporda, 16 tutsak ile yapılan görüşmelerde hasta tutsakların durumuna dikkat çekildi. Tutsakların tedavi hakkından mahrum bırakıldığına yer verilen raporda, tutsakların yerde yatmak zorunda kaldığı vurgulandı. 

Raporda, göreve yeni başlayan cezaevi müdürünün, tutsakların yakınları ile olan telefon görüşmelerini Türkçe yapmaları, Kürtçe konuşmak için idareye dilekçe vermelerini zorunlu kıldığına yer verildi. Kürtçe görüşme yapabilmek için de tutsak veya tutsak yakınlarının Türkçe bilmemesi gerektiğine değinildi. 

Tutsakların kamerayla sürekli gözlemlenmelerinden kaynaklı psikolojik baskı altında olduklarının kaydedildiği raporda, "Mahpuslar, telefon ile iletişimde Kürtçe dahil istediği dilde konuşabilmesinin önünde hiçbir yasal engel yoktur. Mevzuatta bunun aksine düzenleme bulunmaması rağmen konuşma dilini engelleyici uygulamalara son verilmelidir. Mevzuat gereği ancak suç oluşturan konuşmalara kısıtlılık getirilebilir ve yaptırımı ise Türkçe dışında bir dil ile konuşulmasına izin verilmemesidir. Bu nedenle, mahpusların konuşmalarında herhangi bir suça rastlamamasına rağmen keyfi bir şekilde Türkçe konuşulmasını dayatması açık bir hak ihlalidir" denildi.

Raporda, cezaevinde süre gelen hak ihlalleri ve cezaevi idaresince mahpuslara yönelik gerçekleştirilen işkence ve kötü muameleye ilişkin ‘bağımsız’ denetim mekanizmalarının oluşturulması için devlet (Adalet Bakanlığı - Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyonu - TBB İnsan Hakları Merkezi) yetkilileri derhal gerekli çalışmaları başlatmaya davet edildi. ŞIRNEX