Wan'daki yasak AYM’de

• Van’da valiliğin keyfi olarak verdiği kararlar nedeniyle Cumartesi Anneleri’nin bir araya gelip açıklama yapması engelleniyor. İHD Van Şube Başkanı Mehmet Salih Coşkun, yasağı Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) taşıdıklarını dile getirdi.

MEDİNE MAMEDOĞLU / VAN

Gözaltında kaybedilen veya katledilmeleri 'faili meçhul' bırakılan yurttaşların yakınları tarafından “Kayıplar bulunsun, failler yargılansın” şiarıyla her cumartesi yapılan eylem, birçok kentte sürüyor. Adalet talebiyle bir araya gelen aileler, yakınlarının akıbetlerine dair iktidara yüzleşme ve faillerin yargılanması çağrısında bulunurken, 90’lı yıllarda Kürt halkına uygulanan zulme de dikkat çekiyor. İstanbul, Amed, Gever, İzmir ve Batman gibi çok sayıda ilde bir araya gelen kayıp yakınları, yılmadan taleplerini dile getirmeye devam ediyor.

Bu ihlallerin yoğun olarak yaşandığı kentlerden biri olan Wan’da ise kayıp yakınlarının bir araya gelmesi keyfi bir şekilde engelleniyor. Valilik engeli nedeniyle adalet taleplerini dile getiremeyen kayıp yakınları, duruma tepki gösteriyor. İnsan Hakları Derneği (İHD) Wan Şubesi ise keyfi engellemeye dair yerel mahkemeye başvuruda bulundu. Valiliğin engelleme kararını “hukuka uygun” bulan mahkeme, derneğin başvurusunu reddetti. Bunun üzerine istinaf mahkemesine başvuran dernek, buradan da aynı yanıtı alınca son olarak geçtiğimiz Temmuz'da Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu.

17 hafta boyunca engellendi

Engelleme kararının tamamen keyfi ve hukuksuz olduğunu belirten İHD Şube Başkanı Mehmet Salih Coşkun, şu bilgileri verdi: “29 Temmuz 2023 Cumartesi günü başlamak üzere her hafta Cumartesi Anneleri/İnsanları’na destek sunmak amacıyla Van’da da eylem yapma kararı aldık. İlk açıklamamızı 29 Temmuz 2023'te dernek binamızın önünde gerçekleştirdik; ancak bundan sonraki 17 hafta boyunca Valilik tarafından etkinliklerimiz yasaklandı.”

Valilik pusu atmış gibi

Sürecin hukuksuz yürütüldüğünün altını çizen Mehmet Salih Coşkun, yerel mahkemeden sonuç alamayınca AYM’ye başvurduklarını dile getirerek, şunları aktardı: ''Valilik hukuk mühendisliği olarak nitelendirebileceğimiz bir anlayışla cuma saat 24.00’ten başlatıp pazar saat 24.00’te bitecek şekilde iki günlük eylem ve etkinlik yasağı kararı alıp; kararı mahkemeye taşımamıza engel olacak şekilde hareket ediyordu. Ancak 24 Kasım'daki yasaklama kararı dört günlük olunca mahkemeye taşıma fırsatımız oldu. Anayasa Mahkemesi daha önce İstanbul ve diğer birçok ilde bu durumun hak ihlali oluşturduğuna hükmetti; aynı durum Wan için de geçerli. Burası için de ihlal kararı vermesini bekliyoruz.”

Van’da özel muamele

Mücadele etmeye ve kayıpların akıbetini sormaya devam edeceklerini vurgulayan Mehmet Salih Coşkun, şöyle devam etti: “Maalesef kentimiz ülke tarihinin en uzun eylem ve etkinlik yasağı ile anılan kenti oldu. Darbe girişimi sonrasında yaklaşık 7 yıl boyunca aralıksız bir şekilde kentteki tüm eylem ve etkinlikler valilik kararıyla yasaklandı. Şube olarak yapmak istediğimiz etkinliklerin yasaklanması da bu durumun bir devamı niteliğindedir. Bu yasaklamalar kentte yaşayan vatandaşların gösteri toplantı ve yürüyüş yapma hakkını, örgütlenme özgürlüğü hakkını, ifade özgürlüğü hakkını ihlal eder niteliktedir. Ülkede birçok kentte yapılan bu eylemin sadece Wan’da yasaklı olması kabul edilemez.

Aileler yeniden mağdur

Geçmişte mağdur olan insanlar bu engelleme ile bir kez daha mağdur ediliyor. Biz hukukçular bu karara karşı mücadelemizi her yerde sürdüreceğiz. Hukuki girişimlerimiz sonuç buluncaya kadar başvurularımızı devam ettireceğiz. Ailelerin taleplerinin duyulması ve gerçek bir yüzleşme talebi en doğal hak, bu hak kimsenin elinden alınamaz.”