Mitolojilerin ideolojik hattı ve Newroz

İlham BAKIR yazdı —

  • Newroz mitolojisi, başta Kürtler olmak üzere Ortadoğu toplumlarının, devletçi uygarlığa karşı ortakçı uygarlığın başkaldırısının tarihi metni olduğu kadar ideolojik kodları güçlü bir direniş manifestosudur.

Destanlar, efsaneler, mitolojik hikayeler, insanın var oluşu ve toplumsallaşmasının en önemli varoluşsal parçası olarak insanın tüm serüvenine eşlik etmiştir. Bu hikayeler, devlet öncesi sınıfsız topluluklarda toplumsallığı inşa eden, toplumsal yaşamı düzenleyen, kişilerin birbirleriyle ve toplumla ilişkilerini düzenleyen ahlaki normları var ettiği kadar aynı zamanda kolektif bir tarih yazımıdır da.

Devletli, sınıflı, erkek egemenlikli iktidarın hakim olmadığı dönemlerin toplumsal düzenine ait tüm detayları, tüm toplumsal ilişki normlarını, öğretilerini bu hikayelerin içerisinden okumak mümkündür. Demek ki mitolojik hikayeler, destanlar, efsaneler, toplumsal hafızanın ortak tarihi metinleridir aynı zamanda. Hikaye kuruculuğu, hikaye anlatımı o kadar güçlü bir toplumsal düzenleyici, o kadar güçlü bir toplumsal ahlaki norm inşa edicidir ki ortakçı yaşamı yıkmak, tüm insanlık mirasını bir sınıfın tekeline almak, kolektif hafızayı dumura uğratmak için geliştirdiği tüm saldırılara karşın hikaye anlatımı yoluyla oluşturulan bu kolektif tarih yazımı, tüm insanlık tarihi boyunca varlığını korumuş ve günümüze kadar bunu getirmeyi başarmıştır.

Devletsiz toplumun hikaye kurucusu olan kadını, köleleştiren erkek hikaye anlatıcısı olarak rol almaya başladığında anlattığı, kurduğu hikayeler artık toplumsallığı inşa etmek, ortak yararı sağlamak için değil egemen sınıfın çıkarlarına hizmet etmek, resmi ideolojiyi yeniden üretmek ve meşrulaştırmak içindir. Aile içerisinde çocuğu büyütmek, bakımını yapmak zorunda bırakılan kadın çocuklarına, çocukluğa hikaye anlatma fırsatını sürdürebildiği için  ideolojik olarak özgürlükçü, eşitlikçi, ortakçı toplumsal yaşamın kodlarını nesilden nesile bu hikayeler yoluyla aktarmayı başarabilmiştir.  Devletçi uygarlık tarihi boyunca, tüm muktedirlere karşı gelişen isyanların, tüm ortakçı toplum kurma arayışlarının zeminini kuran, kadın hikaye anlatıcılığının erkekliğin ve devletin henüz çok az nüfuz edebildiği çocukluk döneminde hikayeler yoluyla aktardığı kodlardır. Dolayısıyla devletçi uygarlıkla ortakçı sınıfsız uygarlığın ideolojik mücadelesi birbirine karşıt yaşamların ve uygarlıkların mücadele alanı olarak en çok hikaye anlatımında kendini var etmiştir.

Bugün içinden geçtiğimiz çağ itibariyle devletçi uygarlık,  ne yazık ki ortakçı yaşam savunucularının en büyük ve en güçlü savunma aracı olan hikaye anlatıcılığını boşa düşürecek toplum dışı bir toplumsallığı inşa etmeyi başarmıştır. Bugün artık toplumun, destanlardan, efsanelerden, mitolojik hikayelerden bağı koparılmış, modern ve post modern, bireyciliği anlatan, kapitalizmin mutlak egemenliğini ilan eden hikayeleri daha bebeklikten itibaren insan genetiğine kodlamaya başlamıştır. Hikaye anlatma kabiliyetini kaybeden bir insanlığın, kapitalist düzen karşısında kazanma şansı yoktur.

Newroz mitolojisi, başta Kürtler olmak üzere Ortadoğu toplumlarının, devletçi uygarlığa karşı ortakçı uygarlığın başkaldırısının tarihi metni olduğu kadar ideolojik kodları güçlü bir direniş manifestosudur. Newroz mitolojisi etrafında oluşturulan ideolojik hattın, böylesi bir çağda her şeyleri elinden alınmış, sömürgeleştirilmiş bir halkın nasıl kendini küllerinden var edebildiğinin çok güçlü bir kanıtıdır.

Newroz ateşinin direniş sıcağını binlerce yıllık Kürdistan tarihinden ve halklarındın hafızasından damıtarak Diyarbakır 5 Nolu Zindan’ında bir direniş manifestosuna çeviren Çağdaş Kawa Mazlum doğan hikaye anlatıcılığının toplumsal direnişi örmedeki gücünü görmüş, günümüz Dehak’nın halkımızın kanını emen sömürgecilik olduğunu 21 Mart Newroz’unda koyduğu eylemle göstermiş ve yeni bir direniş mitolojisi yazmıştır. Mazlum’un ardılları, Mazlum’un başlattığı bu ideolojik hattı büyütmüş ve onlarca Newroz mitolojisi yaratmıştır. 

paylaş

   

Yeni Özgür Politika

© Copyright 2024 Yeni Özgür Politika | Tüm Hakları Saklıdır.