• Hayatın Renkleri Solmasın Derneği Başkanı Osman Turgut, Wan’da madde bağımlılığının her geçen gün arttığına dikkati çekti ve ekledi: “Van M ve T Tipi Cezaevlerindeki tutukluların yüzde 56’sını uyuşturucu kullanan kişiler oluşturuyor.”

Wan, son yıllarda uyuşturucu kullanımında artışın yaşandığı kentlerden biri. Bazı verilere göre kentin bazı merkezlerinde uyuşturucu kullanımı yaşı 10'a kadar düştü. Ancak kentteki uyuşturucu kullanıma dair detaylı bir veri yok. Kentte 2017 yılından bu yana uyuşturucuya karşı çalışmalar yürüten Hayatın Renkleri Solmasın Derneği Başkanı Osman Turgut, uyuşturucuya karşı yerel yönetimlerin sorumluluk alması gerektiğini vurguladı. 

Yüzde 56’sı uyuşturucudan

Toplumun her kesiminden insanların uyuşturucu noktasında üzerine düşeni yapması gerektiğini ifade eden Turgut, madde bağımlılığının her geçen gün daha da arttığına dikkati çekti. Madde bağımlılığına karşı farkındalık ve bilinçlendirme çalışmalarının yapılması gerektiğinin altını çizen Turgut, “Yıllardır Wan ve bölgede farkındalık ve bilinçlendirme çalışması yapıyoruz. Madde bağımlısını olan yurttaşları bu durumdan kurtarmak için mücadele veriyoruz. Bunun için okullar, camiler, belediyeler ve sivil toplum örgütleriyle sürekli irtibat halinde olduk. Temel amacımız madde bağımlığına karşı nasıl mücadele edilmesi gerektiği ortaya koymaktır” dedi. 

Madde bağımlılığının tüm dünyada büyük bir sorun haline geldiğini ifade eden Turgut, “Wan’daki madde bağımlılığını tek bir nedene bağlayamıyoruz. Kentin bulunduğu coğrafi konum, maddeye kolay erişim, eğitim, işsizlik gibi konular da bu durumu tetikliyor. Madde bağımlılığına karşı var olan çalışmalar yeterli değil. 2023 yılında neredeyse polisler tarafından her gün uyuşturucu madde yakalanmasına rağmen, kullanan sayısında artış olması dikkat çekiyor. Güvenlik konusunda bir zaaf varsa bu konuda yeni bir strateji oluşturmak gerekir. Burada herkesin kendini sokağının sakinleri değil, artık sokağın sahibi olması gerekiyor. Gerçek olan şu ki, ilimizde her geçen gün madde bağımlılığında hızlı bir artış söz konusudur. Çünkü madde bağımlılığı gizlenen bir durumdur. Van M ve T Tipi Cezaevlerindeki tutukluların yüzde 56’sını uyuşturucu kullanan kişiler oluşturuyor” diye belirtti.  

 

 

350 madde bağımlısı hastaya ulaştık

İstanbul Bakırköy’de bulunan Alkol ve Uyuşturucu Madde Bağımlıları Tedavi ve Araştırma Merkezi’nde (AMATEM) tedavi gören bağımlıların kentlere dağılımında Wan’ın ilk üçte olduğuna işaret eden Turgut, “Wan’da kaç kişinin tedavi gördüğüne dair elimizde bir veri yok. Emniyet ve Sağlık Bakanlığı da bizlerle veri paylaşmıyor. Wan’da şu an kaç kişinin madde bağımlısı olduğunu bilmiyoruz. Ancak dernek olarak şuana kadar 350 madde bağımlısı hastaya ulaştık. Bunun yanında mücadele konusunda bir yol haritasının da çizilmesi gerekiyor. Hangi mahallede ve sokakta kaç kişi madde bağımlısıdır bunun açığa çıkarılmalıdır. İlimizde bağımlıkla mücadele için iki hastanemiz mevcuttur. Yapılan hastanelerin kentten uzaklığı bir yana içerisinde yetersiz malzeme ve laboratuvarın olmaması büyük bir sorundur. Dolayısıyla hastalar tahlil için çok farklı hastanelere gidiyor. Hastanenin altyapılarının biraz daha güçlendirilmesi gerekiyor. Tedavisi biten hastalar için de kent genelinde bir danışma merkezi kurulursa daha iyi olacaktır” diye konuştu. 

Yerel dinamikler devrede olmalı 

“Şehrin sakini değil şehrin sahibi” olgusunun çok önemli olduğuna dikkati çeken Turgut, şöyle devam etti: "Bu anlamda yerel dinamiklerin devrede olması artı değer katar. Madde bağımlığına karşı mücadele Wan’da ilk defa Belediye eski Eşbaşkanı Bekir Kaya döneminde başlatıldı. ‘Biz sokakların sakini değil sahibi olacağız’ diye bir kampanya başlatmıştı. Kampanya kapsamında aralarında uzmanların da olduğu ekipler ailelerle birebir görüştü ve o dönem olumlu tepkiler alındı. Maddeden kurtulmak için sadece güvenlik politikaları yetmiyor. Bu anlamda yeni seçilmiş belediye eşbaşkanlarına da önemli görevler düşüyor. Çünkü neredeyse bu kentin her sokağında madde bağımlılarıyla karşılaşıyoruz. Belediyeler bünyesinde bağımlılıkla mücadele konusunda birimlerin açılması önemlidir. Yine kentin tüm kurumları bu çalışmanın içinde yer almalıdır. Ortada bir sorun var ve bu sorun her gün daha büyüyor. Yerel yönetimlerin doğru temelde projelerini hayata geçirmelerini bekliyoruz. Şuan içerisinde olduğumuz sorunların çoğunu mevcut yerel yönetimlerle çözebiliriz.”  MEHMET GÜLEŞ- MA/WAN

 

 

* * *

500 bin kişi uyuşturucudan öldü

Birleşmiş Milletler Uluslararası Uyuşturucu ve Suç Ofisi’nin açıkladığı 2024 raporuna göre, dünya genelinde 15-64 yaş aralığındaki her 18 kişiden biri uyuşturucu kullandı. Rapordaki bilgilere göre, son 10 yılda uyuşturucu kullanımındaki artış yüzde 20 oldu, 2022'de dünya genelinde 15-64 yaş aralığındaki her 18 kişiden biri uyuşturucu kullandı. 500 bin kişi ise yaşamını yitirdi.

Küresel olarak 2022’de 292 milyon kişinin uyuşturucu kullandığı aktarılan raporda, en çok kullanılan uyuşturucu maddenin esrar olduğu, 228 milyon kişinin bu maddeyi kullandığı kaydedildi.

Raporda, yaklaşık 60 milyon kişinin "opioid" adlı sentetik uyuşturucu çeşitlerini, 30 milyon kişinin amfetamin türü maddeleri, 23,5 milyon kişinin kokain ve 20 milyon kişinin ekstazi kullandığı belirtildi.

64 milyon kişi sağlık sorunları yaşıyor

Uyuşturucu nedeniyle rahatsızlıklar yaşayan ve tedavi hizmeti bekleyenlerin sayısında ciddi artış gözlemlendiği vurgulanan raporda, 2022’de 64 milyon kişinin uyuşturucuya bağlı çeşitli sağlık sorunları yaşadığı ifade edildi.

Uyuşturucu kullanımı kaynaklı hastalığa yakalananların 11’de 1’inin tedavi imkanı bulabildiği, kadın hastalarda bu oranın 18’de 1 düştüğü, bu konuda kadınların çok daha dezavantajlı olduğu aktarıldı.

Raporda, sağlık hizmetlerine erişimin coğrafyadan coğrafyaya değiştiğine işaret edilerek, Güney Amerika’da hastaların yüzde 49’unun uyuşturucuya ilişkin tedavi alma imkanı bulurken bu oranın Orta Asya ve Transkafkasya bölgelerinde yüzde 4’e gerilediğinin altı çizildi.

Hayatını kaybedenler

Uyuşturucunun beraberinde getirdiği ölümcül sağlık sorunlarına da yer verilen raporda, 2022'de 13,9 milyon kişinin uyuşturucuyu vücutlarına enjekte ederek kullandığı, bu kişilerin 1,6 milyonunun HIV, 1,4 milyonunun HIV ve hepatit C, 6,8 milyonunun da hepatit C virüsü taşıdığı bilgisi paylaşıldı.

Uyuşturucu kullanımı sonucunda hayatını kaybedenlerin sayısında da gözle görülür artış yaşandığı, 2019’da uyuşturucu nedeniyle yaklaşık 500 bin kişinin yaşamını yitirdiği ve hepatit C'nin yol açtığı karaciğer hastalıklarının uyuşturucuya bağlı ölümlerin başlıca nedenlerinden biri olduğu vurgulandı.

Kokain yüzde 20 arttı

Dünyada kokain arzı ve talebinde belirgin artışın yaşandığına işaret edilen raporda, kokainin elde edildiği koka ağacının 354 bin 900 hektarlık alanda ekildiği, 2022’de bir önceki yıla oranla yüzde 20 artışla 2 bin 757 ton gibi rekor seviyede kokain üretimi yapıldığı anlatıldı. Küresel kokain pazarının ABD’nin yanı sıra Batı ve Orta Avrupa'da yoğunlaşmaya devam ettiği ancak Afrika, Asya ve Güneydoğu Avrupa'daki gelişmekte olan ülkelerde de hızlı şekilde yayıldığı ifade edildi.  

 

* * *

Türkiye ilk sırada

Avrupa Uyuşturucu ve Bağımlılık İzleme Merkezi 2023 Avrupa Uyuşturucu Raporu’na göre ise en çok kullanılan 6 uyuşturucudan 3’ünde Türkiye ilk sırada yer alıyor.

Avrupa uyuşturucu pazarında bir diğer rağbet gören unsur ise sentetik uyarıcılar olan amfetamin ile metamfetamin. 2021’de AB ülkeleri ve Türkiye ile Norveç’te toplam 10.9 ton amfetamin, 6.8 ton metamfetamin ele geçirildi. Amfetaminin 3.52 tonu, metamfetaminin ise 5.5 tonu Türkiye’de ele geçirildi. Diğer bir deyişle Avrupa genelinde amfetaminin yüzde 32’si, metamfetaminin ise yaklaşık yüzde 81’i Türkiye’de yakalandı.  EMCDDA’in atık su kalıntısı çalışmasında metamfetamin konusunda incelenen 97 Avrupa şehri arasında İstanbul 10., Adana ise 16. sıradaydı.