Kime sorsan ekonomik krizle boğuşuyor

• Kışa hazırlık için pazarın yolunu tutuyor fakat eve eli boş dönüyorlar. Zam yağmuru altında ihtiyaçlarını erteliyorlar ve halkı zor bir kışın beklediğini belirtiyorlar. Kadınlar, yaşadıkları ekonomik krizin Türkiye siyasetinin sonucu olduğuna işaret ediyor.

Kadınlar, her yaz mevsiminin sonunda kışa hazırlık için konserve yapıyor ve sebzeler kuruyor. Sabahın erken saatlerinde taze sebze almak için pazarın yolunu tutan kadınlar, bu yıl pazardan eli boş dönüyor. Ekonomik krizin sadece bugünü değil uzun kış günlerini de etkileyeceği aşikâr.

Wanlı kadınlar da her hafta gittikleri Çarşamba Pazarı’ndan eli boş dönüyor. Jinnews’ten Rojda Aydın ve Nazlıcan Nujin Yıldız, kadınların ekonomik krize ilişkin görüşlerini almak için pazarın yolunu tuttu.

Her hafta zam

Kışa hazırlık yapmak istediğini fakat hiçbir şey alamadığını belirten Habibe Şen, “Gerçekten alamıyoruz, her hafta diğer haftaya erteliyorum. Diyorum ki bu hafta geçsin haftaya alırım. Her hafta daha da pahalı oluyor, her hafta daha çok zorlanıyoruz. Bu zorluklarla nereye gideceğiz onu da bilmiyoruz. Her gün bu zamlarla nereye gideceğiz” dedi.

‘Ekonomi bir an önce düzelmeli’

“Bu yıl ruhen de psikolojik olarak da iyi değiliz çünkü sıkıntılıyız” diyen Şen, herkesin önceki yıllara oranla bu yıl daha çok zorluk yaşadığına işaret etti ve ekledi: “Kime sorsan millet çok sıkıntılı. Kış için menemen yapıyorduk, sebze tutuyorduk, bir şeyler kurutuyorduk, hazırlık yapıyorduk. Bu iki, üç yıldır hiçbir şey yapamıyoruz. Ne sebze alabiliyoruz ne meyve alabiliyoruz. Bu ekonominin bir an önce düzeltilmesini istiyoruz. Bir el atsın, çocuklarımız var, çocuklar bilmiyor ekonomiyi.”

Siyasetin sonucu

Ekonomik krizin Türkiye siyasetiyle yakından ilgisi olduğunu vurgulayan Şen, son olarak sözlerine şunları ekliyor: “Wan halkı olarak biz de istiyoruz ki güzel geçinelim, çocuklarımız da biz de güzel yaşayalım. Durumu bizden kötü olan insanlar var. Kira çok pahalanmış. Millet artık ucuz ev aramaktan harap oldu. Herkes çok zor geçimini sağlıyor. Paranın değeri düşmüş, biz de artık paranın değeri kalmadı. Bir an önce biri el atmalı.”

‘Kışın çok kötü olacak’

Saadet İlkbahar ise emekli ve verilen maaşla geçinmeye çalışıyor. Pahalılık olsa da ihtiyaçlarını almak zorunda olduklarını kaydeden İlkbahar, “Kış hazırlığı yapıyoruz, kış için geldik. Bir maaşla çok zor, emekli maaşı çok az. Yani çok zor. Geçen yıla oranla fiyatlar çok yüksek. Esnafı mağdur edin demiyoruz, ama bir fiyat üstünde kalsın. Yani kırksa kırk kalsın. Bugün geliyoruz kırk, yarın geliyoruz altmış. Böyle olmuyor, çok zorlanıyoruz. Konserve yapıyoruz, biber kurutuyoruz, patlıcan kurutuyoruz. Elimizden gelen her şeyi yapıyoruz. Böyle giderse kışın alınmaz. Kışın çok kötü olacak. Kışın kurusunu hiç alamazsın. Şimdi 200 veriyorsun, kışın 500’e de alamazsın” ifadelerini kullandı.

Bir kuru maaşı var

Henüz kış hazırlığı yapmadıklarını söyleyen soy ismini vermek istemeyen Rabia ise, bu sene sebzeleri azar azar alacaklarını ifade etti. Her sene bu zamanlar çoktan fasulyeyi yaptığını ama bu sene kilosunun 40 TL’nin üstüne çıktığını için yapamadığını kaydeden Rabia, “Bir kuru maaşım var o da BAĞ-KUR maaşı. Bizim gücümüz yok” şeklinde konuştu.

‘Zamların sebebi nedir?’

Kış hazırlıklarına başladıklarını fakat istedikleri alışverişi yapamadıklarını kaydeden ve soy ismini söylemek istemeyen Sabiha da fiyatların her geçen gün arttığını belirtti.

Bu sene hiçbir şeyin alınmadığını dile getiren Sabiha şu ifadeleri kullandı: “Geçen sene bamyayı 40 liraya alıyorduk, bu sene 100 liraya çıkmış. Domates alacaksan 30 liraya çıkmış. Zam üstüne zam, Allah bizlere yardım etsin. Zamların sebebi nedir? Piyasa boştur, domates pahalı dediğin zaman diyorlar gidin benzine söyleyin, mazota söyleyin. Mazot pahalı dediğimiz zaman bize gidin Ukrayna’nın, Rusya’nın, bilmem nerenin savaşına bakın onlar yüzünden artıyor diyorlar. Anlamıyoruz ki, geçen seneye oranla bu sene yüzde 100’ün üzerindedir fiyatlar.”

Su ve doğalgaz indirimi kışın yapılsın!

Kiracılar ve ihtiyaç sahipleri için bu durumun daha zor olduğunu belirten Sabiha, yaz mevsiminde yapılan su ve doğalgaz indiriminin kışın yapılması gerektiğine dikkat çekerek şöyle devam etti: “Diyorlar petrol çıkmış, hani? Petrol çıkmış, görmüyoruz. E adam, sen bu kadar zammı veriyordun, deseydin ya ben kışın bu suyun, doğalgazın indirimini yapayım. Yazın niye yapmışsın? Yazın kim evdedir? Kışın dolaba sebze bırakıyoruz ama ne bıraktık. Domates, fasulye, biber bırakmışım ama fazla da almadım. Dolaplar boş kalıyor, eskisi gibi değil. Eskiden neler alırdık, şimdi yok. Neyin nesidir, kimse anlamıyor. Hiçbir şeyden de memnun değiliz.”

İki kilo biber ve iki kilo domatesi 200 TL’ye alan Gülçin Eröz de, “Kışın ne yapacağız?” diye sordu. Eşinin işsiz olduğunu ve çocuklarının her istediğini alamadığını söyleyen Eröz ayrıca, “Biz o kadar büyüttük o adamı, adam böyle yaptı, Allah kabul etmesin” diye vurguladı.

WAN