Güncel

İşsiz sayısı 11,4 milyon

İşsizlik

İşsizlik

  • Geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 28,4 ve geniş tanımlı işsiz sayısı 11 milyon 417 bine çıktı. Son iki yılda geniş tanımlı işsiz sayısı 2 milyon 561 bin kişi arttı.

Geniş tanımlı işsizlik oranları pandemi dönemi oranlarına yakın seyrediyor. Yaklaşık 5 milyon kişi çalışmaya hazır, ancak iş aramaktan vazgeçmiş durumda. Her 10 işsizden sadece yaklaşık 2’si işsizlik ödeneğinden yararlanabiliyor.

TÜİK’in Şubat 2025 Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçları dün yayımlandı. Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 8,2; mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı (âtıl işgücü) ise yüzde 28,4 olarak hesaplandı. TÜİK’e göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde dar tanımlı işsiz sayısı (mevsim etkisinden arındırılmış) 2 milyon 886 bin oldu. DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı ise Şubat 2025’te 11 milyon 417 bin kişi olarak gerçekleşti.

 

 

2023, 2024 ve 2025 Şubat dönemlerinde dar ve geniş tanımlı işsizlik arasındaki makas genişlemeye devam ediyor. Şubat 2024’te dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 8,6 ve resmi işsiz sayısı 3 milyon 88 bin, geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 24 ve geniş tanımlı işsiz sayısı yüzde 9 milyon 693 bine yükseldi. Şubat 2025’te ise dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 8,2 ve resmi işsiz sayısı 2 milyon 886 bin iken geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 28,4 ve geniş tanımlı işsiz sayısı 11 milyon 417 bine çıktı. Son iki yılda dar tanımlı işsiz sayısı 559 bin kişi azalmış gibi görünse de geniş tanımlı işsiz sayısı 2 milyon 561 bin kişi arttı.

Potansiyel işgücü sayısı son bir yılda 1.070 kişi artarak 3 milyon 871 binden 4 milyon 941 bine yükseldi. Başka bir ifadeyle yaklaşık 5 milyon kişi, çalışmak istemesine rağmen iş bulamıyor.

TÜİK tarafından açıklanan dört ayrı işsizlik türünde de kadın işsizliği erkek işsizliğinden oldukça yüksek seyrediyor. Şubat 2025’te mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı erkeklerde yüzde 6,7 iken kadınlarda yüzde 11 olarak gerçekleşti. Geniş tanımlı işsizlik (âtıl işgücü) erkeklerde yüzde 22,5 kadınlarda ise yüzde 38,3 olarak hesaplandı. Geniş tanımlı kadın işsizliği ile geniş tanımlı erkek işsizliği arasındaki fark 15,8 puandır.

TÜİK’in resmi dar tanımlı işsizlerin ezici çoğunluğu işsizlik ödeneğinden yararlanamıyor. TÜİK, toplam dar tanımlı işsiz sayısını 2 milyon 886 bin kişi olarak açıkladı. İŞKUR’un Şubat 2025 İşsizlik Sigortası Bültenleri verilerine göre ise bu ayda işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısı 487 bin 619’dur. Böylece Şubat 2025’te resmi işsizlerin sadece yüzde 16,9’u işsizlik ödeneği alabildi. Yaklaşık 2,4 milyon işsiz işsizlik ödeneğinden yoksun kaldı. Bu da işsizlerin yüzde 83’ünün işsizlik ödeneği alamadığı anlamına geliyor. ANKARA

 

* * *

Dış ticaret açığı yüzde 14,8 arttı

Türkiye'nin dış ticaret açığı, yıllık bazda yüzde 14,8 artarak 7 milyar 771 milyon dolara çıktı.

Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat Şabat 2025'te bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,6 azalarak 20 milyar 761 milyon dolar; ithalat yüzde 2,4 artarak 28 milyar 533 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Genel ticaret sistemine göre ihracat 2025 yılı Ocak-Şubat döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,0 artarak 41 milyar 921 milyon dolar, ithalat yüzde 5,9 artarak 57 milyar 235 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Şubat ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,8 artarak 6 milyar 767 milyon dolardan, 7 milyar 771 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2024 Şubat ayında yüzde 75,7 iken; 2025 Şubat ayında yüzde 72,8'e geriledi. Ocak-Şubat döneminde dış ticaret açığı yüzde 18,2 artarak 12 milyar 952 milyon dolardan, 15 milyar 314 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2024 Ocak-Şubat döneminde yüzde 76,0 iken, 2025 yılının aynı döneminde yüzde 73,2'ye geriledi.

 

* * *

Borsadan güçlü kaçış

Yabancı yatırımcı, Ekrem İmamoğlu'nun gözaltına alındığı 21 Mart haftasında 443,8 milyon dolar net hisse satışı yaptı ve böylelikle 7 Haziran 2024 haftasından bu yana yabancı en yüksek hisse satışını yapmış oldu.

Yurt dışında yerleşik kişiler piyasa fiyatı ve kur hareketlerinden arındırılmış verilerle 21 Mart haftasında 443,8 milyon dolar net hisse satışı yaptı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan verilere göre, aynı hafta DİBS (Kesin Alım) net satımları 439,5 milyon dolar oldu.

Yurt dışında yerleşiklerin DİBS (Ters Repo) satışları net 157,3 milyon dolar, net DİBS (Teminat) alımları 148,4 milyon dolar oldu. DİBS (Ödünç) işlemi gerçekleşmezken, şirket borçlanma senetleri alımları net 3,4 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti.

Yurt dışında yerleşik kişilerin hisse senedi stokları piyasa değeri 28 milyar 759,9 milyon dolar olarak gerçekleşti.

DİBS (Kesin Alım) stokları 18 milyar 703,3 milyon dolar, DİBS (Ters Repo) stokları 1 milyar 576 milyon dolar, DİBS (Teminat) stokları 10 milyar 924,4 milyon dolar oldu.

 

* * *

Rezervler 13,2 milyar eridi

Merkez Bankası'nın net rezervleri 11,8 milyar dolar; swap hariç net rezervleri ise 13,2 milyar dolar azaldı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) döviz rezervleri geçen hafta hızlı bir düşüş gösterdi. TCMB haftalık verilerine göre; 21 Mart ile sona eren haftada döviz rezervler 8 milyar 741 milyon dolar azalarak 97 milyar 69 milyon dolardan 88 milyar 328 milyon dolara geriledi.

Altın rezervleri 74 milyar 12 milyon dolardan 74 milyar 785 milyon dolara çıktı ve yeni zirvesine ulaştı. Böylece toplam rezervler 171 milyar 84 milyon dolar olan seviyesinden, 163 milyar 114 milyon dolara geldi.

Bir önceki hafta 73 milyar 900 milyon dolar olan net uluslararası rezervler, söz konusu haftada 11 milyar 804 milyon dolar azalarak 62 milyar 96 milyon dolara indi.

 

* * *

Hedef fiyatlar düşürülüyor

ABD merkezli JPMorgan ve Bank of America, Türk bankalarına yönelik hedef fiyat tahminlerini aşağı yönlü revize etti.

Bank of America (BofA) Türk bankalarına yönelik yeni rapor yayımladı. Raporunda geçen hafta yaşanan siyasi belirsizliğin, risk priminin yükselmesine ve borçlanma maliyetlerinin artmasına yol açtığını belirtti. Raporda bu durumun net faiz marjı, öz sermaye maliyeti görünümü üzerinde risk oluşturduğu vurgulandı. Raporda, "Şimdi sorulması gereken soru, bunun bir kırılma mı yoksa yeni bir trendin başlangıcı mı olduğudur. Ekonomi yönetimi istikrarı yeniden tesis etmeye ve enflasyonla mücadele programına devam etmeye kararlı. Siyasi belirsizlik azalırsa, enflasyonist etki hafifleyecektir" ifadelerini kullandı.

Halkbank (HALKB) hedef fiyatı 17,2 TL’den 16,1 TL’ye düşürüldü, yatırım tavsiyesi "endeks altı getiri" olarak korundu.

İş Bankası (ISCTR) hedef fiyatı 22 TL’den 19,4 TL’ye düşürüldü.

Yapı Kredi (YKBNK) hedef fiyatı 47 TL’den 41 TL’ye indirildi, ancak yatırım tavsiyesi "al" olarak korundu.

Akbank (AKBNK) hedef fiyatı 95 TL’den 86 TL’ye çekildi, tavsiyesi "al" olarak korundu.

Garanti BBVA (GARAN) hedef fiyatı 176 TL’den 162 TL’ye düşürüldü, tavsiyesi "al" olarak devam ettirildi.

VakıfBank (VAKBN) hedef fiyatı 26,2 TL’den 23,8 TL’ye düşürülürken, tavsiyesi "endeks altı getiri" olarak korundu.

JPMorgan da revize etti

JPMorgan, Türk bankalarına yönelik hedef fiyat tahminlerinde aşağı yönlü revizyon yaptı. Yapılan değerlendirmeye göre, bazı bankaların tavsiyeleri de değiştirildi.

Yapı Kredi Bankası (YKBNK) için hedef fiyat 43 TL’den 35 TL’ye düşürülürken, tavsiye “nötr” olarak korundu.

Akbank (AKBNK) için hedef fiyat 98 TL’den 74 TL’ye çekildi ve tavsiye “ağırlığını artır”dan “nötr” seviyesine indirildi.

İş Bankası C (ISCTR) için hedef fiyat 20 TL’den 17 TL’ye düşürüldü, tavsiye ise “nötr” olarak devam etti.

Garanti BBVA (GARAN) için hedef fiyat 172 TL’den 165 TL’ye revize edilirken, tavsiye “nötr”den “endeks üstü getiri” seviyesine yükseltildi.

paylaş

   

Güncel

Yeni Özgür Politika

© Copyright 2025 Yeni Özgür Politika | Tüm Hakları Saklıdır.