Sahaflar: Kitap satamıyoruz

• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Eğitim Bakanlığı (MEB) verileri, Türkiye’de kitap okuma oranının düşük seviyelerde olduğunu ortaya koyuyor. Wan’ın İpekyolu ilçesindeki Sahaflar Çarşısı’nda kitap satan Genes, “Ekonomik kriz nedeniyle her geçen gün işler daha da kötüye gidiyor. Artık karın tokluğuna bile çalışamaz duruma geldik” dedi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Eğitim Bakanlığı (MEB) verileri, Türkiye’de kitap okuma oranının düşük seviyelerde olduğunu ortaya koyuyor. TÜİK tarafından 24 Temmuz 2023 tarihinde hazırlanan “Yaşam Kalitesi Modülü, 2022” raporuna göre; Türkiye’de her 4 kişiden 3’ü kitap okumuyor. Kitapçılara göre, bu durumun nedenleri başında ekonomik kriz geliyor. Wan’ın İpekyolu ilçesindeki Sahaflar Çarşısı’nda kitap satan esnaflar, kriz nedeniyle kitap satışlarının her geçen gün daha da düştüğüne işaret etti. 

Kitap satamadığımız günler oluyor

Çarşıda dükkanı bulunan Erdal Genes, Bilgisayar Öğretmenliği ve İş Güvenliği bölümlerinden mezun olmasına rağmen ataması yapılmadığı için kitapçılığa başladı. 4 yıldır çarşıda kitap satan Genes, “Ekonomik kriz nedeniyle her geçen gün işler daha da kötüye gidiyor. Artık karın tokluğuna bile çalışamaz duruma geldik” dedi.

Yayınevlerinin tekelleştiğini söyleyen Genes, “Kitap fiyatlar her geçen yıla göre daha da artıyor. Geçen yıl öğrenci 40 TL’ye aldığı kitabı bu yıl 200 TL’ye alamıyor. Kitap fiyatlarında yüzde 500 artış var. Öğrenci kitap almakta zorlanıyor. Okuyucu ve öğrenci için sahafların olumlu bir tarafı var, en azında okunan kitapları yeni bir kitapla takas etme şansları var. Cüzi bir ücretle kitap satın alabiliyorlar. Bu süreçte okuyucu profili de değişti. Bu nedenle her geçen yıl bir önceki yılın gerisinde kalıyoruz” ifadelerini kullandı.

Genes, kitapçılar olarak gelirin gideri karşılamadığını, bazen bir kitap dahi satamadıkları günlerin de olduğunu belirtti. Genes, “Öğrencinin sıfır kitap alması artık lüks olmuş. Asgari ücretle çalışan bir kişi nasıl çocuklarına kitap alabilsin?” diye sordu. 

Parasızlıktan dolayı

Kentte 10 yıldır sahaflık yapan Murat Turgut ise krizin yanısıra sanal alışverişin de kitapçılığı etkilediğine dikkat çekti. Üç yıl önce bir kitabın 5 TL’ye alınabileceğini ekonomik krizden dolayı artan maliyet nedeniyle aynı kitabın 120 TL’ye alındığını söyledi: “Hal böyle olunca öğrenciler daha önce aldıkları 5 kitap yerine şimdi bir tane alabiliyor. Öğrenciler okuduğu kitabı kütüphanesine koyamayacak duruma geldi. Parasızlıktan dolayı okuduğu kitabı kütüphanesine koyacağına gelip ya satıyor ya da başka bir kitapla takas ediyor. Hatta kütüphanesinde bulunan kitapları gelip, satan kişilerle karşılaşıyoruz.”

MEHMET GÜLEŞ - MA /WAN