Şiddetin yüzde 90’ı görünmüyor

• İspanya’da 2024 yılında 199 bin 94 kadına yönelik şikâyet vakası kaydedildi. Bu oran 2023 yılına kıyasla yüzde 0,09 daha az olsa da bu durum şiddetin azaldığı anlamına gelmez. Çünkü her 100 vakadan yalnızca 10’u biliniyor, yüzde 90’ı bilinmiyor. 

Kadına yönelik şiddet dünyada hızla artmaya devam ederken, İspanya’da kaydedilen şiddet oranları endişe verici. Erkek şiddetinin mahkemelere yansıdığı 2024 yılı rakamları, 2023 yılındaki rakamlarla paralel. Yani 2024 yılında mahkemelere 199.094 cinsiyet şiddeti şikâyeti ulaştı ve bu rakam 2023 yılına göre %0,09 daha azdır (199.277). Ayrıca şiddet sonucu 183.908 kadın mağdur olurken, bu rakam 193.516 ile bir önceki yıla göre %4,96 daha az.

Öte yandan, her 10 vakanın 8’ine mahkûmiyet kararı verilmesi, tanıklık etmek istemeyen kadınların oranının %10 civarında olması ya da 10 vakadan 7’sinde şikâyette bulunanların mağdurların kendileri olması gibi veriler de aşağı yukarı sabit kaldı. Bu veriler, Yargı Genel Kurulu Aile İçi ve Toplumsal Cinsiyet Şiddetine Karşı Gözlemevi'nin 2024 yılına ait bilgileri içeren son yıllık raporundan alınmıştır.

EL PAÍS’ten Isabel Valdés’in derlediği rapora göre söz konusu veriler, İspanya’da ilgili kurumlara bildirilen vakaların yüzde 10’una denk geliyor. Yani her 100 vakadan yalnızca 10’u biliniyor, yüzde 90’ı bilinmiyor. Dolayısıyla 2024 yılı verileri her ne kadar bir önceki yıla oranla düşmüş gibi görünse de bu durum şiddetin azaldığı anlamına gelmez. Aksine şiddetin daha az bilindiği, daha az konuşulduğu sonucunu doğurur.

10 şikâyetten 7’si bildirildi

On şikâyetten yedisi (%72,11) doğrudan mağdurlar tarafından mahkemeye ve karakola yapıldı ve mağdurun yakınları tarafından yapılan şikâyetlerin oranı da en az olup toplam şikâyetlerin %1,9'unu oluşturuyor. Doğrudan polis raporlarından elde edilen şikâyetler %15,92; yaralanma raporlarından elde edilenler %7,19 ve üçüncü şahıslar tarafından yapılanlar %3,9.

74,2’si şiddet mağduru

İspanya'da her 10.000 kadından yüzde 74,2’si erkek şiddeti mağduru var ve bu oran 2023'e göre beş puan daha düşük. Özerk bölgelere göre büyük bir farklılık olsa da, Balear Adaları'nda 118.7 veya Navarre'da 102.5'ten Kastilya ve Leon'da 46.8 veya Galiçya'da 51.6'ya kadar değişiyor. Ayrıca, 2024 yılında kayıt altına alınan kadın mağdurların üçte ikisi (115.737, %62,93) İspanyol, 68.171'i ise farklı uyruklara mensup. Şiddetten yargılanan 30.135 erkeğin üçte ikisi İspanyol (20.169), üçte biri ise yabancı (9.966) olarak kaydedildi.

 

 

İfade veremiyorlar

Kadınlar şiddet kıskacında olmalarına rağmen, saldırgan erkeklerin aleyhine ifade vermekten vazgeçiyor. Örneğin; 2024 yılında 18.629 kadın ifade vermekten vazgeçmişti; bu oran 2023 yılına göre %4,47 daha az. Raporda, “Ancak, bu kararı alan mağdurların oranı %10,13 ile 2023'e (%10,02) kıyasla sabit kalmıştır” denildi. Kadınların ifade verememesi konusu yıllardır tartışılıyor. Kadınların genellikle tek kanıtı beyanı olduğu için hukuki süreç kendilerini oldukça zorluyor.

Suç türleri

Kovuşturulan 228.428 suçun büyük çoğunluğu Ceza Kanunu'nun çeşitli derecelerde yaralama veya kötü muamele olarak sınıflandırdığı suçlardır (%69,6). Daha küçük yüzdelerde, tedbirlerin ihlali için %9,5; cezaların ihlali için %7,2; özgürlüğe karşı suçlar için %5,4; ahlaki bütünlüğe karşı %2,2; veya cinsel özgürlük ve tazminata karşı %1,4 gibi diğer suçlar kaydedildi.

49 bin koruma talep edildi

2024 yılında kadına yönelik şiddet mahkemelerinde ve nöbetçi mahkemelerde 49.268 koruma kararı talep edildi, bu sayı 2023 yılına göre %3 daha az. Bunlardan 33.247'sine izin verilirken 15.827'si reddedildi. Yani talep edilenlerin %67,48'ine izin verildi ancak bölgeler arasında da farklılıklar bulunuyor. Örneğin; Aragon veya Murcia'da reddedilenlerin oranı %19 iken, geçen yıl bu oram Madrid'de %56, Katalonya'da ise %52 olarak kaydedildi.

Ceza alanında en sık alınan tedbirler 23.488 ile kısıtlama kararı ve 23.402 ile iletişim yasağı oldu. “Ceza davaları sonuçlanırken kadınların ve çocukların korunmasını amaçlayan” hukuk davaları arasında en sık görülenler nafaka sağlanması (6.218), konut tahsisi (4.321), ziyaret düzenlemelerinin askıya alınması (4.155) ile vesayet ve velayetin askıya alınması (2.369) ile ilgili olanlardı.

50 bin 70 mahkum

Geçen yıl, erkek şiddeti vakalarında 62.173 ceza verildi: 50.078 mahkûmiyet (%80,55) ve 12.095 beraat (%19,45). Gözlemevi'nin verilerine göre, istismarcıların en yüksek oranda mahkûm edilmesi, kadına yönelik şiddet mahkemelerinde (%92,04) ve il mahkemelerinde (%81,02) gerçekleşmiştir. Ceza mahkemeleri, yargıladıkları davaların %69,56'sında ceza verildi. HABER MERKEZİ