Kürtçe öğretmenleri bütçe kurbanı

• 140. Madde kapsamında olan Kurdistan’ın ihtilaflı kabul edilen bölgelerindeki Kürtçe öğretmenler ve araştırma görevlilerinin maaşlarının Federe Kurdistan yönetimi tarafından ödenmesi karara bağlandı. 3 yıl yürürlükte kalacak olan uygulamayı Federe Kurdistan’daki siyasi partiler  desteklerken 14 bin öğretmen karardan rahatsız. 

• Hiç bir konuda uzlaşmaya varamayan Federe Kurdistan Hükümetini oluşturan partiler, kısıtladıkları ve zamanında ödemedikleri öğretmen maaşlarının Hewlêr yönetimi tarafından verilmesinde hem fikir oldu. Öğretmenlerin itirazları karşılık bulmadı. Kürtçe öğretmenlerinin düzenli ve tam maaş alması meçhul.

Kürtçe Araştırma Dairesi kadrolarını Irak Federal Hükümet’ine devretmeyi reddetti, böylece öğretmenlerin talepleri de reddedilmiş oldu. Irak Parlamentosunda sonuca bağlanan 2023, 2024 ve 2025 yılı bütçesinin sonuçları mağdur etmeye devam ediyor. Bütçe ardınan yapılan tartışmalarda Irak Parlamentosu ihtilaflı bölgeler olarak kabul edilen bölgelerdeki Kürtçe eğitim veren görevlilerin maaşlarının Bağdat'a aktarılmasını oy çokluğuyla reddetti.

Öğretmenler neden Bağdat dedi?
25 Eylül 2017’de KDP’nin aldığı ‘bağımsılık referandumu’ ardından Başûrê Kurdistan’ın yüzde 40’ı Irak Merkezi yönetiminin eline geçti. Irak Anayasasının 140. Ve 143. Maddelerini kapsayan Kerkük, Musul, Diyala ve Selahaddin kentlerinde 14 bin Kürtçe öğretmeni ve araştırma görevlisi görev yapıyor. KDP’nin kontrolü altındaki Federe Kurdistan hükümetinin çoğu zaman maaşların tamamını ödememesi ve zamanında yapılmayan ödemeler sebebi ile öğretmenler ödemelerin Irak Merkezi Hükümeti tarafından yapılması için çağrı içeren gösteriler düzenledi. Nüfusun büyük çoğunluğunun Kürt olduğu ve Merkezi idare altında olsa da Kürtçe eğitim talep ettiği bu bölgelerde hizmet veren Kürt eğitimcilerin maaşlarının Federe Kurdistan Hükümeti tarafında ödenmesi kesinleşti. 

14 bin öğretmeni kapsıyor
Irak Parlamentosundaki Kürt bloğun bir bütün olarak destek verdiği karar için konuşan Irak milletvekili Necwa Kakei,  "Tasarıdaki bu bölümün reddedilmesi, bu konunun 2026'ya kadar parlamentoda görüşülemeyeceği anlamına geliyor. Kürt blokları bu adımı destekliyordu. Konu, Bölgesel Hükümetin Eğitim Bakanlığı ve Federal Eğitim Bakanlığı düzeyinde aylardır tartışılıyor, ancak muhalefet nedeniyle ne yazık ki Meclis tarafından reddedildi."
Federe Kurdistan Bölgesi Eğitim Bakanlığı'nın istatistiklerine göre bakanlık kadrosunda 14 bin öğretmen ve çalışan bulunuyor ancak bunlar Kerkük, Ninova, Diyala ve Selahaddin vilayetlerinin okullarında görev yapıyor.

Öğretmenler bütçeye kurban edildi
Muhammed Şii es-Sudani liderliğindeki mevcut Irak hükümetinin bakanlık müfredatı, “Kürdistan Bölgesi dışında bulunan tüm Kürtçe eğitim veren okulları Federal Bakanlığın Kürt Çalışmaları Genel Müdürlüğü bünyesine almayı” içeriyor (paragraf 21- sayfa 25)
Kerkük vilayetindeki Kürt çalışmaları müdürü Şerzad Reşid, “Evet, dosya, Kurdistan Bölgesel Yönetimi'nin hükümet kurma talepleri çerçevesinde, Muhammed Şii es-Sudani hükümetinin bakanlık müfredatının bir parçasıydı, ancak konu daha sonra bütçenin onaylanmasına bağlandı ve bütçe kanununda oylanması gerekenlerden biri oldu. Öğretmen ve çalışanlar, Kerkük, Musul, Diyala ve Selahaddin'de görev yaptıkları ve müfredatları Irak hükümetine ait olduğu, ancak personeli bölgesel hükümete bağlı olduğu için adaletsizliğe maruz kaldı" dedi.

Müfredat Bağdat’tan, maaş Hewlêr'den
Federe Kurdistan Bölgesi ve Irak Eğitim Bakanlıkları arasında bu amaçla oluşturulan ortak komisyonda da yer alan Şerzad,"Mevcut durumda eskisi gibi devam edeceğiz, maaşlarımız Kurdistan Bölgesel Yönetimi'nden ödenecek ama müfredatımız Irak hükümetine aittir" sözlerini kullandı.
Öğretmenlerin Merkezi Hükümetin maaşlarını ödemesi çağrısının altında, ödemeleri sık sık ertelenen Federe Kurdistan Hükümetinin Kürtçe öğretmenlerini diğer öğretmenlere nazaran mağdur etmesi yatıyor. Özlük hakları ve emeklilik durumunda da sıradan bir Iraklı öğretmenden daha azına razı olmaları beklenen Kürt öğretmenlere Irak Merkezi Hükümetinin ayırdığı ödenek eşit. 
Emeklilik ile kazanılan haklar konusunda karşılaştırmaya yer veren KirkukNOW’dan Leyla Ehmed, farkın ciddi düzeylerde olduğunu yazdı. Irak hükümetinde 42 yıl hizmet veren emeklinin maaşı, maliyete ek olarak bir milyon 500 bin dinar. - Hizmet sonu ikramiyesine ek olarak 300 bin dinar tutarında geçim indirimi yardımı elde ediyor. KERKUK